Turkuaz
| Turkuaz | |
|---|---|
| |
| Genel olarak | |
| Kategori | Mineral |
| Kimyasal förmülü | CuAl6(PO4)4(OH)8•5H2O |
| Özellikleri | |
| Renk | Mavi, Mavi-yeşil, yeşil |
| Kristal biçimi | masif, tanesel, kriptokristalin |
| Kristal sistemi | triklinik |
| Dilinimi | {001} mükemmel, {010} iyi |
| Kırılışı | konkoidal |
| Sertliği | 5 - 6 |
| Parlaklığı | camsı, mumsu |
| Kırılma indisi | 1,61 bis 1,65 (DR + 0,040) |
| Çizgi rengi | Beyaz ya da yeşilimsi |
| Özgül ağırlığı | 2,6 - 2,9 |
| Lösbarkeit | lösbar in erhitzter Salzsäure |
Turkuaz, türkuvaz veya firuze; hidratlı bir bakır alüminyum fosfat olan, opak, mavi-yeşil renkte bir mineral. Kimyasal formülü CuAl6(PO4)4(OH)8·4H2O'dur. Kaliteli olanları nadir ve değerli olup, benzersiz rengi nedeniyle binlerce yıl boyunca değerli taş veya mücevherat olarak işlem görmüştür. Diğer opak mücevherlerin çoğu gibi turkuazın değeri de imitasyonlar ve sentetik ürünlerin pazara girmesiyle düşmüştür.
İsim
[değiştir | kaynağı değiştir]"Turkuaz" kelimesi "Türk" anlamına gelen Fransızca turquois kelimesinden gelir, zira turkuaz minerali Avrupa'ya ilk kez Osmanlı İmparatorluğu aracılığıyla getirilmiştir.[1][2][3][4][5] Ancak Etymonline'a göre kelimenin İngilizcedeki kökeni 14. yüzyıldaki turkeis kelimesine kadar uzanmaktadır. Yine "Türk" anlamına gelen bu kelimenin yerini 1560'lı yıllarda Fransızca kökenli turqueise almıştır. Aynı kaynağa göre turkuaz Avrupa'ya ilk kez Türkistan'tan veya başka bir Türk devletinden getirilmiştir.[6]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Beale, Thomas W. (October 1973). "Early trade in highland Iran: A view from a source area". World Archaeology (İngilizce). 5 (2): 133-148. doi:10.1080/00438243.1973.9979561. ISSN 0043-8243. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;mindatisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;rruffisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Palache, C.; Berman, H.; Frondel, C. (1951). Dana's System of Mineralogy. II (7. bas.). Wiley. ss. 946-951.
- ^ Turquoise 20 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. minerals.usgs.gov
- ^ "Turquoise - Etymology, origin and meaning of turquoise by etymonline". Online Etymology Dictionary (Etymonline). Online Etymology Dictionary. 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türkis im Mineralienatlas10 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Zusätzliche Informationen zum Türkis24 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
