4. 1.
(Preusmjereno sa stranice 4. januar)
4. januar/siječanj (4. 1.) je 4. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 361 dan (362 dana u prijestupnoj godini).
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpn. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt. |
Događaji
uredi- 1494. — štamparija u Cetinju štampala prvu knjigu na srpskom jeziku, „Oktoih prvoglasnik“ Đurđa Crnojevića i štampara Makarija, jednu od najviše korišćenih bogoslužnih knjiga u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.
- 1717. — Engleska, Francuska i Holandija formirale Trojnu alijansu da bi se suprotstavile ambicijama Španije u južnoj Evropi.
- 1797. — francuski general Napoleon Bonaparta pobedio Austrijance kod Rivolija u Italiji.
- 1842. — u dvorani Teatra na Đumruku vojni kapelmajstor Josif Šlezinger, kapelnik kneza Miloša Obrenovića, priredio prvi javni koncert u Beogradu.
- 1932. — vlada Indije proglasila ilegalnim Indijski nacionalni kongres i uhapsila vođu Mahatmu Gandija, što je izazvalo talas štrajkova u zemlji.
- 1944. — savezničke snage u Drugom svetskom ratu počele napad na nemačke položaje na Monte Kasinu, duž najvišeg dela Apeninskog poluostrva. U žestokim borbama razoren gradić Kasino i najstariji benediktinski manastir, koji je 529. podigao osnivač tog reda Sveti Benedikt od Nursije.
- 1948. — Velika Britanija priznala Burmu kao nezavisnu republiku s prvim premijerom Takinom Nuom.
- 1951. — severnokorejske i kineske trupe u Korejskom ratu zauzele Seul.
- 1958. — sovjetski „Sputnjik I“, prvi veštački satelit lansiran u oktobru 1957, raspao se i pao na Zemlju.
- 1973. — pokraden Muzej umetnosti u Montrealu. Odnete slike vredne dva miliona dolara, među kojima i jedna Rembrantova, vredna milion dolara.
- 1993. — bosanski Srbi i Muslimani odbili, na konferenciji u Ženevi, Vens-Ovenov mirovni plan za Bosnu. Pregovori supendovani, rat u Bosni nastavljen još žešće.
- 1994. — gradu Foča u Bosni posle 500 godina, po odluci Skupštine Republike Srpske, promenjen naziv u Srbinje.
- 1995. — domaća i svetska javnost oštro protestovale zbog toga što je država preuzela list „Borba“ i pritiska vlasti na ostale nezavisne medije. Taj nezavisni beogradski dnevnik privatizovan početkom 90-ih u vreme reformske vlade Ante Markovića.
- 1998. — šef izraelske diplomatije David Levi podneo ostavku, rekavši da više ne želi da se jedini brine o pitanjima mira i socijalnim problemima u zemlji.
- 2002. — nekoliko ljudi izgubilo život u snežnim olujama koje su zahvatile Grčku, Bugarsku i Tursku. Grčke i bugarske vlasti u najugroženijim regionima uvele vanredno stanje.
- 2003. — islamska militantna grupa iz zasede napala vojni konvoj u severoistočnom Alžiru i ubila 43, ranila 19 vojnika, u najkrvavijem napadu na alžirske trupe u poslednjih pet godina.
- 2006. — Izraelski premijer Ariel Sharon doživio teški moždani udar.
.
Rođenja
uredi- 1581. — James Ussher, sjevernoirski teolog i tvorac Ussher-Lightfootovog kalendara.
- 1604. — Jakob Balde, njemački isusovac i novolatinski pjesnik ( u. 1668.).
- 1643. — Isak Njutn, britanski naučnik (u. 1727).
- 1710. — Giovanni Battista Pergolesi, talijanski skladatelj (u. 1736.).
- 1785. — Jakob Grim, nemački pisac (u. 1863).
- 1808. — Matija Smodek, hrvatski pravnik, knjižničar JAZU i redovni profesor na Kraljevskoj pravoslovnoj akademiji u Zagrebu (u. 1881.).
- 1809. — Louis Braille, francuski tvorac pisma za slijepe (u. 1852.).
- 1874. — Josef Suk, kompozitor i violinist (u. 1935).
- 1890. — Moša Pijade, srpski slikar, novinar i revolucionar jevrejskog porekla (u. 1957).
- 1892. — Milan Bogdanović, srpski pisac i kritičar.
- 1903. — Johann Georg Elser, njemački stolar (u. 1945.).
- 1932. — Fabijan Šovagović, hrvatski kazališni i filmski glumac (u. 2001).
- 1939. — Igor Čislenko, bivši ruski, sovjetski nogometaš (u. 1994).
- 1954. — Oleg Romantsev, ruski nogometaš i trener.
- 1957. — Vesna Zmijanac, srpska folk pevačica.
- 1960. — John Michael Stipe, američki pjevač i član grupe "R.E.M.".
- 1960. — Branimir Brstina, srpski glumac.
- 1962. — Aljoša Buha, basista u prvoj postavi Crvene jabuke († 1986.).
- 1965. — Guy Forget, umirovljeni francuski teniser.
- 1972. — John Ruiz, bivši američki profesionalni boksač.
- 1986. — Andro Bušlje, hrvatski vaterpolista.
- 1986. — James Milner, engleski nogometaš.
- 1986. — Matko Knešaurek, hrvatski kazališni, televizijski i filmski glumac.
- 1990. — Toni Kroos, njemački nogometni reprezentativac.
.
Smrti
uredi- 1941. — Henri Bergson, francuski filozof (r. 1859.).
- 1960. — Alber Kami, francuski književnik (r. 1913).
- 1961. — Erwin Schrödinger, austrijski fizičar (r. 1887.).
- 1965. — Tomas Sterns Eliot, engleski pisac (r. 1888).
- 1967. — Donald Malkolm Kempbel, engleski vozač brzih automobila (r. 1921).
- 1986. — Christopher Isherwood, engleski pisac.
- 1987. — Lovro Matačić, hrvatski dirigent (* 1889.).
.
Praznici i dani sećanja
uredi.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar