Finlàndia
Ła Finlandia ła ze un paese de ła Europa setentrionałe, co capitałe Helsinki. Ła se cata inte ła Penìzola Scandìnava.
Ła confina a nord-òvest co ła Svesia, a nord co ła Norveja, a est co ła Rusia, a sud e a òvest co'l Mar Bàltego.
Zeografia fisica
[canbia | canbia el còdaxe]El teritorio de ła Finlandia el ze logà inte ła banda orientałe de ła rejon zeogràfega ciamà Fenoscandia.
Ła ze ciapàa infra i 60° e i 70° de latitùdene nord; oltra un terso de'l teritorio el ze a nord de'l Sìrcoło Połar Àrtego: cuesto el fa el paeze uno de i Stati pi setentrionałi al mondo.
Morfołozìa
[canbia | canbia el còdaxe]Ła morfołozìa de'l teritorio ła ze conseguensa de grandi movimenti jasałi: a sud el rizulta un teritorio pa'l pi pian, co numarozi łaghi e ìzołe.
A nord de'l fiume Oulujoki el teritorio el canbia aparensa: se cata prima numerozi riłievi cołinari fin a rivar, inte ła banda nord-osidentałe de'l paeze a ła banda orientałe de łe Alpe Scandìnave [29].
Idrografìa
[canbia | canbia el còdaxe]Ła ze bagnàa a sud da'l Golfo de Finlandia e a òvest da'l Golfo de Botnia.
Ła costa de'l paeze, pur sendo zeneralmente basa, ła ze iregołare e ła fronteja numarozìsime ìzołe.
El fiume pi longo de'l paeze el ze el Kemijoki che el sboca inte el Golfo de Botnia da łe bande de ła sità de Kemi. Se ricorda anca el Oulujoki.
Ghe ze numarozìsimi łaghi (sirca 187.888 łaghi[30]) de orìzene jasałe e de ogni dimension tante olte cołegài infra de łori e co numaroze ìzołe, in particołar inte ła banda sud-orientałe de'l paeze.
Clima
[canbia | canbia el còdaxe]El clima de ła Finlandia l'inconbe a ła fasa climàdega temperada freda, vista ła latitùdene; ła ga caràteri de tranzision intra i climi continentałi de łe zone ruso-siberiane e i climi oseanisi de łe zone atlàntiche a òvest.
Anbienti naturałi
[canbia | canbia el còdaxe]Łe foreste łe coverze sirca el 70% de'l teritorio.
Inte ła banda nord-orientałe de'l paeze ła se estende ła Łaponia, ła tera de ła tundra.
Zeografìa Połìtega
[canbia | canbia el còdaxe]La Finlandia, da'l 2010, la ze divisa inte sete azensìe rejonài [31], che łe se devide inte vinti altre rejoni (Maakunta) pi pìciołe.
Ła fa parte de l'Union Europea da'l 1995 e de ła NATO da'l 2023.
Demografìa
[canbia | canbia el còdaxe]Ła ga sirca sincue miłioni de àneme.
Ła Łaponia ła ze abitada, oltra che dai finlandezi, da na minoransa sami.
Economìa
[canbia | canbia el còdaxe]Łe foreste łe costituise ła major risorsa de'l paeze, che el ze un inportante esportador de legne e pasta de legna uzà par prodùzar carta.
Inte ła Łaponia el ze difondesto l'ałevamento de rene, prategàa da i sami.
Gałerìa de someje
[canbia | canbia el còdaxe]-
Morene inte ła costa de Kvarken-Höga
-
Fiume Kemi a Rovaniemi
-
Panorama de Tampere
-
Ceza de Petäjävesi
Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ Declarà da: Suomen historian pikkujättiläinen. Pajina: 388. Citasion: Kun Suomen asiain komitea ja kenraalikuvernööri Steinheil olivat asettuneet tukemaan maan pääkaupunkisuunnitelmaa, tehtiin huhtikuussa 1812 päätös Helsingin korottamisesta Suomen pääkaupungiksi.. Editor: WSOY. Łéngua de l'òpara o del nòme: finlandezo.
- ↑ 2,0 2,1 Declarà da: Costituzione della Finlandia. Citasion: Suomen kansalliskielet ovat suomi ja ruotsi.. Sesion del documento: 17. Data de publicasion: 17 de zugno del 1999.
- ↑ Declarà da: Area of Finland's municipalities 2023-01-01. Pajina: 7. Editor: National Land Survey of Finland. Łéngua de l'òpara o del nòme: finlandezo.
