Holi
Ang Holi (pagbigkas: /ˈhəʊliː/) ay isang kilalang pistang Hindi, na kilala rin bilang ang "Pista ng Pag-ibig", ang "Pista ng mga Kulay", at mga "Pista ng Tagsibol".[1][2][3] Ang pista ay nagdiriwang ng walang-hanggan at banal na pag-ibig ni Radha Krishna.[4][5] Ito ay nagpapahiwatig din ng tagumpay ng kabutihan laban sa kasamaan,[6][7] habang pinagdiriwang ang tagumpay ni Vishnu bilang Narasimha Narayana laban sa Hiranyakashipu.[8][9] Ito ay nagmula at pangunahing pinagdiriwang sa subkontinenteng Indiyano, ngunit kumalat sa iba pang rehiyon sa Asya at sa mga bahagi ng Mundong Kanluranin sa pamamagitan ng diasporang Indiyano.
Ipinagdiriwang ng Holi ang pagdating ng tagsibol, ang pagtatapos ng taglamig, ang pamumulaklak ng pag-ibig at para sa marami, ito ay isang maligaya na araw upang makilala ang iba, makipaglaro at tumawa, kalimutan at magpatawad, at ayusin ang mga nasirang relasyon.[10][11] Ipinagdiriwang din ng pagdiriwang ang simula ng isang magandang panahon ng pag-aani sa tagsibol.[10][11] Ito ay tumatagal ng isang gabi at isang araw, simula sa gabi ng Purnima (Araw ng Buwan) na bumabagsak sa buwan sa kalendaryong Hindu ng Phalguna, na pumapatak sa kalagitnaan ng Marso sa Kalendaryong Gregoryano. Ang unang gabi ay kilala bilang Holika Dahan (pagsunog ng Demon Holika) o Chhoti Holi at sa sumunod na araw bilang Holi, Rangwali Holi, Dol Purnima, Dhuleti, Dhulandi,[12] Ukuli, Manjal Kuli,[13] Yaosang, Shigmo[14] o Phagwah,[15] Jajiri.[16]
Ang Holi ay isang sinaunang pagdiriwang ng ng relihiyon ng India na naging tanyag din sa labas ng Inda. [17] Bilang karagdagan sa India at Nepal, ang pagdiriwang ay ipinagdiriwang ng subcontinent na diaspora ng India sa mga bansang tulad ng Suriname, Guyana, Trinidad at Tobago, Jamaica, Timog Africa, Mauritius, Fiji, Malaysia,[18] Singapore, Nagkakaisang Kaharian, Estados Unidos, Olanda, Canada, Australia, at Bagong Zealand.[19][20] Sa mga nakalipas na taon, ang pagdiriwang ay kumalat sa mga bahagi ng Europa at Hilagang Amerika bilang isang pagdiriwang ng tagsibol ng pag-ibig, pagsasaya, at mga kulay.[21][20][22]
Nagsisimula ang mga pagdiriwang ng Holi sa gabi bago ang Holi na may Holika Dahan kung saan nagtitipon ang mga tao, nagsasagawa ng mga relihiyosong ritwal sa harap ng apoy, at nagdarasal na ang kanilang kasamaan sa loob ay mawasak tulad ng pagkamatay ni Holika, ang kapatid ng demonyong hari na si Hiranyakashipu, sa apoy. Ang susunod na umaga ay ipinagdiriwang bilang Rangwali Holi (Dhuleti) – isang libreng-para-sa-lahat na pagdiriwang ng mga kulay, [23] kung saan pinapahiran ng mga tao ang isa't isa ng mga kulay at binabasa ang isa't isa. Ang mga baril ng tubig at mga lobo na puno ng tubig ay ginagamit din upang laruin at kulayan ang bawat isa. Kahit sino at lahat ay patas na laro, kaibigan o estranghero, mayaman o mahirap, lalaki o babae, bata, at matatanda. Ang pagsasaya at pakikipaglaban sa mga kulay ay nangyayari sa mga bukas na kalye, mga parke, sa labas ng mga templo at mga gusali. Ang mga grupo ay may dalang mga tambol at iba pang mga instrumentong pangmusika, pumunta sa bawat lugar, kumakanta at sumayaw. Ang mga tao ay bumibisita sa pamilya, mga kaibigan at mga kalaban ay nagsasama-sama upang maghagis ng mga kulay na pulbos sa isa't isa, tumawa at magtsismisan, pagkatapos ay magbahagi ng mga delicacy ng Holi, pagkain at inumin.[24][25] Sa gabi, ang mga tao ay nagbibihis at binibisita ang mga kaibigan at pamilya.[26][24]
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ The New Oxford Dictionary of English (1998) ISBN 0-19-861263-X p. 874 "Holi /'həʊli:/ noun a Hindu spring festival ...".
