2003
godina
(Preusmjereno sa stranice 2003.)
Godina '2003. bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru.
Milenijum: | 3. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 20. vijek – 21. vijek – 22. vijek |
Decenija: | 1970-e 1980-e 1990-e – 2000-e – 2010-e 2020-e 2030-e |
Godine: | 2000 2001 2002 – 2003 – 2004 2005 2006 |
Gregorijanski | 2003. (MMIII) |
Ab urbe condita | 2756. |
Islamski | 1423–1424. |
Iranski | 1381–1382. |
Hebrejski | 5763–5764. |
Bizantski | 7511–7512. |
Koptski | 1719–1720. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 2058–2059. |
• Shaka Samvat | 1925–1926. |
• Kali Yuga | 5104–5105. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4639–4640. |
• 60 godina | Yin Voda Koza (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 12003. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Bila je označena kao:
- Međunarodna godina slatke vode
- Evropska godina invalidnosti
Događaji
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - Početak Policijske misije Evropske Unije (EUPM) u BiH.
- 1. 1. - Luiz Inacio Lula da Silva inauguriran za predsjednika Brazila (do istog dana 2011.).
- 9. 1. - "Novine Vranjske" iznele optužbe za pedofiliju protiv vladike Pahomija.
- c. 10. 1.? - U Beogradu istaknuti bilbordi za konkurs JSO i njihovim krupnim amblemom (vuk sa razjapljenom čeljusti)[1].
- 16. 1. - Srpski premijer Zoran Đinđić daje inicijativu da se započne rasprava o statusu Kosova "s obzirom na to da nam vreme ne ide naruku"[2].
- 20. 1. - Bivši predsednik Srbije, Milan Milutinović, dobrovoljno se predao Haškom tribunalu gde je optužen za ratne zločine na Kosovu i Metohiji tokom 1999. godine.
- 22. 1. - Američki sekretar odbrane Donald Rumsfeld opisao Francusku i Nemačku kao "staru Evropu" zbog njihovog protivljenja predstojećoj akciji protiv Iraka[3].
- 23. 1. - Poslednji kontakt sa misijom Pioneer 10.
- 24. 1. - U SAD s radom počelo novosnovano federalno Ministarstvo unutrašnje sigurnosti.
- 27. 1. - Skupština Srbije usvojila predlog Ustavne povelje Državne zajednice Srbija i Crna Gora i Zakon o njenom sprovođenju. Na ovoj sednici, tadašnji srpski premijer, Zoran Đinđić, održao jedan od svojih čuvenih govora kada je poslanicima DSS-a rekao „Ako ste umorni, idite pa spavajte bre!“[4].
- 28. 1. - Objavljeno Legijino pismo javnosti u kome osuđuje vladu Srbije zbog saradnje sa Haškim tribunalom[5].
- 29. 1. - Navodna izjava tajlandske glumice da Angkor Wat pripada Tajlandu izaziva nerede u Phnom Penhu, glavnom gradu Kambodže.
- 30. 1. - Skupština Savezne Republike Jugoslavije ratifikovala Sporazum o dvojnom državljanstvu SRJ i Bosne i Hercegovine.
Februar/Veljača
uredi- veljača - Hrvatska vlada, na zahtev HSS-a, odustala od privatizacije "Sunčanog Hvara" slovenskim "Termama Čatež".
- 1. 2. - Space Shuttle Columbia se raspao iznad Teksasa, a u nesreći je poginulo svih sedam astronauta.
- 2. 2. - Hrvatska rukometna reprezentacija postala je novi svjetski prvak pobijedivši u finalu reprezentaciju Njemačke rezultatom 34:31. Prvenstvo se održavalo u Portugalu. SR Jugoslavija 8.
- 4. 2. - Svečano proglašena Državna Zajednica Srbija i Crna Gora (oročena do 2006, kada je i razdružena); prva sednica skupštine SCG 3. marta.
- 5. 2. - Državni sekretar SAD Colin Powell se obratio Savetu bezbednosti UN povodom Iraka.
- 7. 2. - U Beogradu objavljeno da je uhapšen dr Milan Zarubica, optužen da je imao najveći pogon za proizvodnju ekstazija u Evropi[6][7].
- 15. 2. - Zoran Đinđić povredio nogu igrajući fudbal na Kopaoniku, zbog čega će nositi štake.
- 15. 2. - Milioni ljudi u šezdesetak zemalja sveta protestuju protiv dolazećeg Rata u Iraku.
- 16. 2. - S radom započele Wikipedija na srpskom i na hrvatskom jeziku.
- 17. 2. - Trinaest istočnoevropskih zemalja podržalo politiku SAD prema Iraku, nakon čega francuski predsednik Širak izjavljuje da su "propustili priliku da ućute".
- 18. 2. - Podmetnut požar u metro u korejskom Teguu, poginulo najmanje 198 ljudi.
- 19. 2. - Hrvatski Agrokor dobio većinski udeo u Frikomu.
- 20. 2. - Požar u noćnom klubu Station, koji izbija za vrijeme koncerta rock-grupe Great White u West Warwicku u američkoj državi Rhode Island, a u kome smrtno stradava 100 ljudi.
- 21. 2. - Na autoputu Beograd - Zagreb, kod hale „Limes“, pokušan atentat na premijera Srbije Zorana Đinđića. Kamion kojim je upravljao Dejan Milenković Bagzi pokušao da preseče kolonu vozila premijera.
- 21. 2. - Premijer Račan podnio u Ateni zvaničan zahtjev za članstvo Hrvatske u EU.
