Edi Shukriu
Dr. Edi Shukriu | |
Emri | Edi |
Mbiemri | Shukriu |
Lindur më | 22 tetor 1950 |
Lindur në | Prizren |
Vdiq më | 17 janar 2023 |
Vdiq në | Prishtinë |
Kombësia | shqiptare |
Shtetësia | kosovare |
Profesioni | shkrimtare, arkeologe |
Edi Shukriu (1950 - 2023)[1] është një shkrimtare, arkeologe dhe historiane e shquar nga Prizreni.
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Edi Shukriu u lind në Prizren më 22 tetor 1950 nga prindërit Margarita (Gita) Mjeda-Shukriu dhe Muhamed Shukriu. Shkollën fillore dhe gjimnazin e kreu në Prizren, ndërsa studimet për arkeologji në Universitetin e Beogradit (1972). Magjistroi në Universitetin e Beogradit (1979) dhe titullin Doktor i Shkencave Historike e mori në Universitetin e Prishtinës (1990). Është profesor ordinar në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës dhe. Ishte Kryetare e Këshillit të Kosovës për Trashëgimi Kulturore (KKTK, 2009-2012).
Është arkeologja e parë dhe shkrimtarja e parë shqiptare në Kosovë që botoi përmbledhjen me poezi Sonte zemra ime feston (1972). Anëtare e PEN qendrës së Kosovës (2004-) dhe nënkryetare e saj (2009-), anëtare e Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës (1973). Ishte shkencëtare vizituese në Universitetin e Harvardit. Mori pjesë në International Writing Program 2005, University of Iowa, USA (2005). Përfaqësohet në antologjitë e autorëve shqiptarë e të huaj.
Deputete e Kuvendit të Kosovës (1992-1998, 2002-2004), Bashkëdrejtuese e Departamentit të Kulturës–UNMIK (2000-2001), Kryetare e Komisionit për Kulturë, Rini dhe Sport të Kuvendit të Kosovës (2001-2004). Nënkryetare e Alternativës Demokratike të Kosovës (2004 - 2013). Ishte themeluese e Forumit të Gruas të LDK (1990) dhe kryetare e saj (1995-2000), si dhe organizatore dhe lidere e demonstratave të shumta të grave kundër regjimit serb.
Në dhjetor të vitit 2012 u zgjodh anëtare korrespondente e Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës, ndërsa nga viti 2013 anëtare e Akademisë Europiane të Shkencave dhe të Arteve.
- Çmimi letrar “Beqir Musliu”, Ars Clubi “Beqir Musliu” (2019).
- Çmimi për Veprimtari Jetësore në fushën e trashëgimisë kulturore “Dea Dardanica”, Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sportit (2017).
- Çmimi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës për veprën poetike "Nënqielli' (1990).
- Çmimi “Gani Bobi” për librin shkencor "Dardania protourbane", Dukagjini, Pejë (1996).
Veprat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Vepra profesionale
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 2018 Ancient Kosova, Ministry of Culture, Youth and Sport (Museum of Kosova, Institute of Archaeology), Prishtina.
- 2018 Kosova Antike, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (Muzeu i Kosovës, Instituti Arkeologjik), Prishtinë (ribotim i plotësuar).
- 2017 Saint Prenda Church - Prizren, Ministry of Culture, Youth and Sport, Prishtina.
- 2017 Lindja e Lashtë, Universiteti i Prishtinës, Prishtinë.
- 2017 Istaknute albanske ẑene, Dea, Zagreb (Përkth. L. Koci).
- 2016 Studime për Dardaninë, Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, Prishtinë.
- 2014 Hynjesha Dardane, Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, Prishtinë.
- 2012 Kisha e Shën Prendës - Prizren, Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, Prishtinë.
- 2012 Distinguished Albanian Women, Dudaj, Tirana (Përkth. K. Imholz).
- 2011 Eminentne albanke, Plima, Ulcinj (Përkth. J. Nikolaidis).
- 2004 Ancient Kosova, Museum of Kosova, Ministry of Education, Science and Technology, Prishtina.
- 2004 Kosova antike, Muzeu i Kosovës, Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, Prishtinë.
- 2000, 2003 Gra të shquara shqiptare, Teuta, Prishtinë.
