Partíu Comunista Italianu
| Partíu Comunista Italianu | |
|---|---|
| Partito Comunista Italianu | |
 | |
| Acrónimu | PCI |
| Presidente |
Presidentes
|
| Secretaría xeneral | Palmiro Togliatti |
| Fundación |
21 de xineru de 1921 (como PCd'I) 15 de mayu de 1943 (como PCI) |
| Asocedíu por |
Partíu Demócrata d'Izquierda Partíu de la Refundación Comunista |
| Sede | Cai de Botteghe Oscure, númberu 4 (Roma) |
| Estáu |
{{Xeodatos |
| Afiliaos | 1 264 790 (1990) |
| Ideoloxía política |
Comunismu Socialismu democráticu Eurocomunismu Internacionalismu |
| Posición nel espectru | Izquierda |
| Organización de mocedá | Federación Xuvenil Comunista Italiana |
| Afiliación internacional |
Internacional Comunista (1921-1943) Kominform (1947-1956) |
| Afiliación europea | Grupu Comunista (COM) |
 | |
El Partíu Comunista Italianu (PCI) foi un importante partíu políticu d'Italia nel sieglu XX asitiáu na izquierda política. Nació en xineru de 1921 en Livorno como Partíu Comunista d'Italia (seición italiana de la Internacional Comunista) de la mano principalmente d'Amadeo Bordiga y Antonio Gramsci, por aciu una dixebra a la izquierda del Partíu Socialista Italianu nel XVII Congresu de la PSI.
Namái cuatro años dempués de la so fundación, en 1925, foi ilegalizado pol réxime fascista de Benito Mussolini y mientres casi dos décades, el partíu pasó a la clandestinidá y los sos militantes fueron escorríos. Amás, sufrió desencuentros cola Internacional Comunista nes décades de 1920 y 1930. En xunetu de 1943, cola cayida del gobiernu de Mussolini, ye refundado, esta vegada sol nome de Partíu Comunista Italianu (PCI). Mientres la Segunda Guerra Mundial, cientos de miles de militantes comunistes combatiríen nes files de la Resistencia italiana contra la República Social Italiana y l'Alemaña nazi.[1] Tres la guerra, el PCI surdió como'l mayor partíu del país, con más de dos millones d'afiliaos[2] y un gran prestíu. El so líder, Palmiro Togliatti, implementó una política de cooperación col restu de partíos democráticos, lo que-y dexó tener gran influencia na creación de les instituciones de la nueva República.
En participando con dellos ministros nel Gobiernu italianu, foi espulsáu d'ésti en 1947 pa facilitar que Italia ingresara nel bloque pro-americanu y años más tarde na OTAN. Dende entós y hasta la so disolución, a lo llargo de cuatro décades, el PCI foi'l segundu partíu más votáu n'Italia y, anque siempres tuvo na oposición a nivel nacional, yera'l partíu más votáu en munches zones del norte y centru del país. Fiel a los postulaos soviéticos hasta bien entrada la década de 1970, a partir d'entós pasaría a defender el llamáu eurocomunismu, al igual qu'otros partíos comunistes n'Occidente, como'l Partíu Comunista Francés o'l Partíu Comunista d'España.[3] Hasta la década de 1960 foi'l mayor partíu comunista d'Occidente, hasta que, tres la violenta desarticulación del Partíu Comunista d'Indonesia en 1965, convertir nel mayor partíu comunista del mundu capitalista.
Eleutoralmente, los sos sofitos bazcuyaron ente un cuartu y un terciu del electoráu, a pesar de la presión y el desprestixu al que foi sometíu pola derecha italiana y la OTAN al traviés de la Operación Gladio.[4] En 1984 asocederíen dos eventos históricos na historia del partíu: el funeral d'Enrico Berlinguer, que sacó a les cais de Roma a más d'un millón de persones[5] nuna de les mayores demostraciones de fuercia del movimientu comunista italianu. Díes dempués, les eleiciones al Parllamentu Européu de 1984, cuando, nunes eleiciones históriques, el PCI foi'l partíu más votáu n'Italia, recibiendo cerca de 12 millones de votos y convirtiéndose nel segundu partíu comunista n'Europa en ganar unes eleiciones plural y democráticu. Dos años dempués de la cayida del bloque socialista, se autodisolvió nel so XX Congresu. Los sos partíos socesores fueron el Partíu Demócrata d'Izquierda, socialdemócrata, y el Partíu de la Refundación Comunista, comunista.
Ideoloxía
[editar | editar la fonte]Nació como un partíu perteneciente a la Internacional Comunista. Los sos primeros oxetivos yeren baltar l'Estáu burgués, abolir el capitalismu y enllantar el comunismu siguiendo l'exemplu de los comunistes rusos de Lenin, esto ye, por aciu la revolución y la dictadura del proletariáu.
Na segunda metá del sieglu XX abandonó progresivamente les tesis d'inspiración soviética creando una mesma llinia política, l'eurocomunismu, xunto a otros partíos comunistes europeos como'l Partíu Comunista Francés o'l Partíu Comunista d'España.