- ↑ Yudit Greenberg, Encyclopedia of Love in World Religions, Volume 1, ISBN 978-1851099801, p. 212
- ↑ McKim Marriott (2006). John Stratton Hawley and Vasudha Narayanan (pat.). The Life of Hinduism. University of California Press. p. 102. ISBN 978-0-520-24914-1.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link), Quote: "Holi, he said with a beatific sigh, is the Festival of Love!" - ↑ Schwartz, Susan L. (6 Oktubre 2004). Rasa: Performing the Divine in India (sa wikang Ingles). Columbia University Press. p. 100. ISBN 978-0-231-13145-2.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ R Deepta, A.K. Ramanujan's ‘Mythologies’ Poems: An Analysis, Points of View, Volume XIV, Number 1, Summer 2007, pp. 74–81
- ↑ What Is Hinduism? (sa wikang Ingles). Himalayan Academy Publications. 2007. p. 230. ISBN 978-1-934145-27-2.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Festivals for Spring: Holi and Basant Kite Festival: Holi".
Holi celebrates love, forgiveness, and triumph of good over evil
- ↑ David N. Lorenzen (1996). Praises to a Formless God: Nirguni Texts from North India. State University of New York Press. pp. 22–31. ISBN 978-0-7914-2805-4.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Vittorio Roveda (2005). Images of the Gods: Khmer Mythology in Cambodia, Thailand and Laos. River Books. p. 70. ISBN 978-974-9863-03-9.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link); Sunil Kothari; Avinash Pasricha (2001). Kuchipudi. Abhinav. pp. 66–67. ISBN 978-81-7017-359-5.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 10.0 10.1 Ebeling, Karin (10), Holi, an Indian Festival, and its Reflection in English Media; Die Ordnung des Standard und die Differenzierung der Diskurse: Akten des 41. Linguistischen Kolloquiums in Mannheim 2006, 1, 107, ISBN 978-3631599174
- ↑ 11.0 11.1 Wendy Doniger (Editor), Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions, 2000, ISBN 978-0877790440, Merriam-Webster, p. 455
- ↑ "About Holi – Dhuleti Colorful Spring Festival". Holi Dhuleti Celebrations. Inarkibo mula sa orihinal noong 29 Marso 2016. Nakuha noong 16 Enero 2020.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Ukuli or Manjal Kuli – Holi in Kerala".[patay na link]
- ↑ "Different Names of Holi Festival | RitiRiwaz". 9 Marso 2020.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Helen Myers (1998). Music of Hindu Trinidad: Songs from the India Diaspora. University of Chicago Press. p. 430. ISBN 978-0-226-55453-2.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Reddy, P. Laxma (7 Marso 2017). "Jajiri, another festival for unity". Telangana Today. Nakuha noong 28 Marso 2021.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Ebeling, Karin (10), Holi, an Indian Festival, and its Reflection in English Media; Die Ordnung des Standard und die Differenzierung der Diskurse: Akten des 41. Linguistischen Kolloquiums in Mannheim 2006, 1, 107, ISBN 978-3631599174
- ↑ Amber Wilson (2004). Jamaica: The people. Crabtree Publishing Company. p. 18. ISBN 978-0-7787-9331-1.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Yudit Greenberg, Encyclopedia of Love in World Religions, Volume 1, ISBN 978-1851099801, p. 212
- ↑ 20.0 20.1 Holi Festivals Spread Far From India The Wall Street Journal (2013)
- ↑ "A Spring Celebration of Love Moves to the Fall – and Turns Into a Fight". The Wall Street Journal. Nakuha noong 6 Marso 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Holi Festival of Colours Visit Berlin, Germany (2012)
- ↑ Ebeling, Karin (10), Holi, an Indian Festival, and its Reflection in English Media; Die Ordnung des Standard und die Differenzierung der Diskurse: Akten des 41. Linguistischen Kolloquiums in Mannheim 2006, 1, 107, ISBN 978-3631599174
- ↑ 24.0 24.1 Constance Jones, Holi, in J Gordon Melton (Editor), Religious Celebrations: An Encyclopedia of Holidays Festivals Solemn Observances and Spiritual Commemorations, ISBN 978-1598842067
- ↑ Victoria Williams (2016). Celebrating Life Customs around the World. ABC-CLIO. p. 75. ISBN 978-1-4408-3659-6.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Holi: Splashed with colors of friendship Naka-arkibo 2015-09-24 sa Wayback Machine. Hinduism Today, Hawaii (2011)