Quart (Ca nobiliar)

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Quart
Atestà dël:	1185
Prim personagi atestà:	Giaco I
Prim tìtol atestà:	sgnor ëd Quart
Mòt:
an piemontèis:
al dì d'ancheuj:	estint dël 1378

Stòria dla famija

As trata ëd na famija ch'a l'é durà mach dontre sécoj, ma che a l'ha avù assé 'd podej e 'd fòrsa për butesse a la pari con jë Challant. Pì che a la polìtica làica, ij Quart a son dedicasse a cola religiosa. A l'han avù la blëssa ëd 6 vësco (dont un beatificà Emerich ëd Quart), vàire canònich, prevòst e arcidiàcon. A son soèns ësta ëdcò bàilo e magistrà.

Reis ostan-e

La famija dij Quart a l'ha derivassion da la sità d'Osta. Anans che pijé ël tìtol dë sgnor ëd Quart as firmo coma coma Sgnor ëd Pòrta Sant Ors (an latin medieval, De Porta Sancti Ursi). La Pòrta ëd Sant Ors (Osta) a dovìa esse tacà a cole Pretorian-e (ch'a son rivane bele antreghe). La fòrmula dl'At ëd dedission a Aimon ëd Savòja (dël 1252) a dis Jacobus de Quarto, filius quondiam Domini Jacobi Portae Sancti Ursi Auguste.

A-i nass la sgnorìa ëd Quart

La sgnorìa ëd Quart a nass dël 1185, quand Giaco I ëd Quart a tira sù ël Castel ëd Quart. Pero ëd Quart, prevòst dël Dòm d'Osta dël 1288 a fa fé ëd sacòcia soa ël Ru Prévôt, n'aquedot ch'a men-a l'eva dël Buthier ant ël castel e ch'a l'é rivà fin-a al dì d'ancheuj. As dòvra anco' për l'irigassion dij teren ëd Porossan, Roisan e St.Christophe. Ant ël valon ëd Porossan a smon n'arcà ch'a peul bin fé cobia con le pì bele costrussion roman-e.

Estension dla sgnorìa

Ël domini dij Quart a ten ij borgh ëd Quart, Valpelline, Ollomont, Doues, Oyace, Bionaz, Brissogne, Pollein, e ad Rhins e Entremont ant ël Chiablèis.

Fin dla famija

Ël darié mas-cc dla famija a l'é Enrich ëd Quart, mòrt dël 1378.

J'arme dla ca

Arma d'argent, con dzora na Pòrta duvèrta antra doe tor an mon. Ant sla pòrta a-i passa n'ors.

Përsonalità

Për savèjne dë pì dlë sìngole përsonalità, ch'a serca bele-si.

Bibliografìa

Pedrini, Ennio (1965). Passeggiata tra i castelli (Val d'Aosta). Turin: Editoriale Pedrini.