iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.
iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.



Link to original content: http://www.plattmaster.de/gramm1.htm
Plattdüütsche Grammatik - vun Plattmaster

na Plattmasters homepage

Plattmasters
Plattdüütsche Grammatik

 Mail man den Plattmaster an
Homepage Grammatik 1 Grammatik 2 Grammatik 3
Dat lütte Wöörbook Tallen - How to count in plattdeutsch regular verbs adjectives - Adjektive
Riemels un Vertelln de un dat - Articles irregular verbs - unregelmäßige Verben adverbs - Adverbien
Billers ut Hamborg Pronomen auxiliary verbs - Hilfsverben prepositions - Präpositionen
Interrogatives Fragepronomen
Nouns - Substantive conjuctions - Konjunktionen

Över Plattdüütsche Grammatik

Elk een Spraak hett ehr Grammatik. Un wenn Du latiensch leehrt hess, denn weets Du, wat dat för een Krom is. De, de good snacken kann, de bruukt keen Grammatik und bruukt dor nix af to weten. Man de, de wat leehrn wull, de brukt dat. Un wieldes ik noch nix in´t Webb dorto funn hebb, schall dat heer een Anfang warrn.

Plattdüütsch Grammatik is so´n Saak. Plattdüütsch hett so veel Dialekten, dat ok de Grammatik nich jümmers de sülbige is. So is dat heer ok blots ´n Verseuk. Obers lever ´n Luus in´n Kohl as gor keen Fett, as mien Moder jümmers seggt harr. Wenn ji wat bidragen wullt, denn mailt man Plattmaster driest an.

Plattdüütsch is een vun de germanschen Spraken, as Fraisch, English, Dansk, Hollands, Svensk, Norsk, Islandsk un Faröersk. Dor is mennig gemeen, in de Wöör un in de Grammatik. Un vun de olen Tieden weg hett ok Plattdüütsch sick verannert. Fischerslü un Hannelslü hebbt Wöör un Snacks mitbröcht, vun rund um de Nordsee un de Ostsee. Un so gifft dat Saken, de sün liekers as in´t Hollandsche, to´n Bispill, dat wi de un dat seggt as de Hollandschen ehr de un het. De Partizipien sünd meist as in dat Ingelsche, dat hochdüütsche ge- gifft dat meist nich. Wi snacken as de Dänschen un sprechen nich as de Hoochdüütschen. Dativ un Akkusativ sünd dat sülbe, de Objektfall, liekers as op Ingelsch.

Düsse Grammatik geiht vun den Holsteenschen-Hamborger-Nordnedersassischen Grootdialekt ut. Dat gült to´n gröttsten Deel ok för Mekelborger Platt. Af un an sünd dor ook Anmerken to anner plattdüütsche Dialekten bi. För das Ostfreesche Platt gifft dat 'n eegen heel interessant Grammatik bi Holger Weigelt - Betrachtungen zur Phonologie und Grammatik des ostfriesischen Platt.

Tallen - How to count in plattdeutsch

english german platt
one eins een
two zwei twee
three drei dree
four vier veer
five fünf fiev
six sechs sos
seven sieben söben
eight acht acht
nine neun negen
ten zehn tein
eleven elf ülben, ölben
twelve zwölf tvölv, een duz
thirteen dreizehn dörtein
fourteen vierzehn veertein
fifteen fünfzehn fofftein
sixteen sechzehn sostein
seventeen siebzehn söbentein
eighteen achzehn achtein
nineteen neunzehn negentein
twenty zwanzig twintig
twentyone einundzwanzig eenuntwintig
thirty dreißig dörtig
fourty vierzig veertig
fifty fünfzig fofftig, föfftig
sixty sechzig sostig
seventy siebzig söbentig
eighty achzig achtig, tachtig
ninety neunzig negentig
hundred hundert hunnert
thousand tausend dusend

Dat tohoopsetten vun de Tallen is meist as in´t düütsche. To´n Bispill

 Combination of numbers follows the pattern of the german language
74 veerunsöbentig
96 sosunnegentig
374,942 dreehunnertverunsöbentigdusendnegenhunnerttweunveertig

ordinal numbers - Ordnungszahlwörter

Englisch Deutsch Plattdüütsch
the first der/die/das erste de/dat eerste, dat ierste, dat förste
the second der/die/das zweite de/dat tweede
the third der/die/das dritte de/dat dörde
the fourth der/die/das vierte de/dat veerde
the fifth der/die/das fünfte de/dat fiefde
the sixth der/die/das sechste de/dat soste
the seventh der/die/das siebte de/dat söbente
the eighth der/die/das achte de/dat achte
the nineth der/die/das neunte de/dat negente
the tenth der/die/das zehnte de/dat teinte
the eleventh der/die/das elfte de/dat ülbente
the twelvth der/die/das zwölfte de/dat twölfte
the thirteenth der/die/das dreizehnte de/dat dörteinte
....
de/dat twintigste
de/dat dörtigste
...
de/dat hunnertste
..
de/dat dusendste

