Yeni Demokrasi (Yunanistan)
Yeni Demokrasi Νέα Δημοκρατία Néa Dimokratía | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | ND |
| Genel başkan | Kiriakos Miçotakis [1] |
| Genel sekreter | Andreas Papamimikos |
| Kurucu | Konstantin Karamanlis |
| Kuruluş tarihi | 4 Ekim 1974 |
| Merkez | 18 Rigilis St., 106 74 Atina |
| İdeoloji | Muhafazakârlık Muhafazakâr liberalizm Hristiyan demokrasi Sağ popülizm |
| Siyasi pozisyon | Merkez sağ |
| Uluslararası üyelik | Avrupa Halk Partisi |
| Avrupa üyeliği | Avrupa Halk Partisi |
| Parlamento | 158 / 300
|
| Avrupa Parlamentosu | 7 / 21
|
| Bölgeler | 261 / 725
|
| İnternet sitesi | |
| Parti bayrağı | |
 | |
| Yunanistan | |
Yeni Demokrasi (Yunanca: Νέα Δημοκρατία, Néa Dimokratía; ND), merkez sağ Yunan siyasi partisi. 1974'te kurulduktan sonra Yunan siyasetinde etkili olan parti, günümüzde iktidar partisidir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]1974'te sona eren Albaylar Cuntası'ndan sonra Kasım 1974'te yapılan seçimleri Konstantin Karamanlis'in kurduğu Yeni Demokrasi Partisi büyük çoğunlukla kazandı. Yeni Demokrasi, 1970'lerin ikinci yarısında gittikçe güç kaybederken, Andreas Papandreu'nun kurduğu Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK) geniş bir destek bulmaya başladı, 1977'deki genel seçimlerde parti oy kaybetmesine rağmen iktidarını sürdürdü. Mayıs 1980'de başkanlık görevini bırakarak cumhurbaşkanlığına seçilen Karamanlis'ten sonra Yeni Demokrasi hükûmetinin başına Georgios Rallis geçti. 1981'de yapılan genel seçimleri PASOK kazandı, böylece Yeni Demokrasi için uzun yıllar sürecek muhalefet dönemi de başlamış oldu. 1984'te Evangelos Averoff'tan boşalan genel başkanlık koltuğuna Konstantin Mitsotakis seçildi.
1989 yılı içinde yapılan ikinci erken genel seçimlerde %46,2 oranında oy alan Yeni Demokrasi, Sol ve İlerici İttifak'la bir koalisyon hükûmeti kurdu. Nisan 1990'da yapılan erken genel seçimlerde, Yeni Demokrasi'nin bu sefer parlamentodaki sandalyelerin yarısını ele geçirmesiyle, ND çoğunluk hükûmetini kurdu ve Konstantin Mitsotakis başbakan oldu. Ertesi ay da Karamanlis ikinci kez cumhurbaşkanlığına seçildi.
Yunan parlamentosunun Temmuz 1992'de onayladığı Maastricht Antlaşması'nın öngördüğü ölçütlere yaklaşarak Yunanistan'ı öteki Avrupa Topluluğu ülkelerinin ekonomik düzeyine çıkarmak için yürürlüğe konan istikrar paketi yaygın protesto gösterilerine yol açtı. Eylül 1993'te ise Mitsotakis hükûmeti parlamentodaki çoğunluğunu kaybetti. Ekimde yapılan seçimler sonucunda PASOK yeniden iktidara döndü.
1996 ve 2000'de yapılan seçimleri küçük farklarla kaybeden Yeni Demokrasi 2003 yılından itibaren Kostas Simitis liderliğindeki PASOK iktidarının yıpranmaya başlamasıyla yükselişe geçti. Yeni bir yüz olarak, Kostas Simitis'in yerine Yorgo Papandreu'nun liderliğine geçtiği PASOK, 2004 genel seçimlerinde yenildi. Böylece, Kostas Karamanlis'in başkanlığındaki Yeni Demokrasi 11 yıl aradan sonra iktidar oldu. 16 Eylül 2007'de yapılan genel seçimlerde Yeni Demokrasi azalan oylarına rağmen iktidarını korumayı başardı.
