Jacques Tati

Jacques Tati
Jacques Tati (1969)
Doğum	Jacques Tatischeff 9 Ekim 1907(1907-10-09) Le Pecq, Yvelines, Fransa
Ölüm	4 Kasım 1982 (75 yaşında) Paris, Fransa
Meslek	Film yönetmeni, aktör, yapımcı, senarist
Etkin yıllar	1932-1978
Evlilik	Micheline Winter (1944-1982)
Resmî site	http://www.tativille.com/

Jacques Tati (aslında Jacques Tatischeff; d. 9 Ekim 1907; Le Pecq (Yvelines) - ö. 4 Kasım 1982, Paris), Fransız yönetmen ve aktör.

Sanat ve Mühendislik okudu. Tati, görsel komedi sanatını yenir yoğunluk, detay zenginliği ve yeni bir kompozisyon netliği getirerek yorumladı; görselliğe yeni bir bakış açısı getiren bir avuç sinema sanatçısından (diğerleri Griffith, Eisenstein, Murnau ve Bresson) biriydi.

1930'lu yılların başında Fransız müzikal çevresine girdi; gösterisi dönemin spor yıldızlarının pandomimlerinden oluşmaktaydı ve bazıları filme alındı, savaştan sonra da uzun metrajlı hale getirildi; Jour de fête (Bayram Günü, 1949), bütün çalışmalarında baştan sona gözlemlenen hicivli temanın (modern teknolojinin soğukluğu) yanı sıra görsel üslubu da son derece gelişmiştir.

Tati, kariyerinin geri kalan süresi boyunca oynayacağı karakteri tanıttığı yeni filmi Les Vacances de monsieur Hulot (Bay Hulot'nun Tatili, 1953) için dört yıl çalıştı. Yaratılan karakterin sıcaklığı ve gülütlerin parlak yaratıcılığı Bay Hulot'ya uluslararası bir başarı kazandırdı. Hulot (konuş: Ülô), mizahın kaynağı ve odağı olmak anlamında bir komedyen değildir; daha ziyade, etrafındaki dünyanın mizahını açığa çıkaran bir tavır, bir işaret direği ve bir perspektiftir.

Mon oncle (Amcam, 1958), bir geçiş filmidir; Hulot, her ne kadar star statüsünü terk etmiş bile olsa diğer karakterlerin arasında tuhaf marjinalliği ile öne çıkmaktadır. 9 yıllık pahalı ve yorucu bir çalışmadan sonra gösterime giren Playtime (Oyun Vakti, 1967) ile Tati'nin niyeti daha belirginleşti. Artık Hulot, Joyce'un Ulysess'indeki Mackintosh Man gibi, sahneye giren ve çıkan birçok figürden yalnızca birisi haline gelmişti. Yani aktör Tati, canlandırdığı karakterin seyirciyi film boyunca yönlendirmesini, yönetmen Tati de yakın çekimleri, empatik kamera açılarını veya montajı kullanarak seyirciyi görüntüdeki mizaha yönlendirmeyi reddediyordu.

Ancak, neyi göreceklerinin söylenmesine alışmış olan seyirci, Playtime'daki özgürlüğü can sıkıcı buldu. Film (çeşitli versiyonlarda gösterime girdi) ticari bir fiyaskoydu ve Tati'yi kişisel borca soktu. Son tiyatral filmi olan Trafic (1971), bir başkası tarafından yapılmış olsaydı başyapıt olarak görülebilirdi; ancak Tati için daha geleneksel bir üsluba korunmalı bir dönüş oldu.

25 yılda 5 film, statünün genellikle verimlilikle ölçüldüğü bir ortam için etkileyici bir performans olmasa da, tek başına Playtime bile dünyaya bakış eylemini serbestleştiren, canlandıran bir film olarak hayat boyu bir başarıdır. Tati 4 Kasım 1982'de Paris'te öldü.

Filmografi

Yıl	Film	Metraj	Tati'in katkısı	Ödül
1932	Oscar, champion de tennis	kısa film	reji ve sahne
1934	On demande une brute	film	2. yazar ve sahne
1935	Gai dimanche	kısa film	2. yazar, 2. reji und Auftritt
1936	Soigne ton gauche	kısa film	senaryo ve sahne
1938	Retour à la terre	kısa film	senaryo ve sahne
1945	Sylvie et le fantôme	film	sahne
1946	Le Diable au corps	film	sahne
1947	L'École des facteurs	kısa film	reji, senaryo ve sahne
1949	Jour de fête (Bayram Günü)	film	reji, senaryo ve sahne
1953	Les Vacances de monsieur Hulot (Bay Hulot'nun Tatili)	film	reji, senaryo ve sahne
1958	Mon oncle (Amcam)	film	reji, senaryo ve sahne	Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü
1967	Playtime (Oyun Vakti)	film	reji, senaryo ve sahne
1967	Cours du soir	kısa film	senaryo ve sahne
1968	Baisers volés	film	sahne
1971	Trafic	film	reji, senaryo ve sahne
1972	Obraz uz obraz	Dizi	sahne
1974	Parade	TV filmi	reji, senaryo ve sahne
1978	Forza Bastia 78 ou l'île en fête	Belgesel	2. reji ve senaryo

Dış bağlantılar

• Avrupa Filmleri Festivali 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tati meraklıları 1 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.