Sardinija
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Sardinija Sardegna |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
 Položaj Sardinije
|
||||||
| Država |  Italija |
|||||
| Glavni grad | Cagliari |
|||||
| Službeni jezik | italijanski | |||||
| Upravni oblik | Autonomna regija | |||||
• Predsjednik |
Francesco Pigliaru | |||||
| Zakonodavstvo | ||||||
| Površina | ||||||
• Ukupno |
24090 km2 | |||||
| Stanovništvo | ||||||
• Ukupno |
1665617 | |||||
| Veb-sajt | www.regione.sardegna.it | |||||
Sardinija (sardinski: Sardigna, Sardinna ili Sardinnia; italijanski: Sardegna; katalonski: Sardenya) drugo je po veličini ostrvo na Mediteranu i autonomna italijanska regija smještena u zapadnom dijelu Sredozemnog mora između Italije, Francuske i Tunisa, južnije od Korzike. Glavni grad Sardinije je Cagliari. Ostrvo se sve donedavno sastojao od 4 provincije: Cagliari, Sassari, Nuoro i Oristano, a od 8. maja 2005. pridružile su im se i 4 daljnje provincije: Olbia-Tempio, Ogliastra, Carbonia-Iglesias i Medio Campidano. Nove provincije su prvenstveno upravna područja, čiji glavni gradovi još nisu jasno definirani. Regija i ostrvo Sardinija zauzimaju površinu od 24.090 km2, na kojoj živi oko 1.645.000 stanovnika, što znači da prosječna gustoća naseljenosti na ostrvu iznosi 68 stanovnika po km2.
Područja
[uredi | uredi izvor]Ostrvo se sastoji od područja, koja su definirana geografskim odrednicama kao što su uzvisine odnosno nizine.
Gradovi i naselja
[uredi | uredi izvor]- Abbasanta - L'Alguer - Arbatax - Arzachena
- Baia Chia - Baunei - Bosa - Budoni - Buggerru
- Cagliari - Cala Ginepro - Cala Gonone - Cala Liberotto - Calasetta - Cannigione - Capitana - Cardedu - Castelsardo - Coda Cavallo
- Dorgali
- Galtelli - Golfo Aranci - Golfo di Marinella
- La Caletta - La Maddalena - Limpiddu - Lubagnu
- Marina Di Sorso - Muravera
- Nuoro
- Olbia - Oristano - Orosei - Osalla
- Palau - Pittulongu - Platamona - Porto Cervo - Porto Corallo - Porto Ottiolu - Porto Pollo - Porto Rafael - Porto Rotondo - Porto San Paolo - Posada - Pula
- Sa Linna Siccas - San Giovanni di Posada - San Teodoro - Sant'Anna Arresi - Sant'Antioco - Santa Maria Navarrese - Santa Teresa di Gallura - Santa Theresa - Sassari - Siniscola - Solanas - Sos Alinos - Sorso - Stintino
- Tanaunella - Tertenia - Torre dei Corsari - Tortoli
- Valledoria - Viddalba - Villaputzu - Villasimius
Obale
[uredi | uredi izvor]Neke od sardinskih obala poznata su u svijetu turizma i često su pojam dramatske prirodne ljepote:
Rijeke
[uredi | uredi izvor]Najduža rijeka ostrva je Tirso sa 150 km dužine, zatim Coghinas sa 123 km, te Flumendosa sa 122 km, koja se uliva u more na južnoj strani ostrva.
Klima
[uredi | uredi izvor]Klima je u osnovi sredozemna, sa toplim proljetnim i jesenjim mjesecima, vrućim ljetima i blagim zimama. Tokom ljetnih mjeseci Sardinija ima velikih problema sa vodom (500–600 mm/godišnje), dok je zimi šibaju hladni morski vjetrovi. Ostrvo važi kao prirodni rezervat, na kojem obitavaju hiljade rijetkih primjeraka ostrvske flore i faune, koji se dijelom nalaze i pod zaštitom države. Tlo Sardinije ukazuje na prisustvo zlata i srebra.
Znamenite ličnosti
[uredi | uredi izvor]- Enrico Berlinguer, dugogodišnji generalni sekretar Komunističke partije Italije (PCI - Partito Comunista Italiano)
- Francesco Cossiga, bivši predsjednik Republike Italije
- Grazia Deledda, književnica, Nobelova nagrada za književnost 1926. godine
- Antonio Gramsci, književnik, političar i filozof
- Gavino Ledda, književnik
- Constantino Nivola, likovni umjetnik
- Renato Soru, direktor italijanskog telekomunikacijskog diva Tiscali
- Gianfranco Zola, bivši nogometaš
Turističke destinacije
[uredi | uredi izvor]Historijski ciljevi
- Anghelu Ruju
- Nuraghe Losa
- Ipogeo di San Salvatore
- Sinis-Halbinsel
- Santa CristinaSanta Cristina, svetište
- Su Nuraxi
- Su Tempiesu
- Tharros i San Giovanni di Sinis
Prirodne znamenitosti
- Supramonte
- Gennargentu
- La Maddalena
- Crvena stijena Arbataxa
- Grotta del Bue Marino, pećina
- Grotte d'Ispignola, pećina
- Grotta di Nettuno, pećina
- Grotta su Marmuri, pećina
- Capo Testa
- Capo d'orso
Kulinarski ciljevi
- Sella & Mosca, najveća sardinijska vinarija
Tehnička čuda
- Trenino Verde, uskotračna pruga
Kulinarski specijaliteti
[uredi | uredi izvor]- Pecorino, ovčiji sir
- Pane Carasau, tanka sušena pastirska pogača, koju zovu i Carta di musica (Notni papir)
- Pane Guttiau, podvrsta pogače Pane Carasau sa maslinovim uljem
- Cannonau, crno vino jakog okusa
- Vernaccia, obogaćeno bijelo vino
