ThinkPad

ThinkPad, bir dizüstü bilgisayar serisidir. IBM'in 2005'te Çinli şirket Lenovo'ya satılan markasıdır. Tescilli Marka hakkını IBM'den üstlenen şirket, 2007'den beri IBM marka altında kendi ürettiği dizüstü (Notebook ve Netbook) bilgisayarlarda IBM logosunu kullanmaktan vazgeçmiştir.

Özellikle Çin Halk Cumhuriyeti'nin ithal yasağını delebilmek için yapılan bu transfer, en kısa zamanda Lenovo şirketinin IBM'den bağımsızlığına yol açmıştır.

İsim hakkında

ThinkPad, ismini IBM şirketine ilk kez katılan personele verilen deri kaplı not defterin üzerine siyah harflerle basılı Think (düşün) kelimesi ile İngilizcede not defteri olan "Notepad" in birleşiminden gelmektedir.

Tasarım

İlk ThinkPadlerin dizayn tasarımı genelde tasarımcı Richard Sapper tarafından etkilemiş ve Japonya'nın Yamoto'daki IBM Tasarım Merkezinde geliştirilmiştir. Durgun ve karakteristik siyah hatları Japonların geneleksel yemek kutularından esinlenmiştir. Bu tasarım piyasaya sürüldükleri 1992'den beri büyük değişikliğe uğramadan günümüze kadar, tutucu ve değeri korunabilen şirket felsefesinin markası haline geldi. IBM bütün ThinkPadlere en az 5 sene yedek parça garantisi veriyordu. 1992'den beri pek tasarım değişikliklerine uğramayan ThinkPadler büyük bir üne sahip oldular. En önemli tasarım özelliklerinden biri olan özel çelikten yapılmış kasaları ile ve daha pahalı üst modellerde kullanılan Titan-Magnezyum alaşımlı kasaların sağlamlıkları, modellerin sağlamlıklarında büyük katkısı oldu. 1996'dan itibaren bir ThinkPad 701 modeli New York modern sanatlar müzesinde sergilenmeye başlandı.

İlk modeller 1992 senesinde Comdex fuarında teşhir edilmeye başlandığında, BMW modellerin tanımlamalarından 3xx, 5xx, 7xx, yani alt, orta ve üst sınıflarından esinlenildi. Daha sonra modeller harflerle tanımlanmaya başlandı.

Özellikleri

ThinkPad modellerin ortak siyah rengi dışında, kasa yüzlerinin bir nevi lastik kaplama altında son derece dayanıklı Titan-Magnezyum alaşımı yanında plastik-karbon da kullanıyor. Ekran kapağının özel dizaynı sayesinde, kapatıldığında alt kasa ile bir kuvvet darbe emici özelliğini alabilen tasarım ve ekran kapağını menteşelerinin çelik olması sağlamlık faktörlerinden biridir. ThinkPadler ilk olarak iş aleti olarak tasarlanmış ve özellikle bilgi depolama ve saklama özellikleri hep ön planda kalmıştır. Klavye kalitesi mükemmel olan ThinkPadler 1998'de üretilmeye başlanılan 600x modellerinin klavye kalitesi bugünün modern Notebooklarında bile erişilememiştir. Zamanın en ileri ve sağlam çalışabilen işlemci ve anakartları yanında diğer ekipmanları da üstün kalite özelliklerinden taviz verilmemiştir.

Bilgisayarın istenmeyen kişiler tarafından kullanılmasını engeleyen SecurityChip'i anakarta entegre edilmiş ve basit silmeyle bertaraf edilemeyen şifre koruma düzeneğine sahiptirler. Bu chip ThinkPad'in açılımını ve aynı zamanda sabit diskin başka notebooklarda kullanımını engellemektedir. Ancak anakartın serviste değiştirilmesi ile chip korumasının berteraf edilebilmesi, hırsızlıkları cazip halden çıkarır. CMOS da kayıt edilmiş şifreler kesinlikle yazılımlarla veya ana şifre kodlarıyla açılamazlar.

Sabit diskte bulunan değerli bilgilerin hareket durumunda iken bir nevi "Headcrash" ile bozulmalarını engelleyebilen sabit disk kolunun anında park pozisyonuna yönlendirebilen sensörler donatılıdır. Bu sistem T4x modellerinden itibaren bütün ThinkPad modellerinde uygulanmaktadır.

ThinkPad modellerinde bulunan sabit disklerin işletim sisteminden saklı bölümünde yedeklenmiş (Recovery Partition=Desktop Area) işletim sistemi gerekli görüldüğünde bir tuş basımı ile işletim sistemini fabrika ayarlarında tekrar kurmaktadır.

Çeşitli modellerinde bulunan ThinkLight olarak adlandırılan Beyaz-LED lambacığı icaben karanlık bir ortamda tuşlama (Fn+PgUp)ile klavyeyi ekran üstünden yeterli aydınlatabilmektedir.

Diğer üst sınıf modellerinde klavye alttan tuşların harflerini ışıldatabilmektedir. Finger Scanner'li modelleri ise parmak izi ile açılabiliyor.

