Socijalistička Republika Srbija
| Socijalistička Republika Srbija Социјалистичка Република Србија Socijalistička Republika Srbija | |||||
| Federalna jedinica Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije | |||||
| |||||
| |||||
 | |||||
| Glavni grad | Beograd | ||||
| Službeni jezik | srpskohrvatski (također mađarski, slovački, rumunski, rusinski u SAP Vojvodini; Albanski na SAP Kosovo) | ||||
| Uspostavljena u SFRJ: - Od - Do | 1943 31.1. 1946. 27.4. 1992. | ||||
| Površina - Ukupno - Voda | Rang 1. u SFRJ 88.361 km² 0,13% | ||||
| Stanovništvo - Ukupno - Gustina | Rang 1. u SFRJ 9,506.174 114,0/km² | ||||
| Valuta | Jugoslovenski dinar (динар, dinar) | ||||
| Vremenska zona | UTC + 1 | ||||
,_Flag_of_Serbia_(1947%E2%80%931992).svg)
.svg)
Srbija (službeno Socijalistička Republika Srbija, akr. SRS), jedna od šest republika SFR Jugoslavije. Preimenovana je u "Socijalističku Republiku" kad i ostale jugoslovenske republike, Ustavom iz 1963., a devedesetih godina je promenila naziv u Republika Srbija.
Srbija je bila najveća i najmnogoljudnija jugoslovenska republika, treća po razvijenosti (poslije SR Slovenije i SR Hrvatske). Glavni grad SR Srbije bio je i glavni grad Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije - Beograd. U njenom sastavu su bile i dve pokrajine: SAP Vojvodina i SAP Kosovo[1], od kojih je prva pripadala najrazvijenijim krajevima SFRJ, a druga najnerazvijenijim.
Narodi u SR Srbiji
urediKonstitutivan narod su bili Srbi, a u pokrajinama pored Srba konstitutivnu jednakost (i to od Ustava iz 1974. godine do donošenja novog Ustava iz 1990. godine) imale su i narodnosti. U Vojvodini: Mađari, Slovaci, Rumuni i Rusini, a na Kosovu i Metohiji: Albanci (do popisa 1971. godine, koristio se naziv Šiptari) i Turci. Na užem području Srbije (izvan pokrajina) zvanične narodnosti bile su: Albanci i Bugari, ali samo u opštinama u kojima su predstavljali značajan deo stanovništva.
Regioni u SR Srbiji
urediUže područje Srbije (izvan pokrajina) sastojalo se iz Grada Beograda i osam regiona (Međuopštinskih regionalnih zajednica): Podrinsko - Kolubarski region (sedište Valjevo), Šumadijsko - Pomoravski region (sedište Kragujevac), Podunavski region (sedište Smederevo), Timočki region (sedište Zaječar), Titovoužički region (sedište Titovo Užice), Kraljevački region (sedište Kraljevo), Niški region (sedište Niš) i Južnomoravski region (sedište Leskovac).
Opštine u SR Srbiji
urediOpštine na užem području Srbije (114 opština)
uredi- Grad Beograd (16 opština): Barajevo, Voždovac, Vračar, Grocka, Zvezdara, Zemun, Lazarevac, Mladenovac, Novi Beograd, Obrenovac, Palilula, Rakovica, Savski Venac, Sopot, Stari Grad i Čukarica.
- Podrinsko-Kolubarski region (14 opština): Bogatić, Valjevo, Vladimirci, Koceljeva, Krupanj, Lajkovac, Loznica, Ljig, Ljubovija, Mali Zvornik, Mionica, Osečina, Ub i Šabac.
- Šumadijsko-Pomoravski region (12 opština): Aranđelovac, Batočina, Despotovac, Knić, Kragujevac, Paraćin, Rača, Rekovac, Svetozarevo (danas Jagodina), Svilajnac, Topola i Ćuprija.
- Podunavski region (11 opština): Velika Plana, Veliko Gradište, Golubac, Žabari, Žagubica, Kučevo, Malo Crniće, Petrovac (na Mlavi), Požarevac, Smederevo i Smederevska Palanka.