- 23. 2. - Pripadnik srpske žandarmerije poginuo u bujanovačkoj opštini od mine na putu.
- 23. 2. - Mirjana Marković napustila Srbiju.
- 24. 2. - Vojislav Šešelj se predao Haškom tribunalu.
- 24. 2. - D. M. Bagzi pušten iz pritvora.
- 26. 2. - Darfurski oslobodilački front (DLF) preuzima odgovornost za napad na grad Gulu, a što se smatra početkom Rata u Darfuru (Sudan).
- 26. 2. - Američki biznismen u Hanoju postaje prva osoba oboljela od SARS-a.
- 27. 2. - Biljana Plavšić osuđena pred ICTY na 11 godina zatvora (puštena 2009).
Mart/Ožujak
uredi- 5. 3. - U Srbiji Jovan Prijić postavljen za specijalnog tužioca za borbu protiv organizovanog kriminala.
- 7. 3. - Svetozar Marović izabran za predsednika novoformirane SCG.
- 11. 3. - Biciklista Andrej Kiviljov je fatalno povređen na trci Pariz-Nica, zbog čega je uvedeno obavezno nošenje kacige, već od Gira d'Italia u maju.
- 12. 3. - Atentat na Zorana Đinđića ispred zgrade Vlade Republike Srbije oko 12:25. U večernjim časovima uvedeno vanredno stanje i počela policijska akcija „Sablja“ u kojoj će biti uhapšeno oko 12.000 ljudi osumnjičenih za kriminalne aktivnosti.
- 12. 3. - Svjetska zdravstvena organizacija obznanila je globalnu prijetnju SARS-a.
- 13. 3. - Uhapšeni Jovica Stanišić (isporučen Hagu 11. 6.) i Franko Simatović Frenki.
- 14. 3. - Recep Tayyip Erdoğan iz Partije pravde i razvoja postaje premijer Turske (do 2014. a zatim predsednik republike).
- 14. 3. - Ustavni referendum u Lihtenštajnu proširuje ovlašćenja kneza Hans-Adama II, čime zemlja postaje skoro apsolutna monarhija.
- 15. 3. - Uz prisustvo više stotina hiljada građana i više od 40 delegacija iz inostranstva[8], Zoran Đinđić sahranjen u Aleji velikana na Novom groblju u Beogradu.
- 15. 3. - Hu Jintao postaje predsjednik NR Kine, zamijenivši Jiang Zemina.
- 17. 3. - Izabran prvi Savet ministara SCG, čiji je predsednik (po Ustavnoj povelji) bio predsednik države - Svetozar Marović. Ministar spoljnih poslova je Goran Svilanović, a odbrane Boris Tadić.
- 17. 3. - Uhapšena Svetlana Ceca Ražnatović zbog sumnje da je u bliskim vezama sa glavnim osumnjičenima za ubistvo premijera Đinđića (u pritvoru do 15. 7.).
- 18. 3. - Skupština Srbije za novog republičkog premijera izabrala Zorana Živkovića, zamenika predsednika DS.
- 20. 3. - Invazija Iraka 2003. - postrojbe kopnene vojske iz Sjedinjenih Država, Velike Britanije, Australije i Poljske počinju zauzimati iračke teritorije.
- 23. 3. - Srušena zgrada u Šilerovoj ulici u Zemunu, vlasništvo Dušana Spasojevića i Mileta Lukovića, osumnjičenih za učešće u Đinđićevom ubistvu.
- 23. 3. - Slovenija na referendumu odobrila članstvo u EU (89.61%) i NATO (66.02%), izlaznost 60.23%.
- 23. 3. - 75. dodjela Oscara: najbolji film je Chicago, ukupno šest nagrada od 13 nominacija, The Pianist tri od sedam, Gangs of New York ništa od deset, najbolji dokumentarac Bowling for Columbine.
- 24. 3. - Županijski sud u Rijeci osudio generala Mirka Norca i Tihomira Oreškovića na višegodišnje kazne zatvora za masakr u Gospiću.
- 27. 3. - U Meljaku ubijeni Dušan Spasojević ("Šiptar") i Mile Luković ("Kum"), umešani u ubistvo Zorana Đinđića.
- 28. 3. - Na Fruškoj Gori pronađeni ostaci Ivana Stambolića (otet u avgustu 2000.).
- 29. 3. - Carlo Urbani, liječnik koji je prvi identificirao SARS, umire od te bolesti.
- 31. 3. - US Steel kupio smederevsku železaru (ostaju do 2012).
April/Travanj
uredi- 2. 4. - Predsedavajući Predsedništva BiH Mirko Šarović podneo ostavku zbog afere izvoza oružja Vazduhoplovnog zavoda „Orao“ iz Bijeljine Iraku, koji je bio pod sankcijama UN.
- 3. 4. - Srbija i Crna Gora postaje 45. članica Saveta Evrope.
- 4. 4. - Američke vojne snage zauzele bagdadski međunarodni aerodrom „Sadam“ i preimenovale ga u „Bagdad Internacional“.
- 8. 4. - Ivan Stambolić, bivši predsednik Predsedništva Srbije, sahranjen na Novom groblju u Beogradu.
- 8. 4. - Uhapšeni gen. Aco Tomić, bivši načelnik službe vojne bezbednosti i Rade Bulatović, savetnik za bezbednost bivšeg predsednika SRJ Koštunice.
- 9. 4. - Američke snage zauzimaju Bagdad.
- 14. 4. - Amerikanci u Bagdadu uhapsili Abu Abasa, odgovornog za otmicu putničkog broda Akile Lauro 1985.
