Zala 421-08
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Typ | |
Konstrukcja |
kompozytowa |
Załoga |
0 |
Historia | |
Data oblotu |
2006 |
Lata produkcji |
2008 – nadal |
Liczba egz. |
400 |
Dane techniczne | |
Napęd |
1 x silnik elektryczny |
Wymiary | |
Rozpiętość |
0,8 m |
Długość kadłuba |
0,41 m |
Masa | |
Własna |
1,4 kg |
Użyteczna |
1 kg |
Startowa |
2,5 kg |
Osiągi | |
Prędkość maks. |
150 km/h |
Prędkość przelotowa |
65 km/h |
Pułap |
3600 m |
Zasięg |
15 km |
Długotrwałość lotu |
90 min |
Dane operacyjne | |
Użytkownicy | |
Rosja |
Zala 421-08 – bezzałogowy statek powietrzny (UAV – Unmanned Aerial Vehicle) opracowany przez firmę Zala Aero Group na potrzeby Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. W zależności od przenoszonego wyposażenia może być użyty do zadań rozpoznawczych lub kierowania ogniem artylerii[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Dron Zala 421-08 został opracowany przez firmę Zala Aero z siedzibą w Iżewsku, która jest częścią grupy koncernu Kałasznikow. Pierwsza publiczna prezentacja nowej konstrukcji miała miejsce w 2006 r. podczas X Międzynarodowego Forum Państwowych Środków Bezpieczeństwa „INTERPOLITEX-2006”. Jesienią 2006 r. pierwsze egzemplarze zostały przekazane do testów w Centrum Lotniczym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Rosji. W 2007 r. dron został zwycięzcą przetargu ogłoszonego przez służbę graniczną FSB Rosji. W 2008 r. dron przeszedł pomyślnie testy, obejmujące m.in. loty w warunkach polarnych. W ich ramach drony wykonały dziesięć lotów w warunkach dnia polarnego wzdłuż Północnej Drogi Morskiej. W 2009 r. Zala 421-08 został wyposażony w nową stabilizowaną kamerę umożliwiającą obserwację celu zarówno w momencie dolotu do niego, jak i w momencie oddalania się od niego. Ta wersja otrzymała oznaczenie Zala 421-08M[2].
Dwa egzemplarze drona zostały wykorzystane podczas rosyjsko-białoruskich ćwiczeń „Tarcza Związku – 2011”. Do końca 2013 r. zbudowano ok. 400 egzemplarzy drona[3]. Oficjalnie dron został przyjęty na wyposażenie armii rosyjskiej i FSB w styczniu 2014 r[4].
Dron stanowi element zestawu, w skład którego wchodzą dwa UAV, kompaktowa stacja kontrolna, dwa zapasowe komplety baterii oraz plecak do przenoszenia. Masa całego zestawu to ok. 8 kg. System jest przeznaczony do użytku na pierwszej linii działań bojowych, z zastosowaniem do obserwacji celów lądowych i morskich. Zala 421-08 umożliwia przekazywanie obrazów w czasie rzeczywistym oraz nagrywanie filmów o rozdzielczości 720x576 i w formacie MPEG-2. Ze względu na niewielkie rozmiary i zastosowanie silnika elektrycznego, dron jest uważany za trudny do wykrycia[5]. Naziemne stanowisko kontroli umożliwia jednoczesne sterowanie kilkoma UAV, zapis odbieranego sygnału wideo, monitorowanie położenia drona i przesyłanie sygnału do współpracujących systemów walki elektronicznej[6].
Trasa lotu jest wgrywana do autopilota przed startem, ale operator może wprowadzać w nim zmiany, włącznie z całkowitą aktualizacją zadania lotu na dowolnym etapie lotu. Autopilot przesyła do stacji kontrolnej w czasie rzeczywistym kanałem radiowym informacje tj.: współrzędne GPS, stan baterii, prędkość lotu, prędkość wiatru, wysokość lotu nad powierzchnią gruntu względem punktu startu. W przypadku naruszenia kanału transmisji autopilot automatycznie przeprowadza procedurę powrotu UAV do punktu startu[7].
Użycie bojowe
[edytuj | edytuj kod]Dron został wykorzystany w rejonie Donbasu. 29 czerwca 2014 r. nad obozem ukraińskich sił zbrojnych został zestrzelony jeden egzemplarz. Również podczas agresji Rosji na Ukrainę drony Zala 421-08 zostały wykorzystane bojowo[8].
Konstrukcja
[edytuj | edytuj kod]Dron jest zbudowany w układzie latającego skrzydła i jest całkowicie wykonany z materiałów kompozytowych. Elektryczny silnik napędza dwułopatowe śmigło ciągnące. Start odbywa się z ręki operatora lub katapulty pneumatycznej, lądowanie z wykorzystaniem spadochronu. Wodoodporna konstrukcja umożliwia również wodowanie drona przy lądowaniu[9]. W wersji morskiej lądowanie drona odbywa się za pomocą systemu haków i sieci rozciągniętej nad pokładem statku[10].
Zala 421-08 jest zdolny do wykonywania lotów w trybie półautomatycznym lub automatycznym (jest wyposażony w system automatycznego sterowania „Wostok 228”). Dron możne być wyposażony w kamerę wideo, kamerę pracującą w paśmie podczerwieni oraz aparat fotograficzny o rozdzielczości 10 megapikseli. Dla ułatwienia obserwacji położenia drona jest on wyposażony w ledowe światła pozycyjne[11]. Dron może wykonywać loty w temperaturze do -50 °C oraz przy silnych wiatrach. Konstrukcja została dopracowana tak, aby umożliwiała przeprowadzanie konserwacji i napraw przez operatorów, bez korzystania ze specjalistycznego serwisu[12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ БПЛА ZALA 421-08. Беспилотные летательные аппараты. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ Zala 421-08. Уголок неба. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ ZALA 421-08. Гнездо строителя. [dostęp 2022-11-22]. (ros.).
- ↑ ZALA 421-08M Micro Unmanned Aerial Vehicle (UAV). Verdict Media Limited. [dostęp 2022-11-22]. (ang.).
- ↑ Беспилотки на "INTERPOLITEX-2006" ("Интерполитех-2006"). БНТИ. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ Zala Aero ZALA 421-08. Avia.Pro. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ Беспилотный летательный аппарат (БПЛА) "ZALA 421-08". Missiles.ru. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ «Беспилотник Zala неуязвим для украинских РЭБ. Они его не видят». Газета.ru. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ Концерн "Калашников" представил новый разведывательный БЛА. Военного обозрения. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ Российские разработчики испытали корабельные беспилотники. Лента.Ру. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ «Карманный» дрон-разведчик для тактического звена проходит госиспытания в России. ОАО «ТРК ВС РФ «Звезда». [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
- ↑ Беспилотники ZALA впервые применили в Антарктиде. Сделано у нас. [dostęp 2022-11-21]. (ros.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Lądowanie Zala 421-08, dostęp: 2022-11-22
- Użycie Zala 421-08 z pokładu statku, dostęp: 2022-11-22
- Lądowanie Zala 421-08 na pokładzie statku, dostęp: 2022-11-22