Дуглас Хайд

Дуглас Хайд
Douglas Hyde
Дуглас Хайд, прыблізна 1912 год
1-ы прэзідэнт Ірландыі 25 чэрвеня 1938 — 24 чэрвеня 1945
Пераемнік	Seán T. O'Kelly[d]
член Сената Ірландыі[d] 27 красавіка 1938 — 4 мая 1938
член Сената Ірландыі[d] 4 лютага 1925 — 6 снежня 1925
прэзідэнт (National Literary Society[d]) 1894 — 1895
прэзідэнт (Гэльская ліга) 1893 — 1915
Пераемнік	Eoin MacNeill[d]
Нараджэнне	17 студзеня 1860(1860-01-17)[…] Castlerea[d], графства Раскоман[d], Конахт, Ірландыя
Смерць	12 ліпеня 1949(1949-07-12)[…] (89 гадоў) Дублін, графства Дублін, Ленстэр, Ірландыя
Імя пры нараджэнні	англ.: Douglas Ross Hyde
Бацька	Arthur Hyde[d]
Маці	Elizabeth Oldfield[d]
Жонка	Lucy Cometina Kurtz[d]
Дзеці	Nuala Hyde[d] і Úna Hyde[d]
Партыя	Шын Фейн
Член у	Irish Texts Society[d] National Literary Society[d]
Адукацыя	Трыніці-каледж[d] Каралеўскі ўніверсітэт Ірландыі[d]
Навуковая ступень	бакалаўр мастацтваў[d] (1884) і доктар кананічнага і грамадзянскага права[d]
Дзейнасць	мовазнаўства, ірландская мова, палітыка і пераклад
Аўтограф
Узнагароды	Doctor of Letters[d] (1906) ганаровае грамадзянства[d] (1909) honorary citizen of Dublin[d] (1906) ганаровае грамадзянства[d] (1906) ганаровае грамадзянства[d] (1906)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дуглас Хайд, англ.: Douglas Hyde, ірл.: Dubhghlas de hÍde, псеўданім — ірл.: An Craoibhín Aoibhinn (17 студзеня 1860, Каслры, графства Раскоман, Ірландыя — 12 ліпеня 1949, Дублін) — першы прэзідэнт Ірландыі з 25 чэрвеня 1938 да 24 чэрвеня 1945 года.

Біяграфія

Быў адным з першых прафесараў ірландскай мовы ў Нацыянальным універсітэце Ірландыі і вядомым паэтам і фалькларыстам, у 1893 годзе стаў адным з заснавальнікаў і старшынёй Гэльскай лігі, ірл.: Conradh na Gaeilge, арганізацыі, якая прапагандавала ірландскую мову і культуру, членамі якой былі сярод іншых Эйман дэ Валера, Патрык Пірс і Майкл Колінз, пасля арганізатары Ірландскай вайны за незалежнасць. У 1915 годзе, незадаволены усё большай і большай ваенізаванасцю Гэльскай лігі, Хайд склаў з сябе прэзідэнцкія паўнамоцтвы. У вайне ён не браў удзел і не падтрымліваў Шын Фейн, у 1922 годзе пасля атрымання Ірландыяй незалежнасці быў прызначаны сенатарам, але ў 1925 годзе сышоў у адстаўку з-за крытыкі ў яго адрас, звязанай са спавяданнем Хайдам пратэстанцтва.

У 1938 годзе пасля прыняцця ў Ірландыі рэспубліканскай канстытуцыі па пагадненні паміж усімі палітычнымі партыямі краіны высунуты на прэзідэнцтва і як адзіны кандыдат заняў пасаду. З-за пагаршэння здароўя і нязгоды з палітыкай кабінета Эймана дэ Валеры адмовіўся высоўвацца на другі тэрмін, і яго змяніў Шон Томас О’Келі.