Agnosticismu

L'Agnosticismu (ca veni dû grecu ἀγνωστικισμός, ca di sò parti veni di ἀγνoεῖν, a-gnoèin, ca va a significari littirarmenti nun canusciri) è ddâ forma di pinzari ca nun duna lu judìzziu 'n capu quarchi prubblema picchì arricanusci ca nun si havi sufficienti canuscenza pi putìri dari na rispunnuta, o ca è umanamenti mpussibbili fallu. Sta pusizzioni è sulitamenti pigghiata supra lu prubblema dâ canuscenza di l'urìggini dû Universu, di l'esistenza dû Signuri, ma certiduni voti pò macari rivardari la pulìtica, l'etica oppuru la sucità.

Spissu succedi ca li agnostici sunu ncurpati di èssiri minifrighìsti 'n capu ô prubblema dâ fedi e di nun avìri niddunu ntiressi spirituali o riliggiusu.

Lu nomu vinni addupiratu pâ prima vota ntô 1869 dû naturalista britannicu Thomas Henry Huxley, pi fari accapiri la sò pusizzioni supra â sò cridenza ntô Signuri; lu termini addiveni comu cuntrappusizzioni a l'antichi duttrini cristiani gnostichi, ca dicunu ca la canuscenza dâ riartà ùrtima (gnosi) è dintra a ogni òmu.

Varianti di agnosticismu

L'agnosticu sparti li pusizzioni riliggiusi dû sapiri e dâ fedi. Ntî sta manera na pirsuna riliggiusi veni spartuta di n'ateu, pô fattu ca nu riliggiusu cridi mentri n'ateu nun cridi. L'agnosticu s'allonca 'n capu sti pusizzioni jènnu a diri ca sia l'uni ca l'àutri (riliggiusi e atei) si jettunu supra nu liveddu di canuscenza supra la riartà supiriuri dê cosi, cosa chista cu cui l'agnosticu nun si veni a truvari d'accordu. Assai pirsuni dicunu ca nun ci pò èssiri sta spartuta ntî l'affirmazzioni ca lu cridiri ô Signuri implica ca iddu esisti pi daveru. Ntra l'agnosticismu ci sunu certiduni varianti comu:

Agnosticismu lèggiu: ca è cunzidiratu comu n'upinioni pirsunali. Chistu rivarda la pirsuna ca dici ca nun c'è canuscenza o cirtizza supra la riartà supiriuri.

Agnosticismu forti: ca veni cunzidiratu comu n'affirmazzioni catigorica supra la canuscenza dê riartà supiriuri innicanti ca chisti nun si pònu canusciri e ca l'èssiri umanu nun è 'n cunnizzioni pi affirmarini l'esistenza oppuru niàlla.

Agnosticismu apaticu: è chiddu ca dicia ca la scuperta dê riartà supiriuri, simmai chistu pò succeriri, nun cancia lu cunnizzioni di l'òmu e, pi chistu, li riliggiuni sunu nùtili.

Talìa puru

separatore

Riliggiuni
Ateismu - Agnosticismu - Monoteismu - Politeismu - Enoteismu - Panteismu - Animismu Buddismu \| Cunfucianismu \| Cristianèsimu \| Ebbraismu \| Giainismu \| Innuismu \| Islam \| Shintuismu \| Tauismu \| Zoruastrismu
Diu - testi sacri - cleru - eresia - mituluggia - lista di divinitati