Anarşist ekonomi
| Makale serilerinden |
| Ekonomik sistemler |
|---|
|
Üst terimler
|
| Makale serilerinden |
 |
Anarşist ekonomi, anarşizm felsefesinin kapsamındaki ekonomik teori ve uygulamaların bütünüdür.
Genel tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Anarşist ekonomiyle ilgili ilk görüşler İngiliz anarşist William Godwin tarafından ileri sürülmüştür. Bir insanın en yetenekli olduğu zanaat konusunda yönlendirilmesi ve uzmanlaştırılması, bu uzmanlaşan kişinin de ürettiklerini ihtiyacı olanlara dağıtması ve ihtiyaç duyduğu ürünleri de, bunları üreten kişilerden alması gerektiğini, ancak bu dağıtımın her zaman için bedava olmasını, takas usulünün kesinlikle kullanılmaması gerektiğini düşünür. Her ne kadar gelecekteki makineleşme sürecinden bahsetse de, Godwin'in ideal toplumu el becerisi ve tarım ekonomisi merkezlidir.[1]
Alman bireyselci anarşist felsefeci Max Stirner; özel mülkiyeti, kanunun lütfuyla yaşayan ve sadece kanunun tesiriyle birine ait olabilen bir hayalete benzetmiş, başka bir deyişle, özel mülkiyetin sadece devletin korumasıyla ve lütfuyla varlığını koruyabileceğini dile getirmiştir. Stirner; anarşist ekonominin uygulanabilmesi için özel mülkiyetin, özel mülkiyetin olmaması için de devletin ortadan kaldırılması gerektiğini savunur.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Sinemada anarşist ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Juan Gamero, 'Vivir la utopía', (1997)[3]. Film İspanya'da anarşizm ile ilgilidir.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Anarşist ekonomi12 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Economics Kiosk
- Institute for Social Ecology11 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Parecon.org22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Anarchist Economics18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ George Woodcock. Anarchism: A History of Libertarian Ideas and Movements. 1962
- ^ — Lorenzo Kom'boa Ervin. "G.6 What are the ideas of Max Stirner? in An Anarchist FAQ". Infoshop.org. 23 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2010.
- ^ "Vivir la utopía". Anarchopedia. 22 Ocak 2010. 14 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
Siyaset serisi | ||
| Gelenekler |  | |
| Anarşistler | Adolph Fischer (1858–1887) • Aleksandros Grigoropulos (1993–2008) • Alexander Berkman (1870–1936) • Alfredo M. Bonanno (1937– ) • Anselmo Lorenzo (1841–1914) • Auguste Vaillant (1861–1894) • Benjamin Tucker (1854–1939) • Bhagat Singh (1907–1931) • Sacco ve Vanzetti (1888–1927) • Buenaventura Durruti (1896–1936) • Carlo Cafiero (1846–1892) • Carlo Giuliani (1978–2001) • Colin Ward (1924–2010) • Daniel Guérin (1904–1988) • Dyer Lum (1839–1893) • Edward Abbey (1927–1989) • Élisée Reclus (1830–1905) • Émile Armand (1872–1963) • Emile Henry (1872–1894) • Émile Pouget (1860–1931) • Emma Goldman (1869–1940) • Errico Malatesta (1853–1932) • Ettore Aguggini (1902–1929) • Fernand Pelloutier (1867–1901) • Ferdinando Nicola Sacco (1891–1927) • Francisco Ascaso Abadía (1901–1936) • Gün Zileli (1946– ) • Henry David Thoreau (1817–1862) • Jacques Ellul (1912–1994) • Jaroslav Hašek (1883–1923) • Johann Joseph Most(1846–1906) • John Zerzan (1943– ) • Joseph Déjacque (1821–1864) • Juan García Oliver (1901–1980) • Jules Bonnot (1876–1912) • Karim Landais (1980–2005) • Lev Tolstoy (1828–1910) • Lucy Parsons (1853–1942) • Luigi Fabbri (1877–1935) • Luigi Galleani (1861–1931) • Lysander Spooner (1808–1887) • Marius Jacob (1879–1954) • Max Stirner (1806–1856) • Mikhail Bakunin (1814–1876) • Murray Bookchin (1921–2006) • Murray Rothbard (1926–1995) • Nestor Mahno (1888–1934) • Noam Chomsky (1928– ) • Paul Avrich (1931– 2006) • Pyotr Kropotkin (1842–1921) • Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) • Ravachol (1859–1892) • Sante Geronimo Caserio (1873–1894) • Sébastien Faure (1858–1942) • Ugo Fedeli (1898–1964) • Volin (1882–1945) • Voltairine de Cleyre (1866–1912) • William Godwin (1756–1836) | |
| Tarihte anarşizm | ||
| Anarşist teori | ||
| Kültür ve anarşizm | ||
| Ülkelere göre anarşizm | ||