เขตปทุมวัน
เขตปทุมวัน | |
|---|---|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
| • อักษรโรมัน | Khet Pathum Wan |
| คำขวัญ: บูชาท้าวมหาพรหม ชื่นชมวังสมเด็จย่า ศูนย์การค้ามากมี ลุมพินีสวนสาธารณะ ศิลปะมวยไทย สถานีรถไฟหัวลำโพง เชื่อมโยงรถไฟฟ้า สถานศึกษาเลื่องชื่อ นามระบือจุฬาลงกรณ์ | |
 แผนที่กรุงเทพมหานคร เน้นเขตปทุมวัน | |
| พิกัด: 13°44′41.79″N 100°31′19.92″E / 13.7449417°N 100.5222000°E | |
| ประเทศ |  ไทย |
| เขตปกครองพิเศษ | กรุงเทพมหานคร |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 8.369 ตร.กม. (3.231 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2566) | |
| • ทั้งหมด | 40,077[1] คน |
| • ความหนาแน่น | 4,788.74 คน/ตร.กม. (12,402.8 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 10330 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 1007 |
| ที่อยู่ สำนักงาน | อาคารไทยยานยนตร์ เลขที่ 12/1-4 ซอยรองเมือง 5 ถนนจรัสเมือง แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร 10330 |
| เว็บไซต์ | www |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
_-_img_01.jpg)
.jpg)
.jpg)
ปทุมวัน เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร เป็นเขตศูนย์กลางธุรกิจ การค้า การบริการ การพยาบาล วัฒนธรรม การศึกษา และการทูต เป็นเขตหนึ่งที่มีที่ตั้งอยู่บริเวณใจกลางที่สุดของกรุงเทพมหานคร และที่มีการคมนาคมหลากหลายช่องทาง
ที่ตั้งและอาณาเขต
[แก้]เขตปทุมวันตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของฝั่งพระนคร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกาดังนี้[2]
- ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตดุสิตและเขตราชเทวี มีคลองมหานาคและคลองแสนแสบเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตวัฒนาและเขตคลองเตย มีขอบทางรถไฟสายแม่น้ำฟากตะวันตกเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศใต้ ติดต่อกับเขตสาทรและเขตบางรัก มีถนนพระรามที่ 4 เป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตป้อมปราบศัตรูพ่ายและเขตสัมพันธวงศ์ มีคลองผดุงกรุงเกษมเป็นเส้นแบ่งเขต
ที่มาของชื่อเขต
[แก้]ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ได้เสด็จทอดพระเนตรบริเวณคลองแสนแสบ ซึ่งในขณะนั้นยังมีสภาพเป็นท้องนาชานเมือง มีบัวพันธุ์ไทยขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างสระบัว 2 สระ และพระตำหนักสำหรับเป็นที่ประทับพักผ่อนซึ่งในปัจจุบันเป็นวังสระปทุม (วังที่ประทับของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี) และต่อมาได้โปรด ฯ ให้สร้างวัดปทุมวนาราม (แปลว่า "วัดป่าบัว") ขึ้นเป็นพระอารามหลวง บริเวณดังกล่าวจึงมีชื่อเรียกว่า ปทุมวัน
ประวัติศาสตร์
[แก้]อำเภอปทุมวัน อนึงในอดีตอำเภอประทุมวันนั้นได้มีประกาศกระทรวงนครบาล ระบุว่า เนื่องจากอำเภอสระประทุมวัน มีอาณาเขตไม่กว้างขวาง ทั้งการงานมีน้อย จึงยกเลิกอำเภอสระประทุมวันเสีย โดยรวมพื้นที่เข้ากับอำเภอสามเพ็งและอำเภอดุสิต[3]ต่อมาในปี พ.ศ. 2458 ได้มีการประกาศยกเลิกอำเภอชั้นใน 7 อำเภอและตั้งอำเภอชั้นในขึ้นใหม่ 25 อำเภอ โดยใน 25 อำเภอมีอำเภอปทุมวัน[4]วันโดยใช้ที่ว่าการอำเภอสามแยก (ต่อมายุบรวมกับอำเภอสัมพันธวงศ์) เป็นที่ทำการในขั้นแรก จากนั้นจึงย้ายมาตั้งอยู่ที่สี่แยกปทุมวัน และได้ย้ายมาอยู่ที่ตั้งปัจจุบันในซอยจุฬาลงกรณ์ 5 ถนนพระรามที่ 4 ใน พ.ศ. 2506[5]