- 14. 4. - Završen Projekt ljudskog genoma.
- 15. 4. - Udes džipa u kojem se vozio srpski ministar Dragan Veselinov - poginula prolaznica Katarina Marić, dvoje povređeno.
- 16. 4. - U Atini potpisan ugovor o pristupu EU sa deset zemalja, uglavnom istočne Evrope, 2004.
- 22. 4. - Ukinuto vanredno stanje u Srbiji uvedeno 12. marta.
- 28. 4. - Američki vojnici ubili 17 demonstranata u Falluji, Irak.
- 29. 4. - Smrću gen. Janka Bobetka okončan sukob Hrvatske i ICTY-ja. Hiljade prisutnih na sahrani 2. 5..
Maj/Svibanj
uredi- 1. 5. - Američki predsednik Džordž Buš proglasio kraj američke invazije u Iraku (pod natpisom Mission Accomplished [misija obavljena] na nosaču aviona na kojem je držao govor).
- 2. 5. - U Tirani potpisana američko-jadranska povelja (US Adriatic Charter) - SAD, Albanija, Hrvatska, Makedonija.
- 3. 5. - Old Man of the Mountain, geološka formacija i lokalna znamenitost New Hampshirea se urušava u jezero.
- 4. 5. - Evropska komisija donela odluku da na tri meseca, počevši od 7. 5., suspenduje povlašćeni izvoz šećera iz Srbije i Crne Gore u EU, zbog sumnji da je izvožen šećer koji nije proizveden u zemlji (Šećerna afera).
- 4 - 10. 5. - Rekordnih 393 tornada za sedam dana u 19 američkih država.
- 6. 5. - Izašao prvi broj beogradskog tabloida "Kurir".
- 11. 5. - Filip Vujanović izabran za predsednika Crne Gore.
- 12. 5. - Napad bombaša-samoubojice na naselje za strance u Rijadu izaziva smrt 35 osoba.
- 16. 5. - Bombaški napadi u Kazablanci izazivaju smrt 45 ljudi.
- 19. 5. - Počinje Indonežanska ofanziva u Acehu 2003-04., koja će znatno oslabiti tamošnje pobunjenike.
- 20. 5. - "Otpor" pokrenuo potpisivanje peticije za smenu Dragana Veselinova.
- 21. 5. - Zemljotres u severnom Alžiru odnosi preko 2.200 života.
- 23. 5. - Otvoreno obnovljeno zdanje JDP-a, izgorelog oktobra 1997.
- 23. 5. - Na teksaškom Univerzitetu A&M prvi put kloniran jelen, kome je dano ime Dewey.
- 24. 5. - Pjesma Eurovizije u Rigi, Latvija: pobjeđuje Sertab Erner iz Turske (Every Way That I Can), Claudia Beni iz Hrvatske 15. ("Više nisam tvoja"), Mija Martina iz BiH 16. ("Ne brini").
- 26. 5. - Objavljen nacrt Evropskog ustava.
- 28. 5. - Italijanski naučnici kloniraju prvog konja po imenu Prometea.
- 29. 5. - Dragan Veselinov, srpski ministar poljoprivrede, objavio da podnosi ostavku pod pritiskom zbog saobraćajnog udesa sa smrtnim ishodom prethodnog meseca.
- 31. 5. - Uhapšen Eric Rudolph, američki desničarski ekstremist odgovoran za bombaški napad na Olimpijadi u Atlanti.
Jun/Juni/Lipanj
uredi- 1. 6. - Lider Nove Srbije Velimir Ilić šutnuo novinara novosadske TV Apolo.
- 1. 6. - Belgija legalizovala istopolni brak, posle Holandije druga zemlja na svetu.
- 4. 6. - U Obiliću ubijena porodica Stolić.
- 4. 6. - Američka TV-voditeljica i poduzetnica Martha Stewart optužena zbog ilegalne trgovine dionicama i opstrukciju pravde.
- 5 - 9. 6. - Papina treća poseta Hrvatskoj i 100. putovanje u inostranstvo.
- 13. 6. - Na beogradskom naselju Cerak uhapšen bivši oficir JNA i haški optuženik Veselin Šljivančanin. Prilikom operacije hapšenja, došlo do sukoba policije i više stotina građana koji su pokušali da spreče hapšenje - povređeno više desetina osoba.
- 15. 6. - Finale Evropskog šampionata u vaterpolu u Kranju: Srbija i Crna Gora pobedila Hrvatsku (Denis Šefik najbolji golman, a Aleksandar Šapić najbolji strelac šampionata). Hrvatski navijači divljali u Kranju, a srpski napali hrvatsku ambasadu u Beogradu.
- 17. 6. - Čuvar beogradskog Okružnog zatvora (CZ) Slavomir Banđur izjavljuje na presici DSS da je Čedomir Jovanović posećivao Dušana Spasojevića i Milorada Kuma Lukovića, kao i da je istog video u Šilerovoj ulici[9] - Jovanović o ovome daje izjavu 23. 6.[10].
- 21. 6. - Sastanak EU - Zapadni Balkan u Solunu: "Budućnost Balkana je u Evropskoj Uniji".
- 26. 6. - Vrhovni sud SAD donosi presudu u slučaju Lawrence v. Texas kojom su dotadašnji zakoni koji zabranjuju sodomiju proglašeni neustavnim.
- 30. 6. - Hašim Tači uhapšen u Mađarskoj po jugoslovenskoj poternici iz 1997, ali ubrzo pušten na insistiranje šefa UNMIK-a.