Historia
[editar | editar la fonte]Fundación y prohibición
[editar | editar la fonte]El PCI ye fundáu'l 21 de xineru de 1921 na ciudá de Livorno pola corriente d'estrema izquierda del Partíu Socialista Italianu (PSI). Los líderes d'esa corriente yeren Amadeo Bordiga y Antonio Gramsci, qu'abandonaron la sala del Teatru Goldoni, onde se celebraba'l XVII Congresu de la PSI, convocando un Congresu Constituyente xunto al teatru San Marco. Esti desencuentro foi causáu pola negativa de la mayoría de los congresistes de la PSI a xunise a la Internacional Comunista.
La so primer denominación foi Partíu Comunista d'Italia (seición italiana de la Internacional Comunista). El 5 de payares del 1925 el PCdI ye ilegalizado pol réxime fascista de Benito Mussolini. Sicasí, el partíu ye reconstituyíu na clandestinidá, en parte permaneciendo n'Italia, en parte emigrando al estranxeru, sobremanera a Francia y la Xunión Soviética. Acordies con el Partíu Comunista de la Xunión Soviética, participa na guerra de lliberación xunto colos aliaos y les otres fuercies que formen parte de la Resistencia italiana.
Del PCdI al PCI
[editar | editar la fonte]
El 15 de mayu de 1943, al eslleise la Internacional Comunista, el PCdI asume definitivamente la denominación de Partíu Comunista Italianu (PCI) y en setiembre del mesmu añu participó nos Comités de Lliberación Nacional (CLN) contra'l fascismu y la ocupación nazi, xunto a los otros partíos de centru y d'izquierda.
Na primer etapa de la nueva República Italiana, el lideralgu del PCI vien dau por Palmiro Togliatti. Dichu dirixente sostién la conseña del poder democráticu de la mano del proletariáu y estrecha llazos col Partíu Comunista de la Xunión Soviética.
Hasta la década de 1970, el PCI permanecería siempres na oposición a los socesivos gobiernos d'Italia, magar ser el segundu partíu más votáu na mayoría de les eleiciones.
El "compromisu históricu”
[editar | editar la fonte]El compromisu históricu italianu foi escurríu por Enrico Berlinguer, secretariu xeneral del PCI, en 1973. Berlinguer esixía la unidá de tolos partíos políticos nacionales nun gobiernu d'unidá nacional pa desaniciar la crisis social que travesaba Italia na década de 1970.
Hubo un primer intentu en 1977, cola mediación del comunista Giorgio Amendola y Ugo La Malfa, políticu centrista. Esti intentu fracasó pol desalcuerdu ente democristianos y socialdemócrates. Sicasí, esta situación camudó a partir de 1978, gracies al propiu Berlinguer, a Bettino Craxi, líder socialdemócrata, y a Aldo Moro, dirixente democristiano.
En marzu de 1978 naz un gobiernu democristiano lideráu por Giulio Andreotti. Esti gobiernu tenía que ser sofitáu pol PCI, anque ésti nun participaría nel gobiernu. Sicasí, Berlinguer decidió retirar esti sofitu al incluyise nel gobiernu anticomunistes declaraos como Antonio Bisaglia.
La situación volvió camudar cuando'l mesmu día que tenía de votase una moción d'enfotu, Aldo Moro foi raptáu (y darréu asesináu) poles Brigaes Rojas. El PCI decide entós abstenese na votación, como respuesta al ataque fechu poles BR al pactu entamáu ente comunistes y democristianos. Asina, el PCI siguiría calteniendo'l compromisu históricu anque con munches reserves.
Torna a la oposición
[editar | editar la fonte]
Tres la tráxica muerte de Moro, el PCI retornó a la oposición. La causa derivó de la dimisión del presidente Giovanni Leone. Suponíase que, al escoyer nuevu presidente, el primer ministru Giulio Andreotti dimitiría. Sandro Pertini foi escoyíu presidente por una peramplia mayoría nel Parllamentu, yá que prestaba a tolos sectores políticos. La eleición de Pertini entusiasmó a Enrico Berlinguer, pero esti entusiasmu decayó llueu, pos non yá Andreotti nun dimitió, sinón que cortó les rellaciones col PCI. D'esta miente acábase cola etapa del compromisu históricu y el PCI nun volvería participar en nengún gobiernu.
Disolución del PCI y la nacencia del PDS
[editar | editar la fonte]Trés díes depués de la cayida del Muriu de Berlín, el 23 de payares de 1989, el nuevu secretariu xeneral comunista Achille Occhetto anuncia en Boloña la voluntá de la direición del PCI d'empecipiar un acercamientu a la socialdemocracia europea.
Reparando la crisis de la XRSS, Occhetto ve oportunu convocar un Congresu pa dar vida a un nuevu partíu. España un gran discutiniu ente los militantes comunistes, munchos d'ellos desamoraos del proyeutu del so secretariu xeneral.