ใน พ.ศ. 2515 ได้มีประกาศคณะปฏิวัติจัดตั้งกรุงเทพมหานครขึ้นแทนที่นครหลวงกรุงเทพธนบุรีซึ่งเกิดจากการรวมกันของจังหวัดพระนครและจังหวัดธนบุรี อำเภอปทุมวันจึงได้รับการเปลี่ยนแปลงฐานะเป็น เขตปทุมวัน ขึ้นกับกรุงเทพมหานคร ส่วนตำบลต่าง ๆ ในท้องที่ก็มีฐานะเป็นแขวง
การแบ่งเขตการปกครอง
[แก้]เขตปทุมวันแบ่งหน่วยการปกครองย่อยออกเป็น 4 แขวง ได้แก่
| หมาย เลข |
อักษรไทย | อักษรโรมัน | พื้นที่ (ตร.กม.) |
จำนวนประชากร (ธันวาคม 2566) |
ความหนาแน่นประชากร (ธันวาคม 2566) |
แผนที่ |
|---|---|---|---|---|---|---|
1. |
รองเมือง | Rong Mueang | 1.300 |
15,198 |
11,690.77 |
|
2. |
วังใหม่ | Wang Mai | 1.403 |
5,093 |
3,630.08
| |
3. |
ปทุมวัน | Pathum Wan | 2.181 |
2,746 |
1,259.06
| |
4. |
ลุมพินี | Lumphini | 3.485 |
17,040 |
4,889.53
| |
| ทั้งหมด | 8.369 |
40,077 |
4,788.74
| |||
ประชากร
[แก้]| สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตปทุมวัน[6] | ||
|---|---|---|
| ปี (พ.ศ.) | ประชากร | การเพิ่มและการลด |
| 2535 | 139,008 | ไม่ทราบ |
| 2536 | 119,887 | -19,121 |
| 2537 | 117,241 | -2,646 |
| 2538 | 116,195 | -1,046 |
| 2539 | 112,920 | -3,575 |
| 2540 | 112,597 | -323 |
| 2541 | 111,052 | -1,545 |
| 2542 | 104,066 | -6,986 |
| 2543 | 102,776 | -1,290 |
| 2544 | 99,919 | -2,857 |
| 2545 | 98,532 | -1,387 |
| 2546 | 97,533 | -999 |
| 2547 | 64,007 | -33,526 |
| 2548 | 63,192 | -815 |
| 2549 | 62,102 | -1,090 |
| 2550 | 61,040 | -1,062 |
| 2551 | 60,275 | -765 |
| 2552 | 58,858 | -1,417 |
| 2553 | 57,368 | -1,490 |
| 2554 | 54,996 | -2,372 |
| 2555 | 53,912 | -1,084 |
| 2556 | 52,613 | -1,299 |
| 2557 | 51,557 | -1,056 |
| 2558 | 50,673 | -884 |
| 2559 | 49,594 | -1,079 |
| 2560 | 49,121 | -473 |
| 2561 | 48,382 | -739 |
| 2562 | 47,085 | -1,297 |
| 2563 | 43,338 | -3,747 |
| 2564 | 41,763 | -1,575 |
| 2565 | 40,844 | -919 |
| 2566 | 40,077 | -767 |
การคมนาคม
[แก้]ถนนสายหลักในพื้นที่เขตได้แก่ ถนนพระรามที่ 1 (ต่อเนื่องเป็นถนนเพลินจิตและถนนสุขุมวิท) ตัดผ่านพื้นที่เขตในแนวนอนทางทิศเหนือ ถนนพระรามที่ 4 เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองทางทิศใต้ โดยถนนที่เชื่อมระหว่างถนนทั้ง 2 สายนี้ ได้แก่ ถนนรองเมือง ถนนจารุเมือง (ต่อเนื่องเป็นถนนพระรามที่ 6) ถนนบรรทัดทอง ถนนพญาไท ถนนอังรีดูนังต์ และถนนราชดำริ นอกจากนี้ก็ยังมีถนนหลังสวน ถนนวิทยุ ถนนสารสิน ถนนจรัสเมือง ถนนเจริญเมือง ทางพิเศษเฉลิมมหานคร และทางพิเศษศรีรัช
การคมนาคมระบบรางนั้น สถานีรถไฟกรุงเทพ หรือที่นิยมเรียกกันว่า สถานีรถไฟหัวลำโพง ตั้งอยู่ในแขวงรองเมือง เป็นสถานีรถไฟกลางของกรุงเทพมหานคร โดยรถไฟจะออกจากสถานีนี้ไปสู่จุดหมายปลายทางทั่วประเทศ
ในส่วนของระบบขนส่งมวลชนด้วยรถไฟฟ้านั้น เขตปทุมวันมีรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล ได้แก่ สถานีหัวลำโพง สถานีสามย่าน สถานีสีลม และสถานีลุมพินี ตั้งอยู่ริมแนวเขตทางทิศใต้ ส่วนรถไฟฟ้าบีทีเอสก็มีสถานีสยามซึ่งเป็นสถานีหลักอยู่ในเขตนี้ เป็นจุดเชื่อมต่อของสายสีลมกับสายสุขุมวิท สถานีรถไฟฟ้าอื่น ๆ ในพื้นที่เขตปทุมวัน ได้แก่ สถานีสนามกีฬาแห่งชาติ สถานีราชดำริของสายสีลม สถานีชิดลมและสถานีเพลินจิต ของสายสุขุมวิท
การสัญจรทางน้ำก็ยังมีอยู่ คือ เรือด่วนที่บริการในคลองแสนแสบ ซึ่งเป็นคลองแบ่งเขตปกครองแคบ ๆ ทางทิศเหนือ
สถานที่
[แก้]
.jpg)
สถานศึกษา
[แก้]ระดับอุดมศึกษา
[แก้]- จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย[7]
