Kavkaski jezici
Kavkaski jezici su velika i raznovrsna grupa jezika koji se koriste u regionu Kavkaza, između Crnog i Kaspijskog mora. Njima govori više od deset miliona ljudi.
Komparativnom lingvističkom analizom ustanovljeno je da se ovi jezici mogu klasifikovati u više nesrodnih jezičkih porodica.
Tri porodice kavkaskih jezika nemaju srodnike van ove oblasti i smatraju se izvornim jezicima Kavkaza. To su kavkaski jezici u užem smislu.
- Južnokavkaski jezici, ili kartvelski jezici: među kojima je najznačajniji gruzijski, zvanični jezik Gruzije, sa četiri miliona govornika.
- Severozapadnokavkaski jezici, takođe poznati kao abhasko-adigejski, abhasko-čerkeski, ili zapadnokavkaski jezici. Najznačajniji među njima je kabardinski jezik koji koristi oko milion govornika.
- Severoistočnokavkaski jezici, takođe poznati kao nahsko-dagestanski, ili istočnokavkaski jezici. Najznačajniji je čečenski jezik sa oko milion govornika.
Često je mišljenje da su kavkaski jezici bogati samoglasnicima. To je tačno za severozapadno i severoistočnokavkaske jezike (jezik ubuk ima čak 84 suglasnika), južnokavkaski jezici imaju 28-30 suglasnika, što je negde između arapskog (28 suglasnika) i ruskog (35-37 suglasnika).
Glavni indoevropski jezik ove regije je jermenski, koji govori oko 4 miliona Jermena. Druga najveća grupa su 700.000 Oseta koji govore osetinski jezik. Govornici slovenskih jezika (ruskog i ukrajinskog) sačinjavaju preko trećine stanovništva ove regije. Prisutni su još persijski, grčki, pontski, kurdski i drugi jezici.
Turkijski jezici u široj upoterbi u regionu Kavkaza su: azerski (6 miliona govornika), balkarski, karačaj, kumički i drugi.
Kalmički jezik, kojim govore potomci Kalmika, je mongolski jezik.
U regionu živi oko 25.000 govornika semitskog asirskog novoaramejskog jezika.
- Mapa kavkaskih jezika
- Etno-lingvistička mapa
- Ethnolinguistic map of Tajikistan by Iraj Bashiri
- Narodi Ruskog carstva (poglavlje o Kavkazu)
- Gruzijska akademija nauka - institut za lingvistiku Arhivirano 2004-04-20 na Wayback Machine-u
- Atlas kavkaskih jezika sa jezičkim vodičem Arhivirano 2007-09-17 na Wayback Machine-u