Jul/Juli/Srpanj
uredi- 5. 7. - Svjetska zdravstvena organizacija je obznanila da više nema globalne prijetnje SARS-a.
- 5. 7. - Dvostruki napad bombaša samoubica ubija 15 ljudi na rock-koncertu u Moskvi.
- 7. 7. - Visoki predstavnik u BiH Paddy Ashdown zamrznuo sredstva 14 ljudi koji pomažu haškim optuženicima.
- 7. 7. - Birači Korzike tijesnom većinom na referendumu odbijaju prijedlog o povećanoj autonomiji od Francuske.
- 12. - 27. 7. - Svetski šampionat vodenih sportova u Barseloni: srebro za Gordana Kožulja (HR, 200m leđno); u vaterpolu bronza za SCG, Hrvatska 9., Denis Šefik najbolji golman, Aleksandar Šapić najbolji strelac.
- 14. 7. - Američki novinar Robert Novak u svojoj kolumni u Washington Postu objavljuje da je Valerie Plame, supruga Joea Wilsona, agentica CIA-e, što predstavlja početak afere Plamegate.
- 17. 7. - Mlađan Dinkić optužio Zorana Janjuševića (premijerov savetnik za bezbednost) i Nemanju Kolesara (šef Agencije za sanaciju banaka) za pranje novca preko firmi na Sejšelima i Kipru (afera Janjušević-Kolesar ili af. Sejšeli).
- 17. 7. - Hrvatski sabor odobrio prodaju 25% deonica INA-e mađarskom MOL-u za 505 miliona dolara.
- 18. 7. - David Kelly, britanski naučnik i autor dosijea kojim se opravdavao rat na Irak, pronađen mrtav s prerezanim vratom.
- 18. 7. - Evropski konvent na čelu sa Valéry Giscard d'Estaingom završio rad i proizveo Nacrt Ugovora o ustanovljenju Ustava za Evropu.
- 22. 7. - Odlukom skupštine Srbije Kori Udovički je novi guverner NBS a Vladimir Vukčević tužilac za ratne zločine. Iz glasanja za guvernera će u septembru nastati afera "Bodrum".
- 22. 7. - Uday i Qusay Hussein, sinovi Sadama Huseina, ubijeni u okršaju s američkom vojskom.
- 24. 7. - Počinje Regionalna misija pomoći Solomonskim Otocima, na čelu sa Australijom.
- 25. 7. - Tomica Milosavljević (G17 Plus), ministar zdravlja u Vladi Srbije, podneo ostavku na svoju dužnost.
- 30. 7. - S proizvodne trake u Meksiku sišla je posljednja Volkswagen Buba starog izgleda.
- 30. 7. - Slučaj Svetozar Karan: prvostepeno osuđen u Gospiću za ratne zločine na 13 godina, sudija Branko Milanović u obrazloženju naveo "on, preci i Osmanlije 500 godina vrše genocid"[11].
- jul - avgust - Talas vrućine u Evropi 2003.: najtoplije leto u Francuskoj od 1540.
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 1. 8. - Kamion-bomba se zabio u vojnu bolnicu kod Čečenije, 50 mrtvih.
- kolovoz - Predsednik Stipe Mesić i koalicioni lideri bojkotovali Sinjsku alku, jer su organizatori iskazali podršku optuženim hrvatskim generalima.
- 4. 8. - Philip Morris dao ponudu za Duvansku industriju Niš (518 miliona eura), a BAT za Duvansku industriju Vranje (87 miliona).
- 11. 8. - NATO preuzima komandu nad ISAF-om u Afganistanu. To je prva intervencija izvan Evrope u 54-godišnjoj istoriji NATO-a.
- 11. 8. - Pariz pogođen toplotnim valom prilikom koga je izmjereno 44 stepena Celzija.
- 11. 8. - Drugi liberijski građanski rat: predsednik Liberije Charles Taylor podneo ostavku.
- 13. 8. - U Goraždevcu na Kosovu ubijeno dvoje i ranjeno petoro srpske dece.
- 13. 8. - U Prištinu stigao Harri Holkeri, novi šef UNMIK-a.
- 13. 8. - Komisija za utvrđivanje propusta u obezbeđenju Zorana Đinđića predala izveštaj ("Koraćev izveštaj")[12].
- 14. 8. - Sjeveroistok SAD i dio Kanade pogođen masovnim prekidom isporuke električne energije.
- 19. 8. - Napad bombaša samoubice diže u zrak netom osnovano sjedište misije UN u Iraku pri čemu gine Sergio Viera de Mello, specijalni predstavnik UN za Irak.
- 20. 8. - Osnovana organizacija G20 zemalja u razvoju.
- 22. 8. - Eksplozija rakete u brazilskom raketnom kompleksu Alcantara ubija 21 osobu.
- 25. 8. - Lansiran Svemirski teleskop Spitzer, osmatra infracrveni spektar.
- 26. 8. - Mlađan Dinkić iznosi optužbe protiv ministarke saobraćaja Marije Rašete-Vukosavljević i njenog supruga, kao i protiv Čedomira Jovanovića, proširuje optužbe protiv Janjuševića i Kolesara.
- 27. 8. - Fudbalski klub Partizan nakon dramatične penal završnice savladao engleski Newcastle United F.C. i po prvi put se u svojoj istoriji i istoriji srpskog fudbala nakon raspada SFRJ, plasirao u Ligu Šampiona.
- 27. 8. - Mars je u perihelnoj opoziciji, za gotovo 60.000 godina se najviše približio Zemlji.
- 27. 8. - Penz. adm. Miodrag Jokić priznao krivicu za ratne zločine u Dubrovniku.