- พิพิธภัณฑ์กุมารศัลยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์สถานออร์โธปิดิกส์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- หอประวัติคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ห้องเรื่องในหลวงอานันทฯ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีทางภาพ
- พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์วาจวิทยาวัฑฒน์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์ร่างกายมนุษย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์อัญมณีและเครื่องประดับไทย
- พิพิธภัณฑ์สมุนไพร
- เรือนไทยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- หอประวัติจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- หอศิลป์จามจุรี
- หอประชุมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก วิทยาเขตอุเทนถวาย
- สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน
- สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
ระดับมัธยมศึกษา
[แก้]- โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
- โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฝ่ายประถมและมัธยม
- โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน
- โรงเรียนวัดปทุมวนาราม
- โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย
สถานที่สำคัญทางราชการ
[แก้]สถานที่สำคัญทางพระพุทธศาสนา
[แก้]ศาลเทพเจ้าทางศาสนาฮินดู
[แก้]- ศาลพระตรีมูรติ[10]
- ศาลท้าวมหาพรหม โรงแรมเอราวัณ
- ศาลพระนารายณ์ทรงสุบรรณ
- ศาลพระพิฆเณศวร
- ศาลพระลักษมี
- ศาลพระอินทร์ (ท้าวอมรินทร์เทวาธิราช)
การเดินทางและสถานที่เชื่อมต่อ
[แก้]- สถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส
- สถานีรถไฟฟ้ามหานคร
- สถานีรถไฟหัวลำโพง
- ท่าเรือเชิงสะพานเฉลิมโลก
สนามกีฬาและสวนสาธารณะ
[แก้]- ราชกรีฑาสโมสร
- สวนลุมพินี
- พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
- กรีฑาสถานแห่งชาติ
- สวนปทุมวนานุรักษ์
- พาร์ก แอท สยาม (PARK @ SIAM)
ศูนย์การค้าและห้างสรรพสินค้า
[แก้]- เกษรวิลเลจ
- เกษรอัมรินทร์ (ชื่อเดิม: อัมรินทร์ พลาซ่า)
- เอราวัณ แบงค็อก
- จัตุรัสจามจุรี
- สเตเดียม วัน
- สามย่านมิตรทาวน์
- เซ็นทรัล ชิดลม
- เซ็นทรัล เอ็มบาสซี
- เซ็นทรัลเวิลด์
- สยามดิสคัฟเวอรี
- สยามเซ็นเตอร์
- สยามสแควร์
- สยามสแควร์วัน
- สยามพารากอน
- เอ็มบีเคเซ็นเตอร์
- วัน แบงค็อก รีเทล
สถานที่สำคัญทางวัฒนธรรม
[แก้]- บริการสารนิเทศเฉพาะสาขา ชนเผ่าไท–กะได
- พิพิธภัณฑ์บ้านจิม ทอมป์สัน
- พิพิธภัณฑ์โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า
- หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
เหตุการณ์สำคัญ
[แก้]22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538 เซ็นทรัล ชิดลม เกิดเพลิงไหม้ขึ้นในเวลากลางคืน มีผู้เสียชีวิต 4 ราย บาดเจ็บสาหัส 11 ราย[11][12]
23 กมุภาพันธ์ พ.ศ. 2540 อาคารเพรสซิเด้นท์ ทาวเวอร์ เกิดเพลิงไหม้ขึ้น มีผู้เสียชีวิต 3 ราย บาดเจ็บ 101 ราย[13]
7 พฤษภาคม พ.ศ. 2553 ได้เกิดเหตุระเบิดที่บริเวณทางเข้าสวนลุมพินี ประตู 4 ถนนพระรามที่ 4 ซึ่งบริเวณดังกล่าวเป็นด่านตรวจของตำรวจและทหาร จำนวน 3 ครั้ง เบื้องต้นคาดว่าเป็นชนิดเอ็ม 79 เบื้องต้นมีตำรวจได้รับบาดเจ็บ 4 ราย ถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ เบื้องจากการตรวจสอบวิถีกระสุนในเบื้องต้น คนร้ายน่าจะยิงวิถีโค้ง ข้ามสะพานลอย น่าจะเป็นการยิงมาจากทางด้านแยกศาลาแดง[ต้องการอ้างอิง] เมื่อเวลา 05.00 น. พบเจ้าหน้าที่ 1 นายเสียชีวิตจากเหตุการณ์ดังกล่าว[14]
