Dido Sotiriyu
 | Bu maddenin veya bölümün özgün araştırma, doğrulanamaz veya yoruma dayalı ifadeler içerdiği düşünülmektedir. Lütfen iddiaları kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek geliştirin. Özgün araştırmadan oluşmuş ifadeler kaldırılabilir. Ayrıntılar maddenin tartışma sayfasında bulunabilir. |
| Dido Sotiriyu | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 18 Şubat 1909 Aydın, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 23 Eylül 2004 (95 yaşında) Atina, Yunanistan |
| Meslek | Yazar |
| Milliyet | Yunan |
Dido Sotiriyu, (Yunanca: Διδώ Σωτηρίου Dido Sotiriou, d. 18 Şubat 1909, Şirince, Aydın - ö. 23 Eylül 2004, Atina, Yunanistan), Aydınlı Rum yazardır. Elli Pappa'nın kardeşidir. Çağdaş Yunan edebiyatının önemli yazarlarından biri olan Sotiriyu, Türkçeye Benden Selam Söyle Anadolu’ya başlığıyla tercüme edilen Metomana Homata - (Türkçe: Kanlı Topraklar) başlıklı romanıyla dünya çapında üne kavuştu.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Dido Sotiriyu, 18 Şubat 1909 yılında Rum bir ailenin kızı olarak olarak Aydın’ın Şirince kasabasında dünyaya geldi.[1] (Şirince, cumhuriyet döneminde İzmir vilayetine bağlandı.) Çocukluk yıllarını Şirince, Aydın ve İzmir çevresinde geçirdi. 1922 yılında İzmir ve çevresinin Yunan ordusu tarafından işgal edilmesi nedeniyle, tüm Anadolu Rumları gibi, Sotiriyu Ailesi de, büyük zorluklarla karşılaştı. Nihayet mübadele ile aile Yunanistan'a göç etmek zorunda kaldı.
Dido Sotiriyu, 13 yaşında Atina'da yaşayan amcasının yanınagönderildi. Küçük yaşta yurdunda ayrı bırakılması ve tutucu ailesi tarafından baskıya uğraması yüzünden eğitime geç başlayan Sotiriyu, ortaokul zamanlarında ‘toplum yasaklarıyla’ karşılaştı.[2]
Sol görüşlü ve militan kişilikli Sotiriyu, toplumun koyduğu yasaklara karşı olan ilk mücadelesini ona karşı çıkan ailesine rağmen öğretim üyesi olarak verdi ve hayatı boyunca kadın hakları, insan hakları ve demokrasi için savaşarak bu mücadelesini sürdürdü. 2. Dünya Savaşının baş gösterdiği 1940-1945 yılları arasında Yunan Komünist Partisi üyesi olan Sotiriyu, faşist Alman işgalcilere karşı Yunanistan yeraltı basınında önemli görevler almıştır. Türk-Yunan Dostluk Derneğinin kurulmasında Zülfü Livaneli ve Mitis Teodorakis ile önemli rol oynamıştır. 1962 yılında kaleme aldığı “Benden Selam Söyle Anadolu’ya” romanı ile 1982 yılında Abdi İpekçi Türk-Yunan Dostluk ödülünü almaya hak kazanmıştır. Türkiye'de, Tüyap kitap fuarı gibi etkinliklere katılan Dido Sotiriyu, Küçük Asya Bozgunu ve Emperyalizmin Ortadoğu Stratejisi, Yalazalar İçinde, Yıkılıyoruz, Ölüler Beklerken, Elektra, Buyruk ve Ziyaretçiler eserlerinin de yazarıdır.[2]
Hayatını evinden uzakta ve savaşın ortasında geçiren Sotiriyu, romanlarının birinde bu işgal yıllarını anlatır:
“...İşgal sırasında direniş, ülkemiz için büyük mücadele olmanın ötesinde, tüm halkımızı kapsayan büyük bir harekete dönüştü...Derken toplu göçler, mahpusluklar, sürgünler, kurşuna dizilmeler başladı yeniden...Kurban edilmiş Yunanistan’ın bedenindeki kan kanserleşmeye yüz tutmuştu. İnsanlar, olaylar, sözcükler, ilişkiler allak bullak olmuştu. Güven, yiğitlik, yurtseverlik, vicdan gibi kavramlar darbe yemiş, boyun eğmeyenlerin peşine ateş ve demirle düşülmüştü. Tam bir asimilasyon...Yine de yiğitlik büyüdükçe büyüdü, yüceldi. Binlerce erkek ve kadın korkusuzca infaz mangalarının karşısına dikildi. Boyun eğmemek, halkın mücadelesini, hayallerini boşa çıkarmamak için gençliklerini feda etmekten çekinmediler...”(Buyruk- Beloyannisin Öyküsü)[2]
23 Eylül 2004'te, Yunan vatandaşı olarak öldü.
Sotiriyu'nun Çocukluğu ve Romanları Hakkındaki Düşünceleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Çocukluğunu ve Benden Selam Söyle Anadolu'ya romanıyla ilgili düşüncelerini ““Babam sabun yapımcısıydı. Çocukluk yıllarımda ailemle birlikte doğduğum Aydın ilinde yaşadım. 1922 yılında Anadolu’dan ayrılarak Yunanistan’a amcamların yanına gelmek zorunda kaldım. Ailem daha sonra göçtü. İlk çocukluk yıllarımın anıları belleğimden silinmiyordu. Babamın arkadaşı Talat Beyler, sokakta oynadığım Rum ve Türk çocukları bugün bile aklımda. Yaşadığım günlerin, duyduğum gerçek olayların o kadar etkisi ve büyüsü altında kalmıştım ki, bu konuyu ele alan kitap yazma arzusu içimde çığ gibi büyüyordu. ’1962 yılında Benden Selam Söyle Anadolu’ya’ adlı kitabım yayımlandı. Son yıllarda best-seller olan bu kitaba gösterilen ilgi, değerinin yeni anlaşıldığını ortaya koyuyor. Bence bu kitap ilk kez gerçekleri ortaya atıyor. Kitapta geçenler tamamen tarafsız bir gözle yazıldı. Kitabımın Türkçeye çevrilmesinden sonra Türkiye'den birçok yazar ve okurumdan tebrik telgrafları aldım . " diyerek anlattı.[3]
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Benden Selam Söyle Anadolu'ya (Matomena Homata - Kanlı Topraklar); ISBN 975-07-0133-X
- Ölüler Bekler
- Elektra
- Buyruk Beloyannis'in Öyküsü
- Yalazalar İçinde (otobiyografik roman)
- Küçükasya Bozgunu ve Emperyalizmin Ortadoğu Stratejisi
- Ziyaretçiler
- Yıkılıyoruz
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "M. Serdar Korucu - Dido Sotiriyu gerçekten 'Rum etnik temizliği'ni mi anlatıyordu?". Demokrathaber. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ a b c Mesele 121. "Demokrasi mücadelesine adanmış bir hayat: Dido Sotiriyu". Mesele 121. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "AYŞE'NİN KİTAP KULÜBÜ: BENDEN SELAM SÖYLE ANADOLU'YA - DİDO SOTİRİYU". AYŞE'NİN KİTAP KULÜBÜ. 3 Nisan 2014. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
