EcologieBodemZonnige, warme, open plaatsen op droge, matig voedselarme tot voedselrijke, omgewerkte, kalkarme tot vaak kalkhoudende grond (zand, leem, zavel, klei en stenige plaatsen).
GroeiplaatsAkkers, wijngaarden, volkstuinen, braakliggende grond, bermen (open plaatsen) en zeeduinen (langs duinpaden, ruderale plaatsen en op met zand bedekt vloedmerk).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij algemeen in Noord-Brabant, Noord-Limburg, Gelderland, het rivierengebied en in de duinen. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
VlaanderenVrij algemeen in het kustgebied en vrij zeldzaam in de Kempen en Brabant. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
WalloniëZeldzaam, maar minder zeldzaam in Henegouwen en Lotharingen.
WereldEuropa, behalve in de meeste randgebieden. Oostelijk tot in Centraal-Azië. Ook in Ethiopië. Ingevoerd in Noord-Amerika en Australië.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3:
24Flora Batava 02:
plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
467Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
586Nederlandse Oecologische Flora 3:
128Wilde Planten 3:
123Wilde-Planten.nl:
paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn stekelig behaard. Niet vertakte planten staan stijf rechtop. Grotere planten hebben vaak bochtige, opstijgende en vertakte stengels.
Bladeren De bladeren zijn langwerpig tot iets lijnvormig, gegolfd, gekroesd en onregelmatig getand. De onderste bladeren zijn gesteeld. De bovenste hebben geen steel en zijn half stengelomvattend. De bladeren zijn 10-15 cm. De schutbladen zien er net zo uit als de gewone bladeren.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De 0,4 tot 1 cm grote bloemen zijn helderblauw met een witte buis en keelschubben. De kroonbuis maakt een S-bocht. De meeldraden zijn ingeplant in deze bocht, waardoor ze op ongelijke hoogte staan. De kelk is diep gedeeld.
Vruchten Een splitvrucht. De nootjes zijn netnervig geaderd, fijn wrattig en gerimpeld. De zaden zijn kortlevend (één tot vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiendBron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.