17 สิงหาคม พ.ศ. 2558 เกิดเหตุระเบิดที่ศาลท้าวมหาพรหม โรงแรมเอราวัณ มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก สามารถจับผู้วางระเบิดได้คือ นายยูซูฟุ ไมรารี และนายอาเด็ม คาราดัก โดยทั้งสองคนได้ซัดทอดว่ามีคนไทยอยู่เบื้องหลังการก่อเหตุในครั้งนี้ คือ นายอ๊อด พยุงวงษ์ และนางสาววรรณา สวนสัน ซึ่งในขณะนี้เชื่อว่าออกนอกประเทศไปแล้ว
10 เมษายน พ.ศ. 2562 เกิดเหตุไฟไหม้ห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลเวิลด์ มีผู้เสียชีวิต 3 ราย[15] บาดเจ็บ 15 ราย[16]
3 ตุลาคม พ.ศ. 2566 เกิดเหตุกราดยิงที่สยามพารากอน โดยผู้ก่อเหตุเป็นเด็กอายุ 14 ปี มีผู้เสียชีวิต 3 ราย บาดเจ็บ 4 ราย
อ้างอิง
[แก้]- ↑ สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php เก็บถาวร 2020-06-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. สืบค้น 25 มกราคม 2567.
- ↑ "ข้อมูลทั่วไปของเขตปทุมวัน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-19. สืบค้นเมื่อ 2015-06-09.
- ↑ "เขตประทุมวัน : โดย บัณฑิต จุลาสัย และ รัชดา โชติพานิช". มติชนออนไลน์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-28. สืบค้นเมื่อ 2022-03-16.
- ↑ "ประกาศยกเลิกอำเภอชั้นใน ๗ อำเภอ และตั้งอำเภอชั้นในขึ้นใหม่ ๒๕ อำเภอ" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-08. สืบค้นเมื่อ 2022-04-16.
- ↑ "ประวัติความเป็นมา". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-21. สืบค้นเมื่อ 2015-06-09.
- ↑ สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/xstat/popyear.html 2556. สืบค้น 3 เมษายน 2556.
- ↑ "สถานศึกษาในเขตปทุมวัน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-19. สืบค้นเมื่อ 2015-06-09.
- ↑ "สถานพยาบาลในเขตปทุมวัน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-19. สืบค้นเมื่อ 2015-06-09.
- ↑ "ศาสนสถานในเขตปทุมวัน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-19. สืบค้นเมื่อ 2015-06-09.
- ↑ "สถาานที่ท่องเที่ยวในเขตปทุมวัน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-21. สืบค้นเมื่อ 2015-06-09.
- ↑ "วิวัฒนาการของเซ็นทรัลชิดลม จากอดีตสู่ปัจจุบัน | Dek-D.com". Dek-D.com > Board (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ ห้างเซ็นทรัล : 3 ครั้ง ใน 24 ปี ย้อนรอยเหตุเพลิงไหม้ใหญ่ในห้างดัง
- ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-04-15. สืบค้นเมื่อ 2018-10-01.
- ↑ "ป่วน! เย้ยปรองดองยิงเอ็ม79ถล่มสวนลุมตร.กราดยิงสีลมตร.ตาย2 จนท.ตำรวจ-ทหารเจ็บระนาว ปชช.โดนลูกหลงเจ็บ4". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-05-10. สืบค้นเมื่อ 2019-02-19.
- ↑ ไฟไหม้ห้างเซ็นทรัลเวิลด์เสีบชีวิต 3 ราย
- ↑ ห้างเซ็นทรัล : 3 ครั้ง ใน 24 ปี ย้อนรอยเหตุเพลิงไหม้ใหญ่ในห้างดัง
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- เว็บไซต์สำนักงานเขตปทุมวัน
- แผนที่เขตปทุมวัน เก็บถาวร 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ เขตปทุมวัน
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
13°44′13″N 100°31′26″E / 13.737°N 100.524°E
สถานที่ใกล้เคียงกับเขตปทุมวัน | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
| แขวง | | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ประวัติศาสตร์ |
| ||||||||||
| เศรษฐกิจ |
| ||||||||||
| สังคม |
| ||||||||||
.svg)