Casablanca
Casablanca
الدار البيضاء (arapski) ⴰⵏⴼⴰ (berberski) | |
|---|---|
Grad | |
| Nadimak/-ci: Casa | |
  Casablanca  Casablanca | |
| Koordinate: 33°32′N 7°35′W / 33.533°N 7.583°W | |
| Država |  Maroko |
| Regija | Casablanca-Settat |
| Vlada | |
| • Gradonačelnik | Abdelaziz El Omari |
| Površina | |
| • Grad | 220 km2 |
| • Metro | 20.166 km2 |
| Nadmorska visina | 0 do 150 m |
| Stanovništvo (2014)[1] | |
| • Grad | 3.359.818 |
| • Rang | 1. u Maroku |
| • Gustoća | 15.271,9 /km2 |
| • Metro[2] | 6.861.739 |
| Poštanski broj | 20000-20200 |
| Veb-sajt | www |
Casablanca (arapski: الدار البيضاء ad-Dār al-bajḍāʾ) je grad u zapadnom Maroku, na obalama Atlantskog okeana. Ime Casablanca u prijevodu sa španskog jezika znači bijela kuća.
Sa populacijom od 3.269.962 ljudi, Casablanca je najveći grad u Maroku i glavna luka, dok regija Grand Casablanca sačinjava konglomeraciju sa populacijom od 3.897.748 stanovnika[3]. Također je i najveći grad u zemljama Magriba i jedan od većih gradova Afrike.
Historija
[uredi | uredi izvor]Od 8. vijeka je na prostoru današnje Casablance postojalo naselje Anfa koje je dugo vremena bilo glavni grad berberskog carstva Berguta. Tek u 12. vijeku ga pokoravaju Almohadi. U narednim godinama, naselje se razvija u važno trgovačko središte žitaricama, ali i kao sjedište pirata. Iz tog razloga su Portugalci pokušavali krajem 15. vijeka kao i ponovo početkom 16. vijeka da zauzmu Anfu. Godine 1496. grad uništava armija Don Ferdinanda. Ponovni napad portugalske vojske na grad desio se 1515. godine.
Napokon, 1575. godine, grad zauzimaju Portugalci i daju mu naziv Casa Branca. Nakon jednog razornog zemljotresa 1755. godine, Casa Branca (odnosno Bijela kuća na portugalskom) je gotovo do temelja razrušena, da bi je samo nekoliko godina kasnije ponovo izgradio alavidski sultan Muhamed bin Abdullah, pod današnjim imenom al-Dar al-bajda. On je u gradu izgradio medrese, javna kupatila i jednu džamiju, koja nosi njegovo ime.
Sredinom 19. vijeka, španski trgovci daju gradu današnje ime Casablanca. Pod vlašću Mulai al-Hasana I (1873-1894), grad je brojao oko 20.000 stanovnika.
U Casablanci je naređenjem sultana Maroka 1907. godine otpočelo s radovima na poboljšanju lučkih postrojenja. Tokom radova došlo je do oštećenja na lokalnom mezarju pa su se zbog toga desili incidenti u kojima su pripadnici lokalnog plemena Šavija napali 30. jula 1907. godine strane radnike u luci. Poginulo je devet radnika (po tri Francuza, Španca i Italijana), a nakon toga su napali i jevrejsku četvrt Casablance. Poslije toga francuska vlada donosi odluku o zaposjedanju Casablance, gdje su stacionirane jake pomorske i kopnene snage. Početkom augusta došlo je do krvavih bitaka između lokalnog stanovništva i francuskih trupa. Broj poginulih je dosegnuo nekoliko hiljada. Iako su Francuzi poslije okončanja borbi ostali u gradu, i nakon toga dolazilo je često do sporadičnih okršaja i pobuna. Napokon u januaru 1908. pod vodstvom generala Drudea, Francuzima je pošlo za rukom da značajno smanje teritoriju pobunjenika. U najvećem obimu, broj francuskih vojnika u području Casablance iznosio je oko 15 hiljada. Do juna 1908. godine, u oblasti Casablance je došlo do smirivanja pobune, a nakon toga se i francuske trupe postepeno povlače[4]
Početkom 20. vijeka, Casablanca je doživjela privredni rast i ubrzo prestigla Tanger kao najvažniju luku Maroka. U vrijeme francuskog protektorata, ona postaje privredni centar. Taj brzi industrijski rast i razvoj je obilježio razvoj grada sve do danas. Oko 80% cjelokupne marokanske industrije je koncentrirano u Casablanci, dok se oko 60% pomorske trgovine Maroka odvija preko luke Casablanca[5]. Mnoge važne marokanske kompanije, poput Consumara, imaju ovdje svoje sjedište. U Casablanci je otvorena i nova berza, 7. novembra 1929. godine[6].