Wenn dat nich so klor is, woveel meent sün, denn geiht dat so

english german platt
none kein keen, bi Personen ok keeneen
nobody niemand, keiner nüms, keeneen
some einige, ein paar ´n poor
many viele veel, mennig
all alle all
much, plenty of viel veel, ´n Barg

Na Baben

Articels - Artikel

De Artikels sün dat, wat för de Hauptwöör steiht. Gifft "de" för Manns- und Fruunslü und "dat" för Saaken. För de Mehrtall brukt wi "de".

Articles in plattdüütsch follow the same pattern than in dutch. In Singular, the feminine and masculine article is "de", for neutra we use "dat".

English Deutsch Plattdüütsch
Singular the der (m) de (m/f)
die (f)
das (n) dat (n)
Plural the die de
Singular a (m,f,n), an ein en, een, ´n (m,f,n)
eine
ein

Na Baben

Personal pronouns Pronomen

Pronomen sün dat, wat "an de Sted vun een Nomen" steiht.

English Deutsch Plattdüütsch
Singular
1. person I ich ik
2. person you Du du
3. person (m) he er he
3. person (f) she sie se
3. person (n) it es dat
Plural
1. person we wir wi
2. person you ihr ji
3. person they sie se, sei

Na Baben

Possesive pronouns - Besitzanzeigende Fürwörter

English Deutsch Plattdüütsch
Singular
1. person my, mine mein mien (-en)*
2. person your dein dien (-en)*
3. person (m) his sein sien(-en)*
3. person (f) her ihr ehr, hör, höhr ** (-en)
3. person (n) its sein sien (-en)*
Plural
1. person our unser uns, us (-en)*
2. person your euer juun (-en)*
3. person their ihr jüm ehr(en), jümmehr(en), jüm hör(en)

Na Baben

Interrogatives Fragepronomen

English Deutsch Platt
who wer wokeen, ´keen
where wo woneem
how wie wo, woans,
wodennig
what was wat
why warum, wieso worüm, woso
when wann wanner, wenn
why wozu woto
why weshalb (vun) wegen wat
which welches welk
whose wessen wen sien
whom wem
wen		 wen

Na Baben

Nouns - Substantive

Plattdüütsch knows 3 cases, like english. Dativ and accusative are the same case. There is no ablative or locative. Plattdeutsch hat - wie Englisch und anders als Deutsch - nur 3 Fälle. Dativ und Akkusativ sind identisch (Objektfall). Substantive, dat sün de Hauptwöör. De meesten gifft dat in de Eentall un in de Mehrtall. De warrd ok beugt. Man blots 3 Fälle gifft dat.

Casus - cases - Fälle

Singular English Deutsch Platt
1. case the man der Mann de Mann
2. case the mans des Mannes den Mann sien *
den Manns
3. case the man dem Mann den Mann
4. case den Mann
* note: normally, the genitive is constucted with the possesive pronoun "sien". In case of persons, the short form is preferred. Example: Dat is Hinnerks Peer = Dat is Hinnerk sien Peer. But it is also possible to say "Dat is dat Peer vun Krischan".
Plural English Deutsch Platt
1. case the men die Männer de Mannslü
de Mannen *
2. case the mens der Männer de Mannslü ehr
de(n) Mannen ehr *
3. case the men den Männern de Mannslü
de Mannen *
4. case die Männer
* note: the plural Mannslü is preferred, the plural form Mannen is seldom used

To´n Bispill - Beispiele - Examples

case masc. fem. neutr.
Singular 1. De Macker is ool. De Fru is ool. Dat Schipp is ool.
2. Den Macker sien Huus is ool. De Fru ehr Huus is ool Dat Schipp sien Mast is ool.
3./4. Ik snack met den Macker Ik snack met de Fru De Slepper treck dat Schipp
3./4. Ik kiek den Macker an Ik kiek de Fru an Ik kiek dat Schipp an
Plural 1. De Mackers sünd mall De Deerns sünd mall De Peer sünd ool
2. Dat is de(n) Mackers ehr Saak Dat is de Deerns ehr Saak De Peer ehr Steert wippt.
3./4. Ik snack met de Mackers Ik snack met de Deerns Ik snack met de Peer
3./4. Ik kiek de Mackers an Ik kiek de Deerns an Ik spann de Peer för´n Wogen

Singular / Plural - Een un Mehrtall

Singular un Plural, dat geiht meist as in´t Düütsche un Ingelsche.

