7. vijek
7. vijek je razdoblje koje je trajalo od 601. do 700. godine. U Evropi se tradicionalno smatra dijelom ili, rjeđe, početkom ranog srednjeg vijeka, odnosno konačnim završetkom kasne antike.
Milenijum: | 1. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 6. vijek • 7. vijek • 8. vijek |
Decenije: | 600-e 610-e 620-e 630-e 640-e 650-e 660-e 670-e 680-e 690-e |
Kategorije: | Rođenja – Smrti Nastanci – Prestanci |
601 | 602 | 603 | 604 | 605 | 606 | 607 | 608 | 609 | 610 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
611 | 612 | 613 | 614 | 615 | 616 | 617 | 618 | 619 | 620 |
621 | 622 | 623 | 624 | 625 | 626 | 627 | 628 | 629 | 630 |
631 | 632 | 633 | 634 | 635 | 636 | 637 | 638 | 639 | 640 |
641 | 642 | 643 | 644 | 645 | 646 | 647 | 648 | 649 | 650 |
651 | 652 | 653 | 654 | 655 | 656 | 657 | 658 | 659 | 660 |
661 | 662 | 663 | 664 | 665 | 666 | 667 | 668 | 669 | 670 |
671 | 672 | 673 | 674 | 675 | 676 | 677 | 678 | 679 | 680 |
681 | 682 | 683 | 684 | 685 | 686 | 687 | 688 | 689 | 690 |
691 | 692 | 693 | 694 | 695 | 696 | 697 | 698 | 699 | 700 |
Pregled
urediNa istočnoj hemisferi je u 7. vijeku najvažniji događaj bila pojava nove monoteističke religije islama. Nju je prvi počeo propovijedati arapski trgovac po imenu Muhamed u doba koje je koincidiralo sa posljednjim velikim ratom između Bizantskog i Sasanidskog Perzijskog Carstva. Taj je sukob, iako završen nominalnom bizantskom pobjedom, trajno iscrpio obje države. Muhamed je preko nove religije politički ujedinio Arabijski poluotok, a njegovi nasljednici kalifi su iskoristili vakuum stvoren iscrpljenošću Bizanta i Perzije kako bi se proširili na njihova područja. Rezultat su bila muslimanska osvajanja kojom je do kraja vijeka novostvorenoj muslimansko-arapskoj državi priključen gotovo cijeli Bliski Istok, Iran te Sjeverna Afrika, odnosno stvoreno dotada najprostranije carstvo u svjetskoj historiji. U tom je procesu nestalo dotadašnje Perzijsko Carstvo, a Bizant sveden tek na dijelove Male Azije, Balkana i Italije, koje su, osim pobjedničkih Arapa, ugrožavali i Langobardi, Avari, Slaveni te Bugari. Munjevito stvoreno carstvo je zadržalo svoje teritorije, usprkos povremenih unutrašnjih sukoba, poput onih koji su doveli do podjele muslimana na sunite i šijite; s druge strane, ona su kao rezultat imala kidanje dotadašnjih trgovačkih veza između različitih obala Mediterana te stvaranje zasebnih civilizacija zbog čega se upravo 7. vijek smatra konačnim završetkom antike. Ti su se procesi, između ostalog, značajno odrazili na Zapadnu Evropu gdje se kolaps ekonomije odrazio i kroz depopulacije i druge negativne trendove koji se vezuju u tzv. Mračno doba.
Na krajnjem istoku je, pak, političko jedinstvo Kine održano usprkos kolapsa dinastije Sui koju je nakon serije seljačkih ustanaka i vojnih pučeva zamijenila nova dinastija Tang. Njeni su vladari nakon kraćeg perioda građanskih ratova konsolidirali svoju vlast te su pod carem Taizongom udareni temelji dugog perioda unutrašnjeg mira, prosperiteta i razvoja kulture. Kina je isto tako stekla uvjete za vanjsku ekspanziju, pa su se tako pod udarom kineskih vojnih pohoda našle susjedne države i nomadski narodi. Kina se proširila na zapad prema Centralnoj Aziji i stekla kontrolu nad lukrativnim stanicama trgovačkog Puta svile; na istoku je nakon više bezuspješnih pokušaja uspjela pod svoju kontrolu staviti i dijelove Korejskog poluotoka gdje je okončan viševjekovni period Tri kraljevstva. Kineski uticaj se posredno osjetio i u susjednom Japanu gdje započinje period intenzivnih unutrašnjih reformi, odnosno nastojanja da se država organizira po modelu dinastije Tang.
Glavni događaji i razvoji
uredi- 602 - 628 - Bizantsko-perzijski rat, tokom koga je opustošeno područje Levanta, Mezopotamije, Kavkaza, Egipta i Mala Azija, završen nominalnom bizantskom pobjedom nad Sasanidskom Perzijom, ali i trajnim iscrpljenjem oba dva carstva.
- 603 - 604 - Japanski Princ Shotoku donosi Ustav od sedamnaest članaka koji je, prema nekim tumačenjima, najstariji danas važeći ustav na svijetu.
- 605 - 609 - Kineski car Yang od Suija gradi Veliki kineski kanal.
- 610 - Novi istočnorimski car Heraklije donosi ukaz kojim je latinski kao službeni jezik zamijenjen grčkim; tradicionalni datum transformacije Istočnog Rimskog u Bizantsko Carstvo.
- 610 - Muhamed počinje propovijedati islam.
- 614 - Avari i Slaveni zauzimaju i uništavaju Salonu.
- 618 - Kineski Car Gaozu uspostavlja novu carsku dinastiju Tang, iako će vlast nad Kinom stabilizirati tek za nekoliko godina.
- 16.7. 622 - Hidžra, odnosno Muhamedov bijeg iz Meke u Medinu, kojim se označava početak islamskog brojanja godina.
- 633 - 651: Muslimanska osvajanja u kojima pod arapsku muslimansku vlast dolazi Levant (637), Egipat (641), Mezopotamija i Perzija (642).
- 661 - Nakon smrti Alije, posljednjeg od rašidunskih kalifa, na mjesto kalifa dolazi Muavija I i tako osniva Omejadsku dinastiju.
- 668 - Država Silla, makon što je zajedno sa Kinezima uništila državu Goguryeo, prvi put ujedinjava Koreju pod jednu vlast. Time prestaje period Tri kraljevstva Koreje i počinje period Ujedinjene Sille.
- 681 - Asparuh, vođa Bugara prodire na Balkan i ustanovljava državu koji tvori zametak današnje Bugarske.
- 698 - Arapska vojska zauzima Kartagu, čime prestaje bizantska vlast nad Sjeverozapadnom Afrikom.
Važnije osobe
uredi- Muhamed, prorok islama
- Car Taizong od Tanga, jedan od najvećih vladara kineske historije
Izumi i otkrića
uredi- papirni novac (u Kini)
- grčka vatra