- 28. 8. - Pljačkaš banke Brian Douglas Wells gine nakon što je eksplodirala bomba oko njegovog vrata.
- 30. 8. - Obnovljena Šarganska osmica (Mokra Gora - Šargan Vitasi).
- 31. 8. - Nezapamćeno i stravično nevreme (praćeno kišom, olujnim vetrom, i velikim gradom) pogodilo Zrenjanin. Povređeno više osoba, a pričinjena velika materijalna šteta.
- 31. 8. - Slovenija opozvala ambasadora iz Hrvatske, nakon što je ova objavila da će uspostaviti ZERP.
Septembar/Rujan
uredi- 5. 9. - U sedištu G17 Plus prikazan snimak koji pokazuje da je 22. 7. u skupštini za guvernera NBS glasano karticom poslanice Nede Arnerić, mada je ona bila odsutna, u Bodrumu.
- 10. 9. - Švedska ministarka spoljnih poslova Ana Lind izbodena je nožem u trgovačkom centru u Stokholmu - umire dan kasnije.
- 10. 9. - Stjepan Mesić je u poseti Beogradu, on i Svetozar Marović se uzajamno izvinuli zbog svega što su građani Hrvatske i SCG jedni drugima radili u prošlosti.
- 11. 9. - Strateško partnerstvo Apatinske pivare i Interbrew-a.
- 14. 9. - Švedska na referendumu odbila uvođenje eura.
- 18. 9. - SCG potpisala Bolonjsku deklaraciju i postala 37. zemlja evropske univerzitetske zajednice.
- 19. 9. - Uspostavljena Misija UN u Liberiji (UNMIL).
- 26. 9. - Lukoil Srbija: ruska firma Lukoil kupuje srpski Beopetrol (do 1991. srbijanski ogranak INA-e), 79,5% deonica za 207 miliona eura.
- 27. 9. - Lansiran je evropski satelit Smart 1, Mesečev orbiter.
- 30. 9. - Pripadnik BIA Vladan Rovčanin ubio petoricu kolega u Nišu.
Oktobar/Listopad
uredi- 3. 10. - Hrvatski sabor proglasio Zaštićenu ribolovno-ekološku zonu na Jadranu, s odgodom od jedne godine - negativne reakcije EU, Italije i Slovenije.
- 4. 10. - Bombaš-samoubica ubio 21 osobu u haifanskom restoranu Maxim - Izrael sutradan dejstvuje po palestinskom kampu Ain es Saheb u Siriji.
- 5. 10. - Tigrica pobegla iz subotičkog zoo-vrta, policajac je ubio.
- 7. 10. - Arnold Schwarzenegger je pobijedio na izborima za guvernera Kalifornije.
- 10. 10. - Skupština akcionara "Knjaza Miloša" odlučila da većinski vlasnik bude Vlade Divac.
- 14. 10. - Počeo štrajk u smederevskom US Steel-u.
- 14. 10. - U Beču započeo dijalog Beograda i Prištine - prvi direktan kontakt od 1999.
- 15. 10. - Kina je u svemir lansirala Shenzhou 5, svoju prvu svemirsku letjelicu s ljudskom posadom, a u njoj se nalazi astronaut Yang Liwei.
- 17. 10. - Taipei 101 dostigao 508 metara i postao najviši neboder na svetu.
- 19. 10. - Umro Alija Izetbegović, lider SDA, nekadašnji predsjednik Republike BiH.
- 20. 10. - U Hagu otpečaćene optužbe protiv 4 srpska generala (policijski Sreten Lukić i Vlastimir Đorđević, vojni Vladimir Lazarević i Nebojša Pavković), premijer Živković kaže da njihovo hapšenje "nije prioritet" (zategnuti odnosi sa Tribunalom).
- 24. 10. - Posljednji komercijalni let supersoničnog zrakoplova Concorde.
- 25. 10. - Uhapšen ruski tajkun Mihail Hodorkovski.
- 28. 10. - G17 Plus optužio ministra policije Dušana Mihajlovića za sukob interesa, posedovanje 13 firmi koje posluju sa njegovim ministarstvom.
- t. m. - Sestrinstvo manastira Stjenik kod Čačka izbačeno nakon što je obavestilo SPC da prekidaju "molitveno opštenje" (v. "Ziloti").
- 31. 10. - Mahathir Mohamad nakon 22 godine vlasti podnosi ostavku na mjesto premijera Malezije.
Novembar/Studeni
uredi- 9. 11. - Pomračenje Meseca.
- 12. 11. - Sprovođenje imovinskih zakona u BiH dostiže 90%.
- 12. 11. - Samoubilački napad na bazu italijanske policije u Iraku, poginule 23 osobe.
- 13. 11. - Vršilac dužnosti predsednika Srbije, Nataša Mićić, raspustila parlament i raspisala vanredne parlamentarne izbore u Srbiji za 28. decembar.
- 14. 11. - Astronom Michael E. Brown i njego tim otkrili Trans-neptunski objekt 90377 Sedna.
- 15. 11. - Napad auto-bombama na sinagoge u Istanbulu u kome gine 25 ljudi, a za koje odgovornost preuzima al Qaeda.
- 16. 11. - Održani izbori za predsjednika Srbije, koji i po treći put nisu uspjeli zbog nedovoljnog broja izašlih birača (samo 38,6%): Tomislav Nikolić (SRS) ispred Dragoljuba Mićunovića (DOS).
- 18. 11. - Vrhovni sud Massachusettsa donosi presudu u slučaju Goodridge vs. Department of Public Health kojom su u američki državi Massachusetts legalizirani istospolni brakovi.