Singular Plural (english)
op -s de Macker de Mackers the guys, the friends
de Vagel de Vagels the birds
de Kaptein de Kapteins the captains
de Deern de Deerns the girls
de Lehrer de Lehrers the teachers
de Höker de Hökers the grocers
de Danzer de Danzers the dancers
de Trecker de Treckers the tractors
de Slötel de Slötels the keys
de Buddel de Buddels
de Buddeln		 the bottles
op stumm -s dat Huus de Hüüs the houses
de Luus de Lüüs
op -en un -n de Hann de Hannen the hands
de Wier de Wieren the wires
de Wisch de Wischen the meadows
de Döör de Döören the doors
de Aap de Aapen the apes
de Oss de Ossen the oxen
dat Oog de Oogen the eyes
de Büx de Büxen the trousers
de Stark de Starken the young cows
de Appel de Appeln the apples
op -er / ers dat Wief de Wiever(s) the wives
dat Lief de Liever(s) the bodies
dat Wicht de Wichter(s) the (little) girls
dat Meß de Messers the knives
dat Kind de Kinners the children
met Umluud de Worm de Wörm the worms
de Boom de Bööm /Beum the trees
de Danz de Dänz the dances
de Koh de Köh/Keuh the cows
op nix dat Schipp de Schipp
(man ook: de Schippen
un: de Schipps
un: de Scheep)		 the ships
op -lü de Mann de Mannslü the men
de Fru de Fruunslü the women
de Quarteersmann de Quarteerslü
de Smitt de Smeedlü the smithes
Meist hebbt wi in´t Plattdüütsche den Plural op -s. Kann ook -en un -er un ers sien. Meist is dat´n beten mehr as Ingelsch as as Hoogdüütsch. Gifft ok, dat de Wöör je na Dialekt ´n ünnerscheedlich Plural hebbt. The most frequent plural is on -s, less frequent is -en, quite seldom is -er. The forming of the plural is more like english or the scandinavian laguages than german. Even if a plattdüütsch word is the same as the german word, the plural may be different (e.g. Lehrer-Lehrers). To a given singular form, different plural forms may occur. Wohl am häufigsten ist die Plural-Endung -s, am zweithäufigsten auf -en. Auch bei gleicher Singularform wie im Deutschen ist die Pluralform häufig verschieden (z..B. Lehrer-Lehrers). Häufig sind verschiedene Pluralformen zu einer Singular-Stammform möglich (z.T. je nach Dialekt).
De plural -lü the plural -lü der Plural -lü
Wenn dat um Minschen geilt, denn gifft dat faak den Utdruck .-lü för ´n Plural. If the word means a groups of people, the plural is very often on -lü. This corresponds to the german word "Leute", but is used as a real plural suffix in plattdüütsch. Als Bezeichnung von Menschengruppen wird oft der Plural -lü (=hochdeutsch "Leute") verwendet. Im Gegensatz zum Hochdeutschen ist dies vielfach die einzige Pluralform.

Na Baben

Gender - Geslecht - Geschlecht

The gender is often similar to german. But there may be differences, like de puch(f)=das Bett(n) Das Geschlecht von Substantiven ist häufig ähnlich wie im Hochdeutschen, es gibt aber auch Unterschiede, z.B. de puch(f)=das Bett(n) Meist is dat as in´t Hoogdüütsche. Man kann ok anners ween, to´n Bispill de puch(f)=das Bett(n)

The female suffix -sch(e) - Dat -sch(e). Die Endung -sch(e)

The suffix -sch indicates a female form of a noun. But caution: This construct may sound a little or even a little more unpolite. Die Endung -sch weist auf eine weibliche Form hin und entspricht etwa dem Hochdeutschen -in. Sie kann jedoch unhöflich klingen. Dat -sch wiest dorop, dat dat sick um ´n Fru hannelt. Is nich jümmers de feinste Oort, sich utodrücken.
english masc. fem.
the cook de Kook de Kööksch
the shoemaker de Schooster de Schoostersch
the teacher de Lehrer de Lehrersch
the hooker de Höker de Höökersch
the neighbor de Nahwer de Nahwersch
the old man/woman de Ool de Oolsch

construction of nouns - Woans Substantive ut anner Wöör mookt warrn - Substantivbildung aus anderen Wortarten

Like in other languages, nouns can be formed from other words, e.g. adjectives or verbs.
Ook in't Plattdüütsche hebbt wi Hauptwöör, de vun anner Wöör kümmt.

Suffixes for adjectives - Endungen för Hauptwöör, de vun Eegenschapswöör afstammt

Suffixes for verbs - Endungen för Hauptwöör, de vun Do-Wöör afstammt

Na Baben

http://www.plattmaster.de