4 Ekim 2009'da yapılan erken genel seçimlerde, büyük şehirlerde meydana gelen sokak gösterileri, orman yangınları karşısındaki başarısızlık, yüksek kamu borçları ve yolsuzluk iddiaları yüzünden hayli yıpranan[2] Yeni Demokrasi'nin oyları 2007 seçimlerine göre 8.5 puan kadar azalarak yüzde 33.48'e düştü. Bu sonuçla PASOK karşısında yenilgiye uğrayan Yeni Demokrasi iktidarı da kaybetti.
4 Ekim erken genel seçimlerini kaybetmesi sonrasında parti liderliğinden istifa eden Kostas Karamanlis'in yerine, 29 Kasım 2009'da yapılan kongrede Atina kültür ve dışişleri eski bakanı Antonis Samaras, Kostas Karamanlis yönetiminin dışişleri bakanı Dora Bakoyanni karşısında kesin bir zafer kazanarak başkanlığa seçildi.[3]
Seçim sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yunan Parlamentosu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | Yunan Parlamentosu | Sıra | Hükûmet! rowspan="2"| Lider | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | ± | Sandalye | +/− | ||||
| 1974 | 2,669,133 | %54,4 | Yeni | 220 / 300
|
 220
|
#1 | Çoğunluk Hükûmeti | Konstantinos Karamanlis |
| 1977 | 2,146,365 | %41,8 |  12.6
|
171 / 300
|
49
|
#1 | Çoğunluk Hükûmeti | Konstantinos Karamanlis |
| 1981 | 2,034,496 | %35,9 | 5.9
|
115 / 300
|
56
|
#2 | Muhalefet | Georgios Rallis |
| 1985 | 2,599,681 | %40,8 | 4.9
|
126 / 300
|
11
|
#2 | Muhalefet | Konstantin Miçotakis |
| 06/1989 | 2,887,488 | %44,3 | 3.5
|
145 / 300
|
19
|
#1 | Geçici Hükûmet ND-SYN |
Konstantin Miçotakis |
| 11/1989 | 3,093,479 | %46,2 | 1.9
|
148 / 300
|
3
|
#1 | Ulusal Birlik Hükûmeti ND-PASOK-SYN |
Konstantin Miçotakis |
| 1990 | 3,088,137 | %46,9 | 0.7
|
150 / 300
|
2
|
#1 | Azınlık Hükûmeti | Konstantin Miçotakis |
| 1993 | 2,711,737 | %39,3 | 7.6
|
111 / 300
|
39
|
#2 | Muhalefet | Konstantin Miçotakis |
| 1996 | 2,586,089 | %38,1 | 1.2
|
108 / 300
|
3
|
#2 | Muhalefet | Miltiadis Evert |
| 2000 | 2,935,196 | %42,7 | 4.6
|
125 / 300
|
17
|
#2 | Muhalefet | Kostas Karamanlis |
| 2004 | 3,360,424 | %45,4 | 2.7
|
165 / 300
|
40
|
#1 | Çoğunluk Hükûmeti | Kostas Karamanlis |
| 2007 | 2,994,979 | %41,8 | 3.6
|
152 / 300
|
13
|
#1 | Çoğunluk Hükûmeti | Kostas Karamanlis |
| 2009 | 2,295,967 | %33,5 | 8.3
|
91 / 300
|
61
|
#2 | Muhalefet | Kostas Karamanlis |
| 05/2012 | 1,192,103 | %18,9 | 14.6
|
108 / 300
|
17
|
#1 | Geçici Hükûmet ND-PASOK |
Antonis Samaras |
| 06/2012 | 1,825,497 | %29,7 | 10.8
|
129 / 300
|
21
|
#1 | Koalisyon Hükûmeti ND-PASOK-DIMAR |
Antonis Samaras |
| 01/2015 | 1,718,815 | %27,8 | 1.9
|