- 20. 11. - Detonirano nekoliko bombi u Istanbulu, Turska. Bombe su uništile britanski konzulat.
- 20. 11. - Majkl Džekson uhapšen zbog navodnog seksualnog iskorištavanja maloletnika.
- 21. 11. - U Beogradu uvedene zone sa vremenskim ograničenjem parkiranja u tri boje.
- 23. 11. - Parlamentarni izbori u Hrvatskoj 2003 - HDZ 66 zastupnika, SDP 29, HSS i HNS po 10.
- 23. 11. - Revolucija ruža u Gruziji završava svrgavanjem predsjednika Eduarda Ševarnadzea.
- 25. 11. - Ujedinjene nacije zvanično su ukinule program „Nafta za hranu“ u okviru koga je Irak sedam godina prodavao naftu pod kontrolom UN za nabavku hrane i lekova.
- 26. 11. - Konkordov poslednji let iznad Bristola, UK.
Decembar/Prosinac
uredi- 2. 12. - Momir Nikolić, prvi je oficir Vojske Republike Srpske koji je priznao krivicu za učešće u ubistvu preko 7.000 Muslimana u Srebrenici u ljeto 1995. godine. Haški tribunal u Hagu mu je izrekao kaznu od 27 godina zatvora.
- 7. 12. - U Rusiji udržani parlamentarni izbori na kojima pobjeđuje nova pro-putinovska stranka Jedinstvena Rusija.
- 12. 12. - Paul Martin postaje novi premijer Kanade.
- 13. 12. - Sadam Husein uhvaćen od Amerikanaca u Tikritu.
- 14. 12. - Boris Tadić, nosilac liste DS priznao da Neda Arnerić nije bila prisutna na glasanju u skupštini 22. 7.
- 17. 12. - Vrhovni sud Srbije doneo odluku da se Bogoljubu Kariću, predsedniku "BK grupe", vrati novac plaćen na ime poreza na ekstraprofit.
- 20. 12. - Libija priznala da je pokušavala napraviti atomsku bombu.
- 22. 12. - Počelo suđenje optuženima za ubistvo Zorana Đinđića.
- 22. 12. - Italijanska tvrtka Parmalat prvi put optužena da je varala dioničare krivotvorenjem svojih poslovnih rezultata.
- 23. 12. - Nova hrvatska vlada, premijer Ivo Sanader.
- 25. 12. - U atentatu na pakistanskog predsednika Perveza Mušarafa u Ravalpindiju najmanje 14 prolaznika poginulo, a 46 povređeno.
- 26. 12. - U zemljotresu jačine 6,3 stepena Rihterove skale koji je pogodio iranski grad Bam, poginulo je oko 30.000 ljudi.
- 28. 12. - U Srbiji održani vanredni parlamentarni izbori: SRS 82, DSS 53, DS 37, G17+ 34, koalicija SPO-Nova Srbija i SPS po 22 poslanika (ništa za manjinske stranke).
Rođenja
uredi- 3. 1. - Greta Thunberg, eko-aktivistica
- 20. 2. - Olivia Rodrigo, kantautorica, glumica
- 5. 5. - Carlos Alcaraz, teniser
- 12. 5. - Madeleine McCann, devojčica nestala 2007.
- 18. 7. - Hamad Međedović, teniser
Smrti
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - Ahmet Hromadžić, bosanskohercegovački književnik (* 1923)
- 1. 1. - Milan Janić, srpski kajakaš, svetski i olimpijski šampion (* 1957)
- 2. 1. - Slavko Šohaj, slikar i grafičar (* 1908)
- 5. 1. - Masimo Điroti, italijanski glumac. (*1918.)
- 12. 1. - Maurice Gibb, član Bee Gees (* 1949)
- 13. 1. - Tanasije Mladenović, književnik (* 1913)
- 23. 1. - Nell Carter, američka glumica
- 24. 1. - Gianni Agnelli, talijanski industrijalist i većinski vlasnik Fiata (* 1921.)
- 24. 1. - Stanko Bjelajac, general-pukovnik JNA, narodni heroj (* 1912)
- 26. 1. - Hugh Trevor-Roper, istoričar (* 1914)
- 28. 1. - Miloš Milutinović, fudbaler (* 1933)
- 31. 1. - Miloš Mišović, novinar "NIN"-a i "Danas"-a, publicista (* 1917)
Februar/Veljača
uredi- 2. 2. - Dejan Đurković, srpski režiser (* 1939)
- 4. 2. - Stefan Boca, žički episkop SPC (* 1916.)
- 10. 2. - Edgar de Evia, meksičko-američki fotograf. (* 1910.)
- 14. 2. - Ovca Doli (* 1996)
- 15. 2. - Darinka Đurašković, glumica (* 1932)
- 16. 2. - Aleksandar Tišma, srpski pisac (* 1924.)
Mart/Ožujak
uredi- 1. 3. - Franjo Glaser, hrvatski nogometni vratar (* 1913.)
- 2. 3. - Milivoje Maksić, diplomata, poslednji ino-ministar SFRJ (* 1928)
- 6. 3. - Nikola Popović, filmski reditelj i producent (* 1931)
- 7. 3. - Mehmed Alagić, general ARBiH (* 1947)
- 8. 3. - Vojislav Jakić, likovni umetnik (* 1932)
- 9. 3. - Žarko Dolinar, stolnotenisač (* 1920)
- 12. 3. - Zoran Đinđić, filozof, premijer Srbije (* 1952.)
- 13. 3. - Enriko Josif, srpski kompozitor. (* 1924.)
- 13. 3. - Živorad Igić, novinar, publicista, političar (SPS) (* 1942)
- 19. 3. - Dragan Stojnić, pevač (* 1937)
- 21. 3. - Ivo Kušanić, karikaturista, novinar, slikar (* 1924)
- 22. 3. - Milovan Vidak, slikar (* 1926)
- 22. 3. - Vjeran Miladinović Merlinka, transvestit, glumac (* 1958)
- 27. 3. - Dušan Spasojević, kriminalac (* 1968)
- 30. 3. - Michael Jeter, američki glumac (* 1952)
- 31. 3. - Fides Vidaković, hrvatska časna sestra (* 1921.)
April/Travanj
uredi- 1. 4. - Leslie Cheung, hongkonški glumac i pevač (* 1956)
- 4. 4. - Antonije Blum, mitropolit Ruske pravoslavne crkve i pripadnik francuskog pokreta otpora. (* 1914.)
- 13. 4. - Tadej Štrbulović, arhimandrit (* 1914)
- 17. 4. - Robert Atkins (nutricionista) (* 1930)
- 21. 4. - Nina Simone, pevačica (* 1933)
- 29. 4. - Janko Bobetko, general HV, bivši načelnik Glavnog stožera (* 1919.)
Maj/Svibanj
uredi- 1. 5. - Mercedes Goritz Pavelić, balerina, spisateljica (* 1907)
- 5. 5. - Walter Sisulu, aktivista protiv apartheida (* 1912)
- 6. 5. - Miodrag Perišić, političar (DS), publicista, diplomata (* 1948)
- 13. 5. - Nikola Masniković, grafičar i dizajner (* 1936)
- 14. 5. - Robert Stack, glumac (* 1919)
- 28. 5. - Momir Talić, general VRS (* 1942)
Jun/Lipanj
uredi- 2. 6. - Dušan Trbojević, pripadnik JVuO, emigrant (* 1921)
- 3. 6. - Felix de Weldon, vajar (* 1907)
- 12. 6. - Gregory Peck, američki glumac (* 1916.)
- 15. 6. - Hume Cronyn, glumac (* 1911)
- 25. 6. - Predrag Lasica, gradonačelnik Istočnog Sarajeva (* 1955)
- 26. 6. - Denis Thatcher, Margaretin muž (* 1915)
- 26. 6. - Strom Thurmond, američki političar (* 1902)
- 26. 6. - Marc-Vivien Foé, kamerunski fudbaler (* 1975)
- 29. 6. - Katharine Hepburn, američka glumica (* 1907.)
Jul/Srpanj
uredi- 1. 7. - Berta Ambrož, slovenska pjevačica (* 1944)
- 4. 7. - Barry White, američki muzičar (* 1944.)
- 5. 7. - Milo Miranović, glumac (* 1937)
- 8. 7. - Darko Ćurdo, glumac, grafičar (* 1944)
- 11. 7. - Miomir Grujić Fleka, slikar (* 1954)
- 13. 7. - Branibor Debeljković, farmaceut i um. fotograf (* 1916)
- 13. 7. - Compay Segundo, kubanski muzičar (* 1907.)
- 20. 7. - Vladeta Vuković, književnik i akademik (* 1928)
- 20. 7. - Pajsije Tanasijević, iguman Prohora Pčinjskog (* 1957)
- 25. 7. - Olga Jovanović, pijanistkinja i profesor (* 1925)
- 25. 7. - John Schlesinger, režiser (* 1926)
- 27. 7. - Bob Hope, glumac i komičar (* 1903)
- 30. 7. - Sam Phillips, muzički producent (* 1923)
- 31. 7. - Albert Abinun, novinar Radio Beograda, profesor, španski borac (* 1913)
Avgust/Kolovoz
uredi- 1. 8. - Marie Trintignant, glumica (* 1962)
- 7. 8. - Rajko Žižić, košarkaš, trener, sportski radnik (* 1955)
- 11. 8. - Armand Borel, švajcarski matematičar (* 1923)
- 11. 8. - Herb Bruks, američki trener hokeja na ledu (* 1937)
- 16. 8. - Idi Amin, bivši diktator Ugande (* ca. 1925)
- 17. 8. - Milisav Krsmanović, književnik (* 1948)
- 19. 8. - Tatjana Lukjanova, srpska glumica. (* 1923.)
- 19. 8. - Sérgio Vieira de Mello, brazilski diplomata (* 1948)
- 24. 8. - Zorko Čanadi, general-pukovnik JNA, bivši načelnik generalštaba (* 1925)
- 25. 8. - Saša Dabetić, glumica (* 1938)
- 30. 8. - Charles Bronson, američki glumac (* 1921.)
- 30. 8. - Branko Vukojević, scenarista i muzički kritičar (* 1956.)
Septembar/Rujan
uredi- 5. 9. - Miloš Minić, srpski političar i narodni heroj (* 1914.)
- 8. 9. - Leni Riefenstahl, njemačka glumica i redateljica (* 1902.)
- 9. 9. - Edward Teller, američki fizičar mađarskog porekla (* 1908.)
- 11. 9. - Anna Lindh, švedska ministrica vanjskih poslova (* 1957)
- 11. 9. - John Ritter, glumac (* 1948)
- 12. 9. - Johnny Cash, country pevač i muzičar (* 1932.)
- 17. 9. - Ljubica Marić, srpski kompozitor (* 1909.)