Aun así, el proyeutu yá s'empecipiara y concluyiría el 3 de febreru de 1991, na clausura del XX Congresu Nacional del PCI. Decídese la disolución del partíu y la creación del Partito Democratico della Sinistra. Esta decisión nun gusta a los militantes de l'ala izquierda del Partíu nin a otres agrupaciones d'izquierda, que formen el Partito della Rifondazione Comunista. Darréu hubo una dixebra na "Rifondazione Comunista", creándose'l Partíu de los Comunistes Italianos (Partito dei Comunisti Italiani) que les sos mocedaes caltienen les mesmes sigles que les del estinguíu Partíu Comunista.
Resultaos eleutorales
[editar | editar la fonte]Resultaos del PCI n'eleiciones llexislatives (porcentaxes):
| 1946 | 1948 | 1953 | 1958 | 1963 | 1968 | 1972 | 1976 | 1979 | 1983 | 1987 |
| 18,9% | 30,0%* | 22,6% | 22,7% | 25,3% | 26,9% | 27,2% | 34,4% | 30,5% | 29,9% | 26,6% |
- En 1948 presentóse como Frente Democráticu Popular cola PSI y otros.
Resultaos eleutorales del PCI (y comparanza cola PSI y la Democracia Cristiana-DC) nes eleiciones rexonales (rexones d'estatutu ordinariu):
| 1970 | 1975 | 1980 | 1985 | 1990 | |
| PCI | 27,9 | 33,5 | 31,5 | 30,2 | 24 |
| 10,4 | 12 | 12,7 | 13,3 | 15,3 | |
| DC | 37,8 | 35,3 | 36,8 | 35 | 33,4 |
Resultaos eleutorales del PCI (y de la PSI y la DC) nes eleiciones provinciales:
| 1951-52 | 1956 | 1960 | 1964 | 1970 | 1975 | 1980 | 1985 | 1990 | |
| PCI | 24,5 | 26 | 26,8 | 32,7 | 31,1 | 29,9 | 23,8 | ||
| 35,7 | 35,1 | ||||||||
| 14,4 | 11,3 | 11,1 | 12,7 | 13,3 | 13,7 | 15,7 | |||
| DC | 39,2 | 38,9 | 40,3 | 37,3 | 37,2 | 34,7 | 35,9 | 33,5 | 31,6 |
Resultaos eleutorales del PCI, PSI y DC nes eleiciones municipales nes capitales de provincia y conceyos cimeros (mayores de 10.000 habitantes hasta 1964, mayores de 5.000 dende 1964):
| 1956 | 1960 | 1964 | 1970 | 1975 | 1980 | 1985 | 1990 | |
| PCI | 25,9 | 26,7 | 25,8 | 25 | 31,3 | 30 | 28,5 | 21,4 |
| 16,6 | 16,3 | 11,4 | 11,4 | 13,3 | 14,1 | 14,9 | 17,8 | |
| DC | 37,7 | 40,7 | 37,2 | 36,8 | 34,2 | 35,5 | 33,9 | 33,9 |
Secretarios xenerales del PCI
[editar | editar la fonte]- Amadeo Bordiga (1921-1924)
- Antonio Gramsci (1924-1927)
- Palmiro Togliatti (1927-1934)
- Ruggero Grieco (1934-1938)
- Palmiro Togliatti (1938-1964)
- Luigi Longo (1964-1972)
- Enrico Berlinguer (1972-1984)
- Alessandro Natta (1984-1988)
- Achille Occhetto (1988-1991)
Congreso
[editar | editar la fonte]
|
|
Evolución de la so militancia
[editar | editar la fonte]
|
|
|
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Pavone, Oliva, C. G.. Una guerra civile, La resistenza, passim, páx. 169-412.
- ↑ Error de cita: La etiqueta
<ref>nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaesAPCI - ↑ Vidal, César. ¿Quién creó'l Eurocomunismu?. Libertad Digital. http://www.libertaddigital.com/otros/revista/articulos/23552286.htm.
- ↑ Tim Weiner, Legacy of Ashes, p. 27.
- ↑ «Funeral de Enrico Berlinguer» (italianu) (1984). Consultáu'l 12 d'ochobre de 2014.
Bibliografía
[editar | editar la fonte]- "Historia d'Europa Contemporánea dende 1945" Giuseppe Mammarella, ed. Ariel
- "Historia Xeneral del Socialismu. De 1945 a los nuesos díes" so direición de Jacques Droz Destino llibru, vol 236.
- Paolo Spriano: Storia del Partito Comunista Italianu - Einaudi, Torino, 1967-1975 - 5 volumi
- Aldo Agosti: Storia del Partito comunista italianu 1921-1991. Roma-Bari: Laterza, 1999
- Giorgio Galli: Storia del Pci. Milano: Kaos edizioni, 1993
- Luciano Barca: Cronache dall'internu del vertice del Pci. Rubbettino editore, 2005
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Partíu Comunista Italianu.
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q461886- Multimedia: Partito Comunista Italiano