Ікат
Ікат | |
---|---|
Культура | culture of Indonesia[d] |
Паходзіць з | Інданезія |
Краіна паходжання | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Ікат (з малайскай мовы: mengikat = завязваць, заварочваць) — ярка афарбаваная тканіна з недакладнымі контурамі ўзору. Узоры ствараюцца шляхам абкручвання або пакрыцця выбраных частак нітак асновы або ўтку перад фарбаваннем , каб колер не мог пранікаць у схаваныя месцы[1].
Вытворчы працэс
[правіць | правіць зыходнік]Вытворчасць тканіны ў тэхніцы ікату вельмі працаёмкая і патрабуе прафесійнага вопыту, часткова лічыцца мастацкім рамяством[2]. Усе этапы робяцца ўручную з шырокім дыяпазонам рэгіянальных варыяцый у тэхнічных дэталях. Агульнапрызнаныя тры тыпы ікату: асноўны, утковы і (поўны) ікат з афарбаваных нітак асновы і ўтку.
Перад фарбаваннем некалькі нітак звязваюць у джгут і абраныя месцы абгортваюць травінкамі ці пакрываюць пластом воску. Струны прапускаюць праз кантэйнеры (у асноўным) з некалькімі колерамі запар і прасоўваюць у рамку для сушкі.
Для ткацтва выкарыстоўваюцца розныя прылады (розныя па рэгіёнах) — ад простых рам (паясны ткацкі станок ) і спецыяльна прыстасаваных драўляных падставак да ткацкіх станкоў[3].
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Самыя старыя[4] захаваныя рэшткі ікатных тканін былі знойдзены на Блізкім Усходзе ў XX стагоддзі, але малюнкі ікату ў індыйскай пячоры былі створаны яшчэ ў VII стагоддзі. Паходжанне тэхнікі ікат адназначна не даказана, яе выкарыстанне распаўсюдзілася ад Японіі праз Азію[5][6] і Афрыку да Паўднёвай Амерыкі[7]. (У Еўропе вытворчасць ікату вядома толькі на Мальёрцы[8]).
Аб’ём вытворчасці ікату не рэгіструецца ні ў рэгіянальным масштабе, ні ва ўсім свеце.
-
Ткацкі стан
-
Ікат з шаўковай асновай і баваўняным утком
-
Тайскі ўтковы ікат 1940
-
Шаўковы ікат з фарбаваннем асноўных і ўтковых нітак (Заходняя Індыя, пачатак XIX стагоддзя)
Зноскі
- ↑ Denninger/Giese: Textil- und Modelexikon, Deutscher Fachverlag Frankfurt/Main 2006, ISBN 3-87150-848-9, str. 327
- ↑ Video o výrobě ikatu: http://www.youtube.com/watch?v=3OAnnvPEOl8
- ↑ Výrobní postup pro indický ikat: http://www.maharanis.de/infos/sari/produktion-handgewebte-saris-6.aspx Архівавана 23 ліпеня 2015.
- ↑ Historie ikatu: http://rlmresearchjournal.blogspot.de/2012/02/ikat.html Архівавана 23 ліпеня 2015.
- ↑ Ikat v Uzbekistánu: http://www.vam.ac.uk/content/articles/m/album-with-nested-carousel18/
- ↑ Ikat v Indonésii: http://www.vam.ac.uk/content/articles/m/album-with-nested-carousel18/
- ↑ Jihoamerický ikat: https://backstrapweaving.wordpress.com/2010/03/05/backstrap-weaving-cross-knit-looping-tutorial-and-ikat/
- ↑ Ikat na Mallorce: http://teixitsriera.com/en/mallorca-fabrics/mallorca-ikat-fabric/ Архівавана 23 ліпеня 2015.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Rowe/Miller/Meisch: Weaving and Dyeing in Highland Ecuador, University of Texas Press 2009, ISBN 9780292774681