- 1996 Dardania protourbane, Dukagjini, Pejë (Çmimi “Gani Bobi”).
- 1995 Historia e Kohës së Vjetër – Lindja e lashtë, Prishtinë.
Libra poetikë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 2014 Ungëshimë, Jeta e Re, Prishtinë.
- 2001 Përjetësi, Dukagjini, Pejë.
- 1990 Nënqielli, Rilindja, Prishtinë (Çmimi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës).
- 1985 Syri i natës, Rilindja, Prishtinë.
- 1980 Legjenda e Hasit, Naim Frashëri, Tiranë.
- 1978 Gjakim, Rilindja, Prishtinë.
- 1972 Sonte zemra ime feston, Rilindja, Prishtinë.
Drama / Romane
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 2015 Pasqyra e Thyer, Koha, Prishtinë (roman).
- 1998 Kësulëkuqja e rrokaqiellit, Prizren (dramë për fëmijë).
- 1992 Lkeni i Hasit, Rilindja, Prishtinë (dramë).
- 1986 Kthimi i Euridikës, Rilindja, Prishtinë (dramë).
Dokumentarë:
- 2010 Ulpiana antike - Ancient Ulpiana
- 1995 Prevent the war in Kosova
Bashkautore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 2010 “Premiers résultats des campagnes de fouilles à Ulpiana (2006-2008)“, Actes du V colloque international de Grenoble (8-11 octobre 2008) sur l’Illyrie méridionale et L’Epire dans l’antiquité, Volum I, Paris, 449-458.
- 1997 Kosova and other Albanians outside Albania.
- 1996 Kosova - The Hungry Future, Food Summit – Rome, Prishtina.
- 1995 Kosova - National Report, Women's IV World Conference, Bejing, Prishtina.
KE/CoE Preliminary Technical Assessments (PTA) & Visibility Studies
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 2007 Complex Haxhi Zeka Mill – Peja
- 2007 Old Hous Vokshi - Gjakova
- 2006 Ulpiana
- 2005 Hamam of Gazi Mehmet Pasha - Prizren http://www.coe.int/t/e/cultural_co-operation/ heritage/ tehnical_cooperation_and_consultancy/3._projects_and_programmes/ PTA_ KosovoUNMIK_HammamGaziMehmedPasha_aPP.pdf?L=E2005 Kalaja Fortress - Prizren6t0z7
Artikuj shkencorë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 2014 Monumentet epigrafike nga Smira, Studime Shoqërore 1, Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, Prishtinë, 121-143.
- 2014 Shkencëtarët hungarezë - Kontributi për trashëgiminë kulturore të Kosovës,Albanians and Hungarians: Historical Similarities and Differences in Centuries, EÖTVÖS LORÁND University, Budapest.
- 2014 Pro at contra sa Balkanskog aspekta, Кulturnata integracija i stabilnosta na Balkanot, Makednoska Akademija Nauka i Umetnosti - Blgarska Akademija Nauka, Skopje.
- 2013 Post-war archaeological research in Kosova, Archeologia, identità e Guerra, TEMPUS; Project: Network for Post Graduate Masters in Cultural Heritage and Tourism Management in Balkan Countries, Chieti.
- 2012 Rrënjët historike të Kosovës [Historical Routs of Kosova], Monograph, Universiteti i Prishtinës, Prishtinë.
- 2012 Veprimtaria arkeologjike e Universitetit të Prishtinës [Archaeological activities of the University of Prishtina], Monograph, Universiteti i Prishtinës, Prishtinë.
- 2011 “Republik of Kosova” (Shirley J. Schermer, Edi Shukriu, Sylvia Deskaj), The Routledge Handbook of Archaeological Human Remains and Legislation: an international guide to laws and practice in the excavation, study and treatment of archaeological human remains edit. by N. Márquez-Grant and L. Fibiger).
- 2011 Parahistoria dhe antika në Kosovë, Kosova, Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, Prishtinë, 169-177.
- 2011 Trashëgimia kulturore, Kosova, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës, Prishtinë, 479-486.
