UEFA
Unija evropskih fudbalskih asocijacija - UEFA (engl. Union of European Football Associations - UEFA) je organizacija koja predstavlja administrativni i kontrolni organ evropskog fudbala. Zastupa evropske nacionalne fudbalske saveze, organizuje devet reprezentativnih i četiri klupska takmičenja u Evropi (gdje su uključene sve evropske zemlje uz dodatak Turske, Izraela, Gruzije, Jermenije, Azerbejdžana i Kazahstana), kontroliše novčane nagrade, pravila i medijska prava vezana za ta takmičenja. Jedna je od šest kontinentalnih konfederalnih jedinica svjetske fudbalske organizacije FIFA.
Kada je riječ o bogatstvu i uticaju na svjetski fudbal, UEFA je ubjedljivo najjača kontinentalna organizacija. Gotovo svi najbolji igrači svijeta igraju u evropskim ligama zbog visokih plata koje im pružaju najbogatiji fudbalski klubovi, naročito u ligama Engleske, Italije, Španije i Njemačke. Mnoge od najjačih nacionalnih selekcija svijeta su članice UEFA. Od ukupno 32 mjesta na Svjetskom fudbalskom prvenstvu u Njemačkoj 2006., 14 pripada reprezentacijama iz UEFA.
UEFA je osnovana 15. juna 1954. godine u Bazelu u Švajcarskoj, kao posledica razgovora fudbalskih saveza Francuske, Italije i Belgije. Sedište organizacije je bilo u Parizu do 1959. kada se seli u Bern. Anri Delona je bio prvi generalni sekretar, a Eb Švarc predsjednik. Administrativni centar je, od 1995. u Nionu u Švajcarskoj. U početku se sastojala od 25 nacionalnih saveza, danas se taj broj popeo na 52.
UEFA, kao predstavnik nacionalnih fudbalskih organizacija, je u više navrata dolazila u sukob sa Evropskom komisijom. Od 1990. godine, pravila izdavanja televizijskih prava, a posebno međunarodnih transfera igrača (Bosmanova presuda) su pretrpila velike izmjene, da se ne bi kosile sa evropskim pravom.
- Anri Delone (1954 - 1955)
- Pjer Delone (1955 - 1960)
- Hans Bangerter (1960 - 1989)
- Gerhart Ajgner (1989 - 2003)
- Lars-Krister Olson (2003 -2009)
- Ebe Švarc (1954 - 1962)
- Gustav Viderker (1962 - 1972)
- Artemio Franki (1972 - 1983)
- Žak Žorž (1983 - 1990)
- Lenart Johanson (1990-)
Najvažnije takmičenje muških nacionalnih selekcija je Evropsko fudbalsko prvenstvo, pokrenuto 1958. i prvi put održano 1960. Do 1964. godine nosilo je naziv "Kup evropskih nacija". Pored ovog, UEFA organizuje prvenstva za selekcije mlađe od 21, 19, i 17 godina, UEFA šampionat za žene, kao i takmičenje za žene mlađe od 19 godina. UEFA je organizator i UEFA/KAF Meridijan kupa (UEFA/CAF Meridian Cup) zajedno sa Konfederacijom afričkog fudbala, na kome učestvuju omladinske reprezentacije. U futsalu(malom fudbalu) se organizuje UEFA futsal šampionat.
Pod UEFA-inim okriljem se održavaju i dva glavna klupska takmičenja u Evropi: Liga šampiona, čiji su učesnici osvajači titule prvaka nacionalnih liga, prvi put je održana 1955. pod imenom Evropski kup šampiona, i taj naziv je nosila do 1991., i UEFA kup u kome se takmiče osvajači nacionalnih kupova i visokoplasirani klubovi na završetku nacionalnog prvenstva, koji je 1971. nastao iz Kupa sajamskih gradova (postojao od 1955.). Treće takmičenje, Kup pobjednika kupova, započeto 1960. se integrisalo u UEFA kup 1999. Samo četiri tima su uspjela da se okite naslovima osvajača sva tri navedena takmičenja, uspjeh koji više nije moguć nijednom timu koji nije osvojio Kup pobjednika kupova.
UEFA Super kup predstavlja jednu utakmicu u kojoj su suprostavljeni osvajač Lige šampiona i prvak Kupa UEFA, i nastao je 1973.
Intertoto kup je ljetnje takmičenje, u početku igrano samo između klubova predstavnika nekoliko fudbalskih saveza srednje Evrope, koje je UEFA obnovila 1995. Tri pobjednika ovog takmičenja su ulazila u UEFA kup, a od sezone 2005/06 će čak devet evropskih klubova na ovaj način doći do učešća u Kupu UEFA. Odnedavno, UEFA je pokrenula Kup regija za poluprofesionalne timove. Organizuje i Kup UEFA za žene, u kome učestvuju ženski klubovi Evrope, kao i UEFA futsal kup u futsalu (malom fudbalu).
Evropsko/Južnoamerički kup je održavan u kooperaciji sa KONMEBOL-om, i u njemu su učestvovali pobjednci Lige šampiona i njenog južnoameričkog pandana - Kopa Libertadores (Copa Libertadores de América).
Sledeće članice UEFA su nastupale na Svjetskim prvenstvima (ne računajući prvenstvo 2006.)
+ = tim i nacionalni savez više ne postoje
- 15 učešća: Italija, Njemačka (uključujući 10 učešća Zapadne Njemačke)
- 11: Belgija, Engleska, Francuska, Španija
- 10: Švedska
- 9: Mađarska, Rusija (uklj. 7 Sovjetskog saveza)
- 8: Češka (uklj. 7 Čehoslovačke), Škotska
- 7: Austrija, Bugarska, Rumunija, Srbija i Crna Gora (uklj. 6 bivše Jugoslavije), Holandija, Švajcarska
- 6: Poljska
- 3: Danska, Irska, Norveška, Portugal, Sjeverna Irska
- 2: Turska, Hrvatska
- 1: Vels, Grčka, Izrael (kvalifikovao se kao član Azijske fudbalske federacije), Istočna Njemačka+, Slovenija
