Lira

Lira, günümüzde Türkiye'nin yanı sıra Suriye, Mısır ve Lübnan'ın resmî para birimlerinin adıdır.

Euro Alanı üyelerinden İtalya (1807-1813, 1861-2001), Kıbrıs (1879-2007), Malta (1972-2007), Vatikan (1866-1870, 1929-2001), Fransa (781-1794) ve bunlardan ayrı olarak İsrail'in (1948-1980) geçmiş para birimi lira idi. Ayrıca lira terimi, Birleşik Krallık ve deniz aşırı kolonileri, Sudan ve Güney Sudan'ın ayrıca İrlanda'nın Euro öncesi para birimi (1997-2001) olan pound sözcüğünün de Türkçe karşılığıdır.

Kökeni

Türkçeye, İtalyanca üzerinden Latinceden geçmiştir. Latince libra sözcüğü, "terazi" anlamındadır. Libra, Roma İmparatorluğu döneminde, değerli metallerin ölçümünde 327,45 gramlık bir ağırlık birimi olarak kullanılmış ve böylece para birimi anlamında da kullanılır olmuştur. Öte yandan "pound" sözcüğü de Latince pondus (ağırlık) sözcüğünden türemiştir.

Kullanan ülkeler

Ülke		Para birimi	ISO 4217 kodu	Sembolü	Kullanım durumu	Tedavülde kaldığı tarihler
Günümüzde kullanılmaya devam edilenler
		Türk lirası	TRY	₺	Kullanılıyor	1844–1923 (Osmanlı lirası)	1923-Günümüz
		Suriye lirası	SYP	₤S	Kullanılıyor		1919-1939 (Suriye-Lübnan lirası)	1939-Günümüz
		Lübnan lirası	LBP	₤L	Kullanılıyor			1939-Günümüz
Tedavülden kalkanlar
		Fransız lirası			1794'te Frank'a, ardından 2002'de Euro'ya geçildi.	781–1794
		İtalyan lirası	ITL	₤	2002'de Euro'ya geçildi.	1861–2002
		Venedik lirası			1807'de tedavülden kalktı.	1807'ye kadar.
		Ceneviz lirası			1797'de tedavülden kalktı.	1797'ye kadar.
		Lucca lirası			1847'de tedavülden kalktı.	1826–1847
		Napoli lirası			1813'te tedavülden kalktı.	1812–1813
		Parma lirası			1859'da tedavülden kalktı.	1815–1859
		Sardinya lirası			1861'de tedavülden kalktı.	1816–1861
		Toskana lirası			1826'da tedavülden kalktı.	1814–1826
		Trablus lirası		₤	1951'de tedavülden kalktı.	1943–1951
		İtalyan Doğu Afrika lirası	AOI	₤	1941'de tedavülden kalktı.	1938–1941
		İtalyan Somaliland lirası			1926'da tedavülden kalktı.	1925–1926
		San Marino lirası	SML	₤, £ or L	2002'de Euro'ya geçildi.	1860'lar–2002
		Vatikan lirası	VAL	₤V	2002'de Euro'ya geçildi.	1866–1870 (Papalık lirası)	1929–2002
		Malta lirası	MTL	₤M	2008'de Euro'ya geçildi.	1825–2008
		Kıbrıs lirası	CYP	₤C	2008'de Euro'ya geçildi.	1879–2008
		İsrail lirası	ILP	I£	1980'de Şekel'e, ardından 1985'te Yeni Şekel'e geçildi.	1948–1980
Sterlinler (Poundlar)
		İngiliz sterlini	GBP	£	Kullanılıyor	1694-Günümüz
		Falkland Adaları sterlini	FKP	£	Kullanılıyor
		Cebelitarık sterlini	GIP	£	Kullanılıyor
		Saint Helena sterlini	SHP	£	Kullanılıyor
		Jersey sterlini	JEP	£	Kullanılıyor
		Guernsey sterlini	GGP	£	Kullanılıyor
		Manx sterlini	IMP	£	Kullanılıyor
		Sudan sterlini	SDG	₤S	Kullanılıyor	2007-Günümüz
		Güney Sudan sterlini	SSP	£SS	Kullanılıyor	2011-Günümüz