- 2010 “Spirals of the Prehistoric Open Rock Painting from Kosova, XV Congress of International Union for Prehistoric and Protohistoric Sciences, Vol. 35, British Archaeological Reports, Oxford http://www.amazon.com/Session-C74-Methods-Prehistory-Circular /dp/ 1407306499
- 2010 “Two Labyrinths and Dardanian, Greek and Roman Relations”, 5ème colloque international sur l’Illyrie méridionale et l’Epire dans l’antiquité, Grenoble, Volume II, CRHIPA – De Boccard, Paris, 571-575.
- 2010 “Two labyrinths and two identical texts on the Dardanian goddess monument”, ARKOS /Scienca e reastauro/ 19, Cosenza, 160-164.
- 2009 “Parahistoria dhe antika e Kosovës“, Kosova - Historia, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës, Prishtinë.
- 2009 “Trashëgimia kulturore”, Kosova - Kultura, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës, Prishtinë.
- 2009 “Zhvillimet etnolitike në Kosovë përmes historisë”, Bankanlarda Tarih ve Kultur Kongresi, Sakarya Universitesy-Universiteti i Prishtinës
- 2008 “Prehistory and Antique History of Kosova”, Thesis Kosova 1, University AAB, Prishtina, 5-28.
- 2008 “Parahistoria dhe historia antike e Kosovës”, Thesis Kosova 1, Universiteti AAB, Prishtina, 5-28
- 2007 “Qeverisja gjinore në antikitet – Pudu Hepa dhe ndërtimi i paqes”, Buletin i Fakultetit Filozofik XXVII, Pishtinë, 146-153.
- 2006 „Trashëgimia arkeologjike e Kosovës dhe risimet”, Seminari Ndërkombëtar i Gjuhës, Letërsisë dhe Kulturës Shqiptare 25/1, Prishtinë, 57-63.
- 2006 “Books, Men and Women”, Sfinga, Prishtina.
- 2005 “Books, Men and Women” www.uiowa.edu/~iwp/EVEN/.../Shukriu_Books_Men_Women--web_000.pdf
- 2004 “Perëndesha Dardane – Ikonografia e monumenteve, simbolet dhe funksionet“, Instituti i Historisë, Kosova 24, Prishtinë, 9-33.
- 2003 “Paläochristliche Lampen aus dem antiken Dardania“, Mitteilungen zur Christlichen Archaologue, Osterreichische Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-Historische Klasse, Wiena
- 2003 “Mbretëria dardane“, Historia e popullit shqiptar I, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë.
- 2003 “At Shtjefën Gjeçovi – arkeolog dhe mbrojtës i trashëgimisë kulturore”, Vjetar XX, Arkivi i Kosovës,Prishtinë.
- 2003 “Shteti dardan”, Kosova 22/23, Instituti i Historisë, Prishtinë, 9-33.
- 2002 “Mbretëria e Dardanisë“, Kosova, Instituti i Historisë, Prishtinë.
- 2002 “Kalaja e Tërnocit dhe shandanet paleokristiane“, Studime 8-9, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës,Prishtinë, 217-230.
- 2002 “Gradina e Gushicës dhe Municipium Labutza”, Vjetar XXVII-XXVIII, Arkivi i Kosovës, Prishtinë, 23-30.
- 2002 “Trashëgimia arkeologjike në kontekst të ndryshimeve të toponimeve, Toponomia e Gjakovës me rrethinë”, Kuvendi i Komunës së Gjakovës, Gjakovë, 45-49.
- 2001 “Le royaume dardan”, Studia Albanica 2001 1, 2, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë,
- 2001 “Dardanët në veprat e Aristofanit, Menandrit dhe Cecil Statit”, Dardania Sacra 2, Prishtinë 87-95.
- 2001 “Dea e Dardanisë dhe monumentet e tjera epigrafike nga Smira”, Buletin i Fakultetit Filozofik XXVI,Prishtinë, 17-37.
- 2001 “Pozita aktuale e shkencës së arkeologjisë në Kosovë”, Studime, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës, 39-43.
- 2000 “Kosova, kontinuiteti etnik dhe historik i subjektivitetit të saj”,Kosova, Instituti i Historisë, Prishtinë - Instituti i Historisë, Tiranë.
- 1996 “Proceset etnolitike tek dardanët dhe integrimet iliro-arbërore“, Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, Tiranë-Prishtinë.
