Ayak tenisi
Ayak tenisi ya da Futnet olarak da bilinen (futbol tenisi), futbol topuyla oynanan bir spordur. Spor, bir, iki veya üç oyuncudan oluşan iki rakip takımın elleri dışında vücudunun herhangi bir yeri ile topa vurarak rakibin alanına, ağ üzerinden geri göndermesini zorlaştıracak bir biçimde sektirerek puan kazanmaya çalıştığı, alçak bir ağla bölünmüş bir sahada oynanır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]1922'de Slavia Prag futbol kulübü üyeleri, başlangıçta yatay olarak asılı bir ip üzerinde oynadıkları ve bu sebeple 'ip üstü futbol' adını verdikleri bir oyun oynamaya başladılar. İlerleyen zamanda ipin yerini file aldı.
Genellikle, her iki taraftaki iki veya üç oyuncu, kollar hariç vücudun tüm bölümleriyle topa üç kez dokunabilir (tek bir oyuncu topa arka arkaya iki kez dokunamaz). Oyuncular, diğer tarafa geçmeden önce topun dokunuşlar arasında üç defaya kadar bir kez sekmesini sağlayabilir.
1940 yılında oyunun ilk resmi kuralları yazıldı. İlk futnet kupası 1940 yılında oynanmış ve 1953 ile 1961 yılları arasında Trampská Liga adı verilen birinci lig oynanmıştır. 1961 yılında futnet, Çekoslovak Spor Organizasyonu (ČSTV) tarafından resmi bir spor olarak kabul edildi ve Prag Futnet Komisyonu kuruldu. 1971'de "Český nohejbalový svaz" (Çek Futnet Derneği) kuruldu,[1] bunu 1974'te "Výbor nohejbalového zväzu SÚV ČSTV" (Slovak Futnet Derneği) izledi.[2] Onlarca yıldır resmi uluslararası yarışmalar düzenlenmektedir. Avrupa şampiyonaları 1991'den beri, dünya şampiyonaları ise 1994'ten beri düzenlenmektedir.
Kurallar
[değiştir | kaynağı değiştir]Üç futnet disiplini vardır:
- Bireysel: Bir oyuncu, iki dokunuş, tüm kategorilerde bir sekme, saha boyutları 9 m × 12,8 m.
- İkili: İki oyuncu, üç dokunuş (ancak aynı oyuncu tarafından arka arkaya iki dokunuş değil), erkekler için bir sekmeye ve kadınlar ve gençler için iki sekmeye izin verilir, kort boyutları 9 m × 12,8 m.
- Üçlü: Üç oyuncu, üç dokunuş (ancak aynı oyuncu tarafından arka arkaya iki dokunuş değil), erkekler için bir sekmeye ve kadınlar ve gençler için iki sekmeye izin verilir, kort boyutları 9 m × 18 m.
Tüm disiplinlerde bir set, taraflar arasında iki puanlık bir farkla 11 sayı kazandığında biter; maksimum puan 15:14'tür. Bir maçı kazanmak için bir takımın 2 set kazanması gerekir. Filenin yüksekliği 1.10 m'dir. Oyuncular oyun sırasında fileye dokunamaz; aksi takdirde bu, rakibin bir puan kazanmasıyla sonuçlanır. Futnet topu, boyut olarak bir futbol topuna benzer, ancak 32 panel sentetik (doğal) derinin yapıştırılmasıyla üretilir ve uygun şekilde şişirildiğinde yarım metreden fazla zıplamalıdır.
Top fileye çarpar ve onu vurmaya çalışan takımın tarafına geri dönerse, voleybolun aksine geri vurulamaz.
Uluslararası dernekler
[değiştir | kaynağı değiştir]1987'de Uluslararası Ayak Tenisi Derneği (IFTA, daha sonra adı FIFTA olarak değiştirildi, Uluslararası Ayak Tenisi Federasyonu Federasyonu) kuruldu. 2010 yılında, futnet sporunu yönetmek, düzenlemek ve teşvik etmek için daha sonra diğer ulusların da katıldığı bazı eski FIFTA üyeleri tarafından Union Internationale de Futnet (UNIF) kuruldu.[3] Aralık 2012'de UNIF'in 17 üye ülkesi vardı.[4]
Nisan 2010'de Avrupa Futnet Derneği (EFTA), FIFTA altında durgunlaşan Avrupa'da sporu yeniden canlandırmak için Fransa'nın Marsilya kentinde kuruldu. Mevcut EFTA üyeleri arasında İsviçre, Fransa, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Romanya, İrlanda, Bask Ülkesi, Danimarka, İngiltere, Polonya, Ukrayna ve Avusturya bulunmaktadır.[5] EFTA, UNIF'in Avrupa'daki kıta birliğidir.
Uluslararası adlandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Futbol tenisi terimi hala yaygın olarak kullanılırken, futnet kelimesi daha çok yeni uluslararası isim olarak, yaklaşık 100 yıllık bir geçmişe sahip, kendi kuralları ve düzenlemeleri, yönetim yapıları ve düzenli müsabakaları olan bu sporun bağımsız doğasını yansıtmak için kullanılmaktadır.
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Český nohejbalový svaz". Český nohejbalový svaz. 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ "Nehoda bez PZP" (Slovakça). 10 Kasım 2021. 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ "Futnet Europe". 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ "Unifut". 11 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ "Futnet EU". 11 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
