Tsa
An tsa sarong mahamyong inomon na inaandam paagi nin pagbuntog sa mainit o nagkala'kaga' na tubig kan dahon nin Camellias sinensis. Ini sarong tinanom tubo sa Asya na sakop sa mga inaapod na evergreen, dai nagtatata an mga dahon kaini bilog na taon. Sunod sa tubig, an tsa iyo na an pinakadakul na ini'inom kan tawo. Iba-ibang klaseng species an ginigibong tsa na an iba kaini, arog kan Darjeeling o chinese greens, may malipot, masoro-sakrot na namit manta an iba manamis-namis, garo doot, o mahangot-hangot.[1]
An tsa guminikan sa Tsina bilang sarong medisinal na inomon. Nakaabot sa Solnopan kan ika-16 na siglo paagi kan mga padi asin mga parabalidyang Portuges. Nagin uso ini sa mga Briton kan ika-17 siglo palibhasa mahiwas nindang pinatanom ini sa mga rogaring nindang patanoman sa saindang kolonya nin Indya ngane mabare an monopoliya kan Intsik.[2]
Iba-ibang kategorya an tsa depende sa pagproseso
[baguhon | baguhon an source]- Puti: Pinaluyos asin oxidized na (kurubot asin ngaitom-itom na)
- Giyaw: Dai pinaluyos, dai oxidized, pero pinadarag
- Berde: Hilaw na dahon asin dai oxidized
- Oolong: Luyos, pigrunot-runot, asin medyo oxidized
- Itom: Luyos, minsan pigrunot o dai man, asin aragirang na (inaapod na 'pulang tsa' sa Tsina)
- Post-fermented: Hilaw na tsa na pinakurupos na pero bako pang laya'('itom na tsa" sa mga Intsik)
Pinaka-komun iyo an puti, berde, oolong asin itom na tsa.