- 1995 “Das alte Dardanien“, Dardania, Zeitschrift fur Geschichte, Kultur und Information, 4/1995, Wien, 27-35.
- 1995 “Aspekte të historisë politike të Mbretërisë Dardane“, Buletin i Fakultetit Filozofik XXIV, Prishtinë.
- 1995 “Probleme të zhvillimeve të studimeve arkeologjike shqiptare“, Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare 17, Tiranë, 75-82.
- 1994 “Ancient Dardania”, Kosova 3, Institut of History-Prishtina & Institute of History - Tirana, Tirana, 11-15.
- 1994 “Zhvillimi protourban dardan“, Studime 1, Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, Prishtinë.
- 1994 “Toponimi g r a d i n ë në suazat e zhvillimit të vendbanimeve kodrinore në Kosovë“, Buletin i Fakultetit Filozofik XXII, Prishtinë, 127-132.
- 1994 “Kosova-ethnic and historic continuity of its subjectivity”, Albanian-Serbian Relations in Past and Present, SISVO, Amsterdam.
- 1993 “Kisha e Shën Premtes në Prizren”, Buletin i Fakultetit Filozofik XXI, Prishtinë.
- 1991 “Stella nga Smira dhe Gradina e Gushicës”, Gjurmime Albanologjike 20, Instituti Albanologjik, Prishtinë.
- 1990 “Fortifikata e Veletinit”, Arheološki Pregled, Arheološko Društvo Jugoslavije, Lubljana, 106-108.
- 1990 “Kulti i diellit te Dardanët”, Studimi etnografik i ndryshimeve bashkëkohore në kulturën e popullit shqiptar, Instituti Albanologjik, Prishtinë, 103-112.
- 1990 “Kultura materiale e regjionit të Llapit në parahistori dhe antikë”, Gjurmime Albanologjike XIX, Instituti Albanologjik, Prishtinë.
- 1989 “Dea e Dardanisë dhe mozaiku i Orfeut”, Seminari Ndërkombëtarë për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare XIV/1988, Fakulteti Filologjik, Prishtinë, 15-21.
- 1988 “Veprimtaria arkeologjjike e Shtjefën Gjeçovit”, Përparimi 4, Prishtinë, 1988.
- 1987 "Fortifikata Hisar në Kasterc të Suharekës”, Gjurmime Albanologjike 16, Instituti Albanologjik, Prishtinë, 7-17.
- 1986 “Mozaiku i Orfeut, Gjurmime Albanologjike 15, Instituti Albanologjik, Prishtinë
- 1985 “Monedhat e perandorëve Volusian dhe Valentinian”, Gjurmime Albanologjike 14, Instituti Albanologjik, Prishtinë.
- 1984 “Kultura materiale dardane në gjysmën e dytë të mijëvjeçarit të parë”, Iliria XIV, Tiranë (1983, Gjurmime Albanologjike XIII, Instituti Albanologjik, Prishtinë)
- 1980 “Zef Mirdita - Studime dardane“, kritikë, Përparimi 6, Prishtinë.
- 1979 “Slicnosti sahranjivanja kod Ilira u Metohiji i severoistocnoj Albaniji“, SANU, Naucni skupovi VIII, knj.II, Beograd.
- 1978 “Rezultate paraprake arkeologjike përgjatë rrjedhës së poshtme të Drinit të Bardhë“, Iliria VII-VIII, Tiranë (1977 Gjurmime Albanologjike IV-V, Instituti Albanologjik, Prishtinë).
- 1973 “Rekognosciranje doline Belog Drima od sela Romaje do granice sa SR Albanijom“, Arheoloski Pregled, Arheolosko Drustvo Jugoslavije, Beograd.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Biografi shqiptarësh
- Shkrimtarë shqiptarë
- Shkrimtarë kosovarë
- Lindje 1950
- Njerëz nga Prizreni
- Arkeologë kosovarë
- Historianë kosovarë
- Gra kosovare
- Profesorë të Universitetit të Prishtinës
- Anëtarë të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës
- Vdekje 2023
- Anëtarë të Akademisë Evropiane të Shkencave dhe Arteve
- Absolventët e Universitetit të Beogradit