Erozyon kontrolü
Erozyon kontrolü, tarım, arazi geliştirme, kıyı alanları, nehir kıyıları ve inşaatta rüzgar veya su erozyonunu önleme veya kontrol etme uygulamasıdır. Etkili erozyon kontrolleri yüzey akışını ele alır ve su kirliliğini, toprak kaybını, yaban hayatı habitat kaybını ve insan mülk kaybını önlemede önemli tekniklerdir.
Kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Erozyon kontrolleri doğal alanlarda, tarımsal ortamlarda veya kentsel ortamlarda kullanılmaktadır. Kentsel alanlarda erozyon kontrolleri genellikle yerel yönetimlerin gerektirdiği yağmur suyu akış yönetimi programlarının bir parçasıdır. Kontroller genellikle erozyona neden olan rüzgar veya suyun enerjisinin bir kısmını absorbe etmek için bitki örtüsü veya kaya gibi fiziksel bir bariyerin oluşturulmasını içerir. Ayrıca, yağmur kanallarının inşasını ve bakımını da içerir. Şantiyelerde genellikle sediman havzaları ve silt çitler gibi tortu kontrolleriyle birlikte uygulanırlar.
Kıyı erozyonu doğal bir süreçtir: Onsuz nehirler dolanmaz ve yön değiştirmez. Bununla birlikte, hidrografı ve/veya bitki örtüsünü değiştiren arazi yönetimi modelleri, kanal göç oranlarını artırabilir veya azaltabilir. Bankalar insan faaliyetlerinden dolayı istikrarsız olsun ya da olmasın birçok yerde insanlar nehri tek bir yerde tutmaya çalışıyor. Bu, çevresel ıslah için veya bir nehrin rotasını insanlar tarafından kullanılan araziye çevirmesini önlemek için yapılabilir. Bunu yapmanın bir yolu, kıyı boyunca yırtıcı veya gabyonlar yerleştirmektir.
Matematiksel modelleme
[değiştir | kaynağı değiştir]1920'lerden ve 1930'lardan[1] beri bilim adamları, Albert Einstein'ın Baer'in yasasını uygulayan ilk makalesi de dahil olmak üzere, toprak erozyonu ve bunun sonucunda tortu yüzey akışının mekanizmalarını anlamak için matematiksel modeller yaratıyorlar.[2] Bu modeller hem oluk hem de tabaka erozyonunu ele almıştır. En eski modeller, manuel hesaplama ile kullanılabilecek basit bir bağlantılı denklemler setiydi. 1970'lere gelindiğinde modeller, binlerce satır bilgisayar kodu ile nokta olmayan kaynak kirliliğini ele alan karmaşık bilgisayar modellerine genişlemişti. Daha karmaşık modeller, mikrometeoroloji, toprak parçacık boyutu dağılımları ve mikro arazi varyasyonundaki nüansları ele almayı başardı.