- ↑ Declarà da: Suomen historian pikkujättiläinen. Pajina: 603. Citasion: Joulukuun kuudentena päivänä vuonna 1917 Suomen eduskunta hyväksyi senaatin ilmoituksen siitä, että Suomi oli nyt itsenäinen.. Editor: WSOY. Łéngua de l'òpara o del nòme: finlandezo.
- ↑ URL de refarensa: http://mtcr.info/partners/. Data de consultasion: 4 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editor: Interpol. Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: http://www.nuclearsuppliersgroup.org/en/participants1. Editor: Grupo de Fornidori Nucleari. Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editor: Organizasion par ła Proibision de łe Arme Chìmeghe. Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: http://mcce-mil.com/wp-content/uploads/glance/MCCE-AT-A-Glance-September-2017.pdf. Editor: Sentro de Coordenamento de Movimenti Eoropei. Data de consultasion: 8 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: https://www.sacprogram.org/en/Pages/The%20Strategic%20Airlift%20Capability.aspx. Editor: Capasità Stratèzega de Trasporto Aèreo. Data de consultasion: 8 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en. Editor: Organizasion Idrogràfega Internasionałe. Data de consultasion: 8 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: https://www.iea.org/countries/membercountries/. Editor: Ajensia Internasionałe de l'Enerzia. Data de consultasion: 8 de disenbre del 2017.
- ↑ URL de refarensa: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
- ↑ URL de refarensa: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consultasion: 4 de majo del 2019.
- ↑ URL de refarensa: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consultasion: 4 de majo del 2019.
- ↑ URL de refarensa: https://www.touteleurope.eu/les-pays-membres-de-l-espace-schengen.html.
- ↑ URL de refarensa: https://www.dhs.gov/visa-waiver-program-requirements. Data de consultasion: 7 de marso del 2020.
- ↑ URL de refarensa: https://public.wmo.int/en/members/finland. Data de consultasion: 26 de majo del 2020.
- ↑ URL de refarensa: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consultasion: 21 de lujo del 2020.
- ↑ voze de refarensayle.fi.
- ↑ URL de refarensa: https://www.ats.aq/devAS/Parties?lang=e.
- ↑ URL de refarensa: https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf. Data de consultasion: 16 de marso del 2024. Pajina: 4. Sostiene il qualificatore: data del scumìsio.
- ↑ URL de refarensa: https://holocaustremembrance.com/countries/finland. Data de consultasion: 17 de marso del 2024. Tipo di riferimento: official member page. Sostiene il qualificatore: data del scumìsio.
- ↑ URL de refarensa: https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD. Editor: Banca Mondiałe. Data de consultasion: 26 de agosto del 2023.
- ↑ 25,0 25,1 voze de refarensahdr.undp.org.
- ↑ URL de refarensa: http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
- ↑ voze de refarensaitu.int.
- ↑ 28,0 28,1 voze de refarensaiec.ch.
- ↑ Punto pi ełevà el ze el monte Haltitunturi, 1.328 m s.l.m.
- ↑ Ministero de l'Anbiente finlandeze Archivià il 30 de setenbre 2007 in Internet Archive. Vien definìa "łago" na masa de acua co superfise major de 500 m²
- ↑ corespondenti a łe sie provinse antesedenti, fora che ła Finlandia Osidentałe, diviza inte Finlandia Sentro-Osidentałe e Sud-Osidentałe
Altri projeti
[canbia | canbia el còdaxe]- Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Finlàndia
- el detien schemi gràfeghi so
Colegamenti par fora
[canbia | canbia el còdaxe]- (MUL) Sito ufisałefinland.fi.
- FinlandiaTreccani.it – Enciclopedie on line, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana.
- Finlandia, in Disionàrio de istòria, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana, 2010.
- (IT, DE, FR) Finlàndiahls-dhs-dss.ch, Disionàrio stòrego de ła Svìsara.
- (EN) Jörgen Weibull, Carl Fredrik Sandelin, Ilmari Sundblad, Susan Ruth Larson, Henrik Enander, Markku Ilmari Henriksson e Gudmund Sandvik, FinlandEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
- (EN) FinlàndiaThe Encyclopedia of Science Fiction.
Controło de autorità | VIAF (EN) 132440532 · ISNI (EN) 0000 0001 2375 441X · LCCN (EN) n79065711 · GND (DE) 4017243-0 · BNF (FR) cb15238532r (data) · BNE (ES) XX451000 (data) · NLA (EN) 35740333 · NDL (EN, JA) 00563226 · WorldCat Identities (EN) n79-065711 |
---|