Антанта

Анта́нта (па-француску: entente — пагадненьне) — ваенна-палітычны блёк паміж Расейскай імпэрыяй, Вялікабрытаніяй і Францыяй. За мяжой у афіцыйнай і акадэмічнай літаратуры прыйнята таксама пашыраная назва Тройная Антанта (анг. Triple Entente).

Стварэньне Антанты

Стварэньне зьвязу адбывалася паступова. Найперш была падпісаная дамова паміж Францыяй і Расейскай Імпэрыяй (1892). Потым між Францыяй і Вялікай Брытаніяй (1904) і потым ангельска-расейскі зьвяз (1907).

Ён быў створаны ў якасьці процівагі «Тройнаму зьвязу» Нямеччыны, Аўстра-Вугоршчыны і Італіі, а таксама супраць узмацненьня Нямеччыны.

Важнай нагодай да ўваходу Вялікай Брытаніі ў Антанту, якая дагэтуль пад пагрозай нямецкае гегемоніі была прымушана адмовіцца ад дактрыны «бліскучай ізаляцыі» стала нямецкая ваенна-марская праграма і каланіяльныя амбіцыі Нямеччыны.

Першапачаткова Ананта стваралася як палітычны зьвяз, але падчас Першае Сусьветнае вайны яна пачала пераўтварацца ў ваенны зьвяз і з 1915 року пачалі праводзіцца рэгулярныя кафэрэнцыі між ейнымі членамі.

Пасьля перамогі Вярхоўная Рада Антанты фактычна займалася кіраваньнем сьветам. Але ў такой палітычнай якасьці Антанта спыніла сваё існаваньне пасьля зьўленьня Лігі Нацыяў.

Дзяржавы Антанты

Дзяржавы Антанты ў статыстыцы (1913 год)
	Насельніцтва (у млн)	Плошча (у млн км²)	СУП (у мільярдах $)
Расейская Імпэрыя (разам з Царствам Польскім)	173,2	21,7	257,7
разам з Вялікім княствам Фінляндзкім	176,4	22,1	264,3
Францыя	39,8	0,5	138,7
разам з калёніямі	88,1	11,2	170,2
Вялікая Брытанія	446,1	33,3	561,2
Японія	55,1	0,4 M	76,5
разам з калёніямі	74,2	0,7	92,8
Італія	35,6	0,3	91,3
разам з калёніямі	37,6	2,3	92,6
ЗША	96,5	7,8	511,6
разам з залежнымі тэрыторыямі^[a]	106,3	9,6	522,2
Разам	928,7	79,2	1703,3

Заўвагі

^ Гаваі і Аляска да таго часу не былі амэрыканскімі штатамі; яны ня ўключаны ў статыстыку.

Крыніцы

[1] Гаваі і Аляска да таго часу не былі амэрыканскімі штатамі; яны ня ўключаны ў статыстыку.

[a]