Hipoteka

Hipotekë 30 vjeçare prej 4% në 250,000 dollarë kredi E verdhë: kosto tërësore Blu: Principali i paguarRozë: Interesi i paguarZona blu: Baraspesha e mbetur

Hipoteka , në juridiksionet e së drejtës civile e njohur gjithashtu si një kredi hipotekare, është një hua e përdorur ose nga blerësit e pronave të patundshme me qëllim mbledhjen e fondeve dhe blerjen e pasurive të paluajtshme, ose nga pronarët ekzistues për të mbledhur fonde për çfarëdo qëllimi duke vënë një barrë mbi pronën që hipotekohet. Huaja “ sigurohet ” në pronën e huamarrësit nëpërmjet një procesi të njohur si origjinimi i hipotekës . Kjo do të thotë se është vendosur një mekanizëm ligjor i cili i lejon huadhënësit të marrë në zotërim dhe të shesë pronën e siguruar (" foreclosure " ose " riposedim " ose " rizotërim ") për të shlyer kredinë në rast se huamarrësi dështon në mospërmbushjen e huasë ose përndryshe nuk arrin të respektojë kontratën sipas kushteve të saj. Fjala hipotekë rrjedh nga një term i frëngjishtes ligjore i përdorur në Britani në Mesjetë që do të thotë "betim mbi vdekje" dhe i referohet pengut që mbaron (vdes) kur ose përmbushet detyrimi ose prona merret përmes sekuestrimit. Një hipotekë mund të përshkruhet gjithashtu si "një huamarrës që jep konsideratë në formën e një kolaterali për një përfitim (hua)".

Huamarrësit e hipotekave mund të jenë individë që hipotekojnë shtëpinë e tyre ose mund të jenë biznese që hipotekojnë pronën tregtare (për shembull, lokalet e tyre të biznesit, pronat e banimit të dhëna qiramarrësve ose një portofol investimesh ). Huadhënësi zakonisht do të jetë një institucion financiar, si një bankë, bashkim krediti ose shoqëri ndërtimi, në varësi të vendit në fjalë, dhe marrëveshjet e huasë mund të bëhen drejtpërdrejt ose tërthorazi nëpërmjet ndërmjetësve. Karakteristikat e kredive hipotekare si madhësia e kredisë, maturimi i huasë, norma e interesit, mënyra e shlyerjes së kredisë dhe karakteristika të tjera mund të ndryshojnë në mënyrë të konsiderueshme. Të drejtat e huadhënësit mbi pronën e siguruar kanë përparësi ndaj kreditorëve të tjerë të huamarrësit, që do të thotë se nëse huamarrësi falimenton ose bëhet i pashlyeshëm, kreditorëve të tjerë do t'u paguhen vetëm borxhet që u detyrohen nga shitja e pronës së siguruar, nëse huadhënësi hipotekor shlyhet së pari plotësisht.

Në shumë juridiksione, është normale që blerjet e shtëpive të financohen nga një kredi hipotekore. Pak individë kanë kursime të mjaftueshme ose fonde të rrjedhshme për t'i mundësuar blerjen e pronës drejtpërdrejt. Në vendet ku kërkesa për pronësi të shtëpisë është më e lartë, janë zhvilluar tregje të forta vendase për hipotekat. Hipotekat mund të financohen ose përmes sektorit bankar (d.m.th., përmes depozitave afatshkurtra) ose përmes tregjeve të kapitalit përmes një procesi të quajtur "sigurizim", i cili konverton grupet e hipotekave në obligacione të këmbyeshme që mund t'u shiten investitorëve në prerje të vogla.