76 / 300
|
53
|
#2 | Muhalefet | Antonis Samaras |
| 09/2015 | 1,526,205 | %28,1 | 0.3
|
75 / 300
|
1
|
#2 | Muhalefet | Vangelis Meymarakis |
| 2019 | 2,251,411 | %39,8 | 11.5
|
158 / 300
|
83
|
#1 | Çoğunluk Hükûmeti | Kiriakos Miçotakis |
| Mayıs 2023 | 2,407,860 | %40.79 | 0.94
|
146 / 300
|
12
|
#1 | Çoğunluk Hükûmeti | Kiriakos Miçotakis |
| Temmuz 2023 | 2,114,780 | %40.56% | 0.23
|
158 / 300
|
12
|
#1 | Çoğunluk Hükûmeti | Kiriakos Miçotakis |
Avrupa Parlamentosu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Avrupa Parlamentosu | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Seçim | Oy | % | ± | Sandalye | +/− | Sıra | Lider |
| 1981 | 1,779,462 | %31,3 | Yeni | 8 / 24
|
8
|
#2 | Georgios Rallis |
| 1984 | 2,266,568 | %38,1 | 6.8
|
9 / 24
|
1
|
#2 | Evangelos Averoff |
| 1989 | 2,647,215 | %40,5 | 2.4
|
10 / 24
|
1
|
#1 | Konstantin Miçotakis |
| 1994 | 2,133,372 | %32,7 | 7.8
|
10 / 25
|
±0 | #2 | Miltiadis Evert |
| 1999 | 2,314,371 | %36,0 | 3.3
|
9 / 25
|
1
|
#1 | Kostas Karamanlis |
| 2004 | 2,633,961 | %43,0 | 7.0
|
11 / 24
|
2
|
#1 | Kostas Karamanlis |
| 2009 | 1,655,636 | %32,3 | 10.7
|
8 / 22
|
3
|
#2 | Kostas Karamanlis |
| 2014 | 1,298,713 | %22,7 | 9.6
|
5 / 21
|
3
|
#2 | Antonis Samaras |
| 2019 | 1,872,814 | %33,1 | 10.4
|
8 / 21
|
3
|
#1 | Kiriakos Miçotakis |
| 2024 | 1,125,602 | %28,3 | 4.8
|
7 / 21
|
1
|
#1 | Kiriakos Miçotakis |
Başkanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | Lider | Resim | Görev Süresi | Başbakan | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Konstantinos G. Karamanlis | 
|
4 Ekim 1974 | 8 Mayıs 1980 | 1974–1980 |
| 2 | Yorgo Rallis | 
|
8 Mayıs 1980 | Aralık 1981 | 1980–1981 |
| 3 | Evangelos Averoff |
|
Aralık 1981 | 1 Eylül 1984 | — |
| 4 | Konstantin Miçotakis | 
|
1 Eylül 1984 | 3 Kasım 1993 | (Cannetakis 1989) 1990–1993 |
| 5 | Miltiadis Evert |
|
3 Kasım 1993 | 21 Mart 1997 | — |
| 6 | Konstantinos A. Karamanlis | 
|
21 Mart 1997 | 30 Kasım 2009 | 2004–2009 |
| 7 | Antonis Samaras | 
|
30 Kasım 2009 | 5 Temmuz 2015 | 2012–2015 |
| – | Vangelis Meymarakis (geçici) |
|
5 Temmuz 2015 | 24 Kasım 2015 | — |
| – | Yannis Plakiotakis (geçici) |
|
24 Kasım 2015 | 11 Ocak 2016 | — |
| 8 | Kiriakos Miçotakis[4] | _(cropped3).jpg)
|
11 Ocak 2016 | Görevde | — |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2010.
- ^ "Kyriakos Mitsotakis elected as leader of Greek centre-right party". the Guardian and Reuters in Athens. 10 Ocak 2015. 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015.