Tokom Drugog svjetskog rata, Casablanca je bila važna strateška luka. Tamo su se 1943. godine sastali američki i britanski državnici na čelu sa Roosveltom i Churchillom, na poznatoj Konferenciji u Casablanci.
Grad je stekao svjetsku slavu po filmu iz 1942. godine sa Ingrid Bergman i Humphrey Bogartom u glavnim ulogama, čija se radnja dešava u Casablanci za vrijeme Drugog svjetskog rata. Međutim, film je zapravo snimljen u Hollywoodu.
Znamenitosti
[uredi | uredi izvor]Džamija Hasana II je glavna aktrakcija Casablance. Ona je peta po veličini džamija na svijetu, poslije Mesdžidul-harama u Mekki, Poslanikove džamije u Medini, džamije imama Reze u Mašhadu (Iran) i džamije Istiglal u Jakarti. Neki izvori navode i podatak da je ova džamija treća po veličini na svijetu[7]
U blizini luke nalazi se jedina ranžirna željeznička stanica u Maroku (Rocher Noires). Južno od grada je aerodrom Casablanca koji je i najvažniji u Maroku. Četiri kilometra jugozapadno od luke prostiru se luksuzne četvrti uz bulevar de la Corniche u predgrađu Ain Diab. Nešto dalje od mora između centra grada i Ain Diaba je u današnjoj Anfi glavna oblast grada sa brojnim vilama. U tamošnjem hotelu Anfa je održana poznata konferencija. U okolini grada prostiru se široki dijelovi predgrađa siromašnijih slojeva stanovništva, među kojima se svakodnevno javljaju socijalni i privredni problemi.
Od 1993, u gradu je izgrađen Course Féminine, koji je u međuvremenu postao jedan od najvažnijih sportskih centara za žene.
Obrazovanje
[uredi | uredi izvor]- EMLYON Business School
- Toulouse Business School
Poznate osobe
[uredi | uredi izvor]- Stephanie Beacham, britanska glumica
- Serge Chiesa, francuski nogometaš
- Denis Dayan, francuski vozač
- Arnaud Di Pasquale, francuski teniser
- Badr El Kaddouri, marokanski nogometaš
- Guy Forget, francuski teniser
- Ahmed Reda Madouni, alžirski nogometaš
- Jacques Monod, francuski glumac
- Philippe Morillon, francuski general
- Jean Reno, francuski glumac
Gradovi partneri
[uredi | uredi izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "POPULATION LÉGALE DES RÉGIONS, PROVINCES, PRÉFECTURES, MUNICIPALITÉS, ARRONDISSEMENTS ET COMMUNES DU ROYAUME D'APRÈS LES RÉSULTATS DU RGPH 2014" (jezik: arapski i francuski). High Commission for Planning, Morocco. 8. 4. 2015. Pristupljeno 29. 9. 2017.
- ^ "Historique & Développement urbain de la Région". casablance.ma. Pristupljeno 20. 2. 2017.(fr)
- ^ Procjena 2009
- ^ "Morocco - LoveToKnow 1911". Arhivirano s originala, 3. 3. 2013. Pristupljeno 8. 3. 2011.
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 19. 5. 2011. Pristupljeno 14. 3. 2011.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 28. 10. 2009. Pristupljeno 9. 3. 2011.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 14. 5. 2011. Pristupljeno 14. 3. 2011.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 27. 12. 2011. Pristupljeno 14. 3. 2011.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]