|
Lapsana communis L.
Akkerkool
|
EcologieBodemZonnige tot licht beschaduwde, vrij open plaatsen op vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, losse, humushoudende, zwak zure tot kalkhoudende, vaak omgewerkte grond (vrijwel alle grondsoorten, maar vooral op zand en klei). GroeiplaatsBossen (lichte plekken in loofbossen), bosranden, heggen, struwelen, houtwallen, parken, plantsoenen, ruigten, ruderale plaatsen (puinhopen en stortterreinen), braakliggende grond, muren, soms in tuinen en akkers, langs spoorwegen (spoorbermen) en bermen (kanaalbermen).
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandZeer algemeen. VlaanderenZeer algemeen. WalloniëAlgemeen, maar zeldzamer in de Hoge Ardennen. WereldWest-Azië, Noordwest-Afrika en vrijwel heel Europa. Ingeburgerd in Noord- en Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL LiteratuurButtler, H. (1999) Erstfund von Lapsana communis L. subsp. intermedia (Bieb.) Hayek für Deutschland mit einer Übersicht über die Gattung. Floristische Rundbriefe 33: 3-7 Kops, J. (1814) Lapsana communis - Gemeene Akker-Kool Flora Batava 3: 220-220 Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3: 93Flora Batava 03: plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.: 631Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.: 685Nederlandse Oecologische Flora 4: 192Wilde Planten 1: 159Wilde-Planten.nl: paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland TaxonomieRijk: | Plantae | Stam: | Tracheophyta | Klasse: | Spermatopsida | Orde: | Asterales | Familie: | Asteraceae | Lapsana communis L. (1753) | Nederlands: | Akkerkool | Engels: | Nipplewort | Duits: | Rainkohl | Etymologiebron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra | Lapsana komt van het Griekse Ia(m)psanè, een bij de Oude Grieken bekende moesplant, die zacht purgerend werkte. Het woord staat in verband met lapadzoo (purgeren). Communis betekent gewoon of algemeen voorkomend.
| Bron: Standaardlijst 2003 | Bron Nederlandse naam: Standaardlijst 2003 | | Zoeken in GBIF | Zoeken in Google Scholar |
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels Een vrij licht groene, meestal verspreid borstelharige, naar boven toe kale plant. De bebladerde, vertakte stengels staan rechtop. Bladeren De onderste bladeren zijn liervormig gedeeld tot geveerd, in omtrek langwerpig en aan de voet in een steel versmald. Ze hebben een grote, eironde eindlob met een gelijkmatig gekromde, bochtig getande tot gegolfde rand. De veel kleinere zijslipjes zijn vaak afgewisseld langer en korter (afgebroken geveerd). De hogere stengelbladeren zijn ongedeeld en driehoekig- tot lancetvormig-eirond, getand en naar de voet versmald. De bladen zijn gesteeld of steelvormig versmald, maar de bovenste zijn soms zittend. Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De kleine, één tot hooguit twee cm grote en langgsteelde bloemhoofdjes staan in losse, min of meer tuilvormige bloeiwijzen (losse pluimen met acht tot vijftien bloemen). Ze bevatten een klein aantal citroengele lintbloemen (wel meer dan vijf). De bloemhoofdjesbodem is vlak, zonder stroschubben. De opgerichte, stompe omwindselbladen zijn lijn- tot lancetvormig en staan in twee rijen, de binnenste veel langer dan de buitenste. Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De meestal acht bootvormige, gekielde binnenste omwindselbladen van de vrucht blijven rechtop staan. De strokleurige, sterk geribde (twintig lengteribben) nootjes (3-5 mm lang) zijn aan de top afgerond en dragen geen pappus (haarkroon of vruchtpluis). De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode. © NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiendFenologie vruchtdragendBron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.
|