Demagog
Demagog /ˈdɛməɡɒɡ/ (Grekçe: δημαγωγός, popüler bir lider, bir mafya lideri; Grekçe: δῆμος, insanlar, halk, halk tabakası, avam + Grekçe: ἀγωγός liderlik, lider)[1] veya laf cambazı, demokrasilerde sıradan insanları seçkinlere karşı kışkırtarak popülerlik kazanan siyasi bir liderdir. Demagoglar özellikle hitabet yoluyla kalabalıkların tutkularını harekete geçirir, dış grupları günah keçisi yapar, korkuları körüklemek için tehlikeleri abartır, duygusal etki için yalan söyler ya da mantıklı düşünmeyi bastırma ve fanatik popülerliği teşvik etme eğiliminde olan diğer söylemlerde bulunur.[2] Demagoglar; yerleşik siyasi davranış normlarını devirir veya bunu vadeder veya tehdit eder.[3]
Demagoglar, antik Atina'dan beri demokrasilerde yer almaktadır. Demokrasideki temel bir zayıflıktan yararlanırlar: Nihai güç halkta olduğu için, halkın bu gücü nüfusun büyük bir bölümünün en düşük ortak paydasına hitap eden birine vermesi mümkündür. Demagoglar, ılımlı ve düşünceli muhalifleri zayıflık veya sadakatsizlikle suçlarken genellikle bir sorunu ele almak için acil ve güçlü eylemi savunur.[4] Yüksek yürütme makamlarına seçilen birçok demagog, yürütme yetkisi üzerindeki anayasal sınırları yıkmış ve demokrasilerini bazen başarılı bir şekilde diktatörlüğe dönüştürmeye çalışmıştır.
Terimin tarihsel kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]"Bir demagog, kelimenin tam anlamıyla, 'ayak takımının lideri'dir.
—"Demagoglar Üzerine", James Fenimore Cooper (1838)[5]
Esasında "sıradan insanların lideri" anlamına gelen "demagog" sözcüğü, ilkin antik Yunanistan'da olumsuz bir çağrışım olmaksızın ortaya çıkmış fakat sonradan Atina demokrasisinde ara sıra ortaya çıkan "bıktırıcı/belalı bir lider türü" anlamına gelmiştir.[6][7] Demokrasi sıradan insanlara güç vermiş olsa da seçimler hâlâ müzakere ve adaptan/görgüden yana olan aristokrat sınıfı destekleme eğilimindeydi. Demagoglar, alt sınıflardan ortaya çıkan yeni bir lider türüydü. Demagoglar, genellikle şiddet içeren eylemleri durmaksızın savunmuştur.[3] Demagoglar doğrudan yoksulların ve bilgisizlerin duygularına hitap etmekte, iktidar peşinde koşmakta, histeriyi kışkırtmak için yalanlar söylemekte, acil eylem çağrılarına ve artan otoriteye yönelik halk desteğini yoğunlaştırmak için krizleri kullanmakta ve ılımlı muhalifleri ulusa zayıflık veya sadakatsizlikle suçlamaktadır.
Tarihi boyunca insanlar demagog kelimesinin anlamına dikkat etmeyerek manipülatif, zararlı veya bağnaz olduğunu düşündüğü herhangi bir lideri küçümsemek için bir "saldırı kelimesi" olarak kullanmıştır.[3][8] James Fenimore Cooper 1838'de demagogların dört temel özelliğini tanımlamıştır:[3][5]
- Kendilerini seçkinlere karşı sıradan insanların bir erkek ya da kadın olarak sunarlar.
- Politikaları; sıradan siyasi popülerliği fazlasıyla aşan, halkla içsel bir bağa bağlıdır.
- Bu bağlantıyı ve sağladığı aşırı popülerliği kendi çıkarları ve hırsları için manipüle ederler.
- Yerleşik davranış kurallarını, kurumları ve hatta yasaları tehdit eder veya açıkça çiğnerler.
Ünlü demagoglar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Antik dönem
- Modern dönem
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "demagogue, n". Oxford English Dictionary. June 2012. 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2012.
A leader of a popular faction, or of the mob; a political agitator who appeals to the passions and prejudices of the mob in order to obtain power or further his own interests; an unprincipled or factious popular orator.
- ^ Larson, Allan Louis (1964). Southern Demagogues: A Study in Charismatic Leadership, pp. 76, 79, 85. University Microfilms, Ann Arbor, Mich.
- ^ a b c d Signer, Michael (2009). "Defining the Demagogue". Demagogue: The Fight to Save Democracy from Its Worst Enemies. Macmillan. ss. 32-38. ISBN 978-0-230-60624-1.
- ^ Signer, Michael (2009). "The Cycle of Regimes". Demagogue: The Fight to Save Democracy from Its Worst Enemies. Macmillan. ss. 31-71. ISBN 978-0-230-60624-1.
- ^ a b Cooper, James Fenimore (1838). "On Demagogues". The American Democrat, or Hints on the Social and Civic Relations of the United States of America. Cooperstown: H. & E. Phinney. ss. 98-104. OCLC 838066322. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020.
- ^ Samons, Loren J. (2004). What's Wrong with Democracy? From Athenian Practice to American Worship. University of California Press. ss. 43-44. ISBN 978-0-520-23660-8. 19 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2016.
- ^ Ostwald, Martin (1989). From Popular Sovereignty to the Sovereignty of Law. University of California Press. s. 201. ISBN 978-0-520-06798-1. 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016.
- ^ Gustainis, J. Justin (Bahar 1990). "Demagoguery and Political Rhetoric: A Review of the Literature" (PDF). Rhetoric Society Quarterly. 20 (2). ss. 155-61. doi:10.1080/02773949009390878. 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2016.