Sporangium
'n Sporangium (meervoud: sporangia, sporangieë of sporangiums) is 'n plant- of swamstruktuur wat spore produseer en bevat. Sporangieë kom voor in angiosperme (bedeksadige plante), gimnosperme (naaksadiges), varings, varingagtiges, mosse, alge, en swamme.
Mikrosporangieë is die strukture op die meeldrade van blomme genaamd anters of helmknoppies en die stuifmeel-produserende strukture op die mikrosporofille van manlike keëls van keëldraende plante.
Megasporangieë is vergelykbare "vroulike" strukture op hierdie plante wat geassosieer word met die blom vrugblaar en die megasporangiële keël.
Varings
[wysig | wysig bron]Op varings is die volwasse plant is 'n sporofiet wat sporangieë, klein gesteelde sakkies wat meiospore ontwikkel op alle of slegs sommige blare (genaamd sporofille as sporangieë teenwoordig is). Die spore is aan die onderkant van die blare.
Mosse
[wysig | wysig bron]In mosse is die klein kassie wat bokant die plantegroei op 'n dun steel uitrys 'n sporangium wat baie keer 'n kapsule genoem word, wat, soos by varings, meiospore produseer. Die sporofietiese (diploïed) groeisel ontstaan uit die gametofitiese (haploïed) argegonium nadat die ovum bevrug is. Die sporofiet het aanvanklik 'n mate van chlorofil, maar word later bruin en word afhanklik van die gametofiet vir voeding, wat deur die poot (basis van die steel) geplant in die argegoniale weefsel opgeneem word.
As ontwikkelingsvolgorde vir kategorisering gebruik word, word, eusporangia en leptosporangia as gedifferensieerde onderskei in vaatplante. In 'n leptosporangium, wat slegs in varings aangetref word, behels ontwikkeling 'n enkele aanvanklike sel wat die steel, wand, en spore binne die sporangium word. Daar is ongeveer 64 spore in 'n leptosporangium. In 'n eusporangium, karakteristiek van alle vaatplante en sommige primitiewe varings, is die aanvanklike selle in 'n laag (byvoorbeeld meer as een). 'n Eusporangium is groter (bevat dus meer spore), en die wand daarvan bestaan uit vele lae. Alhoewel die wand gerek en beskadig kan wees wat daartoe lei dat slegs een sellaag oorbly.
'n Tros sporangieë wat tydens ontwikkeling saamgesmelt geraak het word 'n sinangium genoem. Hierdie struktuur is die prominentste in Psilotum en Marattiaceae soos Christensenia, Danaea en Marattia.
Swamme
[wysig | wysig bron]In swamme kan die sporangium of vrugliggaam baie vorms het. Die bekendste is die paddastoel wat 'n hoed or mus het waaronder die himenium hom bevind wat kiewe of porieë het, maar dit kan ook 'n stuifbal wees of soos 'n jellie lyk. [1]
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ The micrographic dictionary; a guide to the examination of microscopic objects, J.W. Griffith and A. Henfrey, 1856