- Timočki region (8 opština): Boljevac, Bor, Zaječar, Kladovo, Knjaževac, Majdanpek, Negotin i Sokobanja.
- Titovoužički region (10 opština): Arilje, Bajina Bašta, Ivanjica, Kosjerić, Nova Varoš, Požega, Priboj, Prijepolje, Titovo Užice (danas Užice) i Čajetina.
- Kraljevački region (15 opština): Aleksandrovac, Brus, Varvarin, Vrnjačka Banja, Gornji Milanovac, Kraljevo, Kruševac, Lučani, Novi Pazar, Raška, Sjenica, Trstenik, Tutin, Ćićevac i Čačak.
- Niški region (15 opština): Aleksinac, Babušnica, Bela Palanka, Blace, Gadžin Han, Dimitrovgrad, Doljevac, Žitorađa, Kuršumlija, Merošina, Niš, Pirot, Prokuplje, Ražanj i Svrljig.
- Južnomoravski region (13 opština): Bojnik, Bosilegrad, Bujanovac, Vladičin Han, Vlasotince, Vranje, Lebane, Leskovac, Medveđa, Preševo, Surdulica, Trgovište i Crna Trava.
Opštine u SAP Vojvodini (45 opština)
urediNa popisima iz 1971. i 1981. godine, SAP Vojvodina imala je 48 opština, od toga pet u Gradu Novom Sadu: Detelinara, Liman, Petrovaradin, Podunavlje i Sremski Karlovci. Grad Novi Sad je kao gradska zajednica opština krajem osamdesetih godina ukinut i formirane su dve nove opštine: Novi Sad i Sremski Karlovci, što znači da je na popisu iz 1991. godine, SAP Vojvodina imala 45 opština.
- Ada, Alibunar, Apatin, Bač, Bačka Palanka, Bačka Topola, Bački Petrovac, Bela Crkva, Beočin, Bečej, Vrbas (u jednom periodu osamdesetih godina zvao se Titov Vrbas), Vršac, Žabalj, Žitište, Zrenjanin, Inđija, Irig, Kanjiža, Kikinda, Kovačica, Kovin, Kula, Mali Iđoš, Nova Crnja, Novi Bečej, Novi Kneževac, Novi Sad, Opovo, Odžaci, Pančevo, Pećinci, Plandište, Ruma, Senta, Sečanj, Sombor, Srbobran, Sremska Mitrovica, Sremski Karlovci, Stara Pazova, Subotica, Temerin, Titel, Čoka i Šid.
Opštine u SAP Kosovu i Metohiji (30 opština)
urediNa popisima iz 1971. i 1981. godine SAP Kosovo i Metohija satojala se iz 22 opštine. Krajem osamdesetih godina opština Dragaš podeljena je na dve opštine: Gora i Opolje. Iz sastava opštine Kosovska Mitrovica izdvojene su 2 nove opštine: Zvečan i Zubin Potok. Iz sastava opštine Priština izdvojene su tri nove opštine: Kosovo Polje, Novo Brdo i Obilić. Iz sastava opštine Uroševac izdvojene su dve nove opštine: Štimlje i Štrpce. Tako da je na popisu iz 1991. godine, na SAP Kosovu i Metohiji bilo ukupno 30 opština.
- Vitina, Vučitrn, Glogovac, Gnjilane, Gora, Dečani, Đakovica, Zvečan, Zubin Potok, Istok, Kačanik, Klina, Kosovo Polje, Kosovska Kamenica, Kosovska Mitrovica (u jednom periodu osamdesetih godina zvala se Titova Mitrovica), Leposavić, Lipljan, Novo Brdo, Obilić, Opolje, Orahovac, Peć, Podujevo, Prizren, Priština, Srbica, Suva Reka, Uroševac, Štimlje i Štrpce.
Izvori
uredi
- ↑ do donošenja Ustava iz 1963. godine Autonomna Kosovsko-metohijska oblast, "KOSMET"