Harici takılabilen monitörlerle (VGA, DVI, HDMI, TV, Beamer) bir Multiscreen (çoklu ekran) moduyla bir büyük masaüstüne veya çift ekranlı gösterimlere sahip olabilmektedir.

Bilgi giriş ekipmanları

En önemli bilgi giriş donatımı klavye olup Windows tuşunu içermemektedir. Bunu yön tuşlarına daha iyi yer verilebilmesi olarak açıklanmıştır. Geliştirilen modellerle beraber klavyenin sıvı dökülmelerinde, sıvının bilgisarın içine işlemesini asgariye alan bir tasarıma sahiptir. Sıvı genelde kontrollü olarak yandan dışarıya bırakılır. ThinkPad modellerinde kullanılan klavyeler dizüstü bilgisayarlarda kullanılan en kaliteli klavyelerdir. Daha yeni modellerinde multimedya destekleyen tuşlara da sahiptirler. Access IBM veya ThinkPad tuşu sayesinde işletim sistemi eski durumuna getirilebilir.

ThinkPad modellerinde özellikle kırmızı renkli bir mini joystik olarak görebileceğimiz fare olarak tanımlanabilen Trackpoint yanında TouchPad adında dokunma hassasiyetli bir veri girme aleti bulunmaktadır. Bazı modellerinde ise bu iki bulunabilmektedir. Tabii ki her modele bir (özellikle tasarlanmış siyah mini notebook faresi) PS/2, USB bağlantılı veya Bluetooth fare takılabilir.

Ultrabay donatımı

Her ThinkPad'in sabit disk yanında optik disk (CD / DVD) sürücüne sahiptir. Özel tasarımlı Ultrabay olarak tanımlanan bir gözeneğe sahiptirler. İşletim sisteminin faaliyet halinde iken çıkarılıp takılabilen (Hotplugin) bu gözeneğe CD sürücüleri dışında yedekleme sabit diskleri, floppy sürücüleri (ZIP, LS-120, 1.44"), yedek akü ve diğer ekipmanlar takılabilirler.

Donatım özellikleri

Standart notebook donatımlarının bütün özelliklerini taşıyabilen ThinkPadler, diğer özellikleri de modellere göre içerebilirler. Bunun bazıları ses kartı, çeşitli özellikli ekran kartları, IEEE-1394 (ilink), USB 2.0, Bluetooth, PS/2, Docking Station, Seriel, Paralel vb. sıralayabiliriz.

Docking Station diye adlandırılan bağlantı geliştirici istasyon sayesinde VGA, DVI, iLink, PCIe ve PCI, USB, HDMI gibi bağlantılarla da geliştirilebilirler.

Bazı Subnotebook sınıfı modellerinde ise disk ve floppy sürücüleri ancak bu istasyon sayesinde kullanılabilirler. Böylece çok hafif taşıma sahip olan modeller aynı zamanda çok ince bir tasarıma sahiptirler.

13, 14 veya 15 inçlik TFT aktif matriks ekranların 1024x768 (XGA) açılımlı olmaları yanıda seri isimleri sonunda p olan modellerinde ise özel ekran kartı yanında SXGA+ diye tanımlanan yüksek ekran çözünürlüğüne sahiptirler.

İşletim sistemleri

Bütün ThinkPad modeller Microsoft'un çeşitli işletim sistemleri (Win 3.1x, Win 9x, Win NT, Windows 2000, XP, Vista ve Win7) ile donatılırlarsada isteğe bağlı olarak hür kullanım özellinde olan Linuxla da teslim edilebilmektedir. Bazı İnternet blogları ile forumlarında Apple Mac OS X sürümleri ile kurulmuş modeller teşhir edilselerde, bunlar kişisel merak ile genelde lisans dışıdırlar.

ThinkPad ve uzay

ThinkPad 750 modeli NASA aracılığı ile uzaya çıkmış ilk notebooktur. İlk kez 1993'te uzay mekiği Endeavour'da kullanıldı. Toplam 54 kez çeşitli uzay mekikleri ile uzaya çıkan ThinkPadleri, Ruslar da MIR istasyonunda 1999'dan itibaren kullandılar. ISS uzay istasyonunda kullanılma sertifikasına sahip tek modeldirler. 2003 senesinde eski 7 yüz serisi modeller A31p modelleri ile değiştirilmiştir.

Model sınıflandırılmaları

R(xx)-Serie: Sıradan ve ofis özellikli

T(xx)-Serie: İş adamlarına ticari (Business) Notebooklar

X(xx)-Serie: Subnotebooklar. Tablet PC-Sürümleri "t" ile tanımlıdırlar; enerji tasarruflu işlemcilerle donatılı modeller ise "s" harflidirler.

Z(xx)-Serie: Çok geniş ekranlı multimedya notebookları

G(xx)-Serie: Desktop yedeği, ekonomik, ama aküsü zayıf modeller.

A(xx)-Serie: Büyük ve randımanlı modeller

S(xx)-Serie: X serisinden daha da ufak boyutlu Subnotebooklar, Netbooklar (genelde asya pazarlarına mahsus)

i(xxxx)-Serie: Basit ve ucuz modeller