- 26. 9. - Robert Palmer, pevač (* 1949)
- 27. 9. - Donald O'Connor, plesač, pevač, glumac (* 1925)
- 28. 9. - Elia Kazan, režiser (* 1909)
- 30. 9. - Zagorka Ilić, prva žena diplomata u SFRJ (* 1932)
- 30. 9. - Robert Kardashian, tužitelj i biznismen (* 1944)
Oktobar/Listopad
uredi- 2. 10. - Milan Bjegojević, vajar i košarkaš (* 1928)
- 6. 10. - Živorad Mihajlović Šilja, novinar RTB, književnik, publicista (* 1920)
- 16. 10. - Jan Kmeć, profesor, srpski akademik (* 1927)
- 17. 10. - Joka Janičić, superstogodišnjakinja (* 1893)
- 19. 10. - Alija Izetbegović, bivši predsjednik BiH (* 1925.)
- 20. 10. - Miodrag Petrović Čkalja, srpski glumac, komičar (* 1924.)
Novembar/Studeni
uredi- 1. 11. - Henrik Mahalica, poljski glumac (* 1930.)
- 1. 11. - Radivoj Berbakov, slikar (* 1925)
- 5. 11. - Zaim Muzaferija, bosanskohercegovački glumac (* 1923)
- 5. 11. - Branko Supek, glumac (* 1945)
- 6. 11. - Rastislav Petrović, istoričar i akademik (* 1928)
- 12. 11. - Jonathan Brandis, glumac, režiser (* 1976)
- 18. 11. - Radivoje Vican Vicanović, fotoreporter (* 1948)
- 19. 11. - Života Panić, general-pukovnik JNA i VJ, načelnik generalštaba (* 1933)
- 20. 11. - David Dacko, prvi predsednik CAR (* 1930)
- 26. 11. - Vedran Ivčić, hrvatski pjevač i skladatelj (* 1951.)
Decembar/Prosinac
uredi- 4. 12. - Zdravka Krstulović, hrvatska glumica (* 1940.)
- 8. 12. - Rubén González, kubanski muzičar (* 1919.)
- 10. 12. - Sava Penčić, srpski slavista (* 1925.)
- 12. 12. - Vladimir Rebezov, pozorišni scenograf (* 1921)
- 12. 12. - Hejdar Alijev, bivši predsednik Azerbejdžana (* 1923)
- 17. 12. - Milutin Morača, general-pukovnik JNA i narodni heroj (* 1914.)
- 18. 12. - Branko Horvat, hrvatski ekonomista i političar (* 1928)
- 19. 12. - Hope Lange, američka glumica (* 1933)
- 22. 12. - Maksimilijan Erenrajh Ostojić, srpski književnik i novinar (* 1921)
- 26. 12. - Milan Vasić, srpski istoričar iz Republike Srpske (* 1928.)
- 27. 12. - Ying Ruocheng, kineski glumac, režiser, prevodilac (* 1929)
- 31. 12. - Nikola Dekleva, lekar i naučnik, dir. Zavoda za hiperbaričnu medicinu u Bg. (* 1926)
Kroz godinu
uredi- Relja Šišaković, zlatiborski domaćin (* 1908.)
- Stanislava Čarapina Ćulanić, hrvatska književnica (* 1930.)
- Zlatko Prica, slikar (* 1916)
- Džemal Muminagić, bivši gradonačelnik Sarajeva, general JNA (* 1920)
Nobelove nagrade
uredi- Fizika: Aleksej Abrikosov, Vitalij Ginzburg i Anthony James Leggett (pionirski doprinosi teoriji superprovodnika i superfluida)
- Kemija: Peter Agre i Roderick MacKinnon (otkrića u vezi ćelijskih membrana, Agre za akvaporine, MacKinnon za strukturalnu i mehanističku studiju jonskih kanala)
- Fiziologija i medicina: Paul C. Lauterbur i Peter Mansfield (otkrića u vezi magnetne rezonantne tomografije)
- Književnost: John M. Coetzee (koji u bezbrojnim krinkama prikazuje iznenađujuću umešanost autsajdera)
- Mir: Shirin Ebadi (napori za demokratiju i ljudska prava, naročito prava žena i dece)
- Ekonomija: Robert F. Engle i Clive W. J. Granger (metodi analiziranja ekonomskih vremenskih serija, Engle sa vremenski promenljivim volatilitetom, Granger sa zajedničkim trendovima [kointegracija])
Reference
uredi- ↑ Skrozza, Tamara (30. januar 2003.) Ne zovite 92. Vreme
- ↑ Anastasijević, Dejan (23. januar 2003.). Ni na nebu ni na zemlji, Vreme
- ↑ Outrage at 'old Europe' remarks, BBC 23 January, 2003
- ↑ Milošević, Milan (30. januar 2003.). Svetosavska računaljka, Vreme
- ↑ Legijino pismo javnosti Peščanik (originalno Blic)
- ↑ Anastasijević, Dejan (13. februar 2003.). Doktor Zarubica i Gospodin Čombe. Vreme
- ↑ Anastasijević, Dejan (16. februar 2006.). Operacija Ekstazi. Vreme
- ↑ Skopljak, Zoran (27. mart 2003.). Hronologija evrobalkanskih integracija, Vreme
- ↑ Vasić, Miloš (18. jun 2003.) Slučaj spornog tamničara, Vreme
- ↑ Vasić, Miloš (25. jun 2003.) Mali od države, Vreme
- ↑ Skrozza, Tamara (9. oktobar 2003.). Kreiranje apsurda, Vreme
- ↑ Vasić, Miloš (21. avgust 2003.) Propusti, javašluk, subverzija..., Vreme