Złota Malina

Złota Malina
Przyznający	Golden Raspberry Award Foundation
Państwo	Stany Zjednoczone
Lokalizacja	Los Angeles, Kalifornia
Pierwsze rozdanie	31 marca 1981
Ostatnie rozdanie	2024
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Wiadomości w Wikinews
	Strona internetowa

Złota Malina (ang. Golden Raspberry Award, skr. Razzie) – antynagroda przyznawana najgorszym filmom, wymyślona przez krytyka filmowego Johna J.B. Wilsona w 1980. Pierwsza ceremonia odbyła się 31 marca 1981. Aktualnie nagrody te przyznaje GRAF (Golden Raspberry Award Foundation).

Statuetka Złotej Maliny jest wykonywana z tworzywa sztucznego przemalowanego na kolor złoty. Ma formę sztucznego owocu maliny umiejscowionego na rolce filmu Super 8. Wartość nagrody wynosi w przybliżeniu 4,89 dolara^[1].

Jedynym nagrodzonym polskim filmem jest 365 dni, który w 2021 otrzymał nagrodę w kategorii Najgorszy scenariusz. Łącznie uzyskał nominacje w sześciu kategoriach^[2].

Historia

Złota Malina powstała przy okazji corocznego przyjęcia, które John J.B. Wilson organizował we własnym domu dla swoich znajomych w wieczór rozdania Oscarów, nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej. 31 marca 1981 roku, po zakończeniu ceremonii oscarowej, Wilson zaprosił gości do udziału w zabawie polegającej na przyznaniu wyróżnień dla najgorszych filmów w różnych kategoriach. Następnie sam gospodarz odegrał rolę konferansjera parodiując rozdanie Nagród Akademii Filmowej.

Zabawa okazała się sukcesem i była powtarzana w kolejnych latach przyciągając coraz większe zainteresowanie. Już 4. edycja w 1984 roku została odnotowana przez ogólnokrajowe media^[3].

W początkowych latach nagrody były przyznawane po ceremonii rozdania Oscarów. Od 4. edycji (1984), aby uniknąć konkurencji z Oscarami, zdecydowano się przenieść rozdanie Złotych Malin na dzień poprzedzający rozdanie Oscarów. Wyjątkiem był rok 2012, kiedy wręczenie Oscarów poprzedziło ogłoszenie nominacji do nagrody, a rozdanie miało miejsce 1 kwietnia^[4]. Także w roku 2020 ogłoszenie nominacji do nagrody nastąpiło dzień przed wręczeniem Oscarów, ale ceremonia planowana na dzień 14 marca 2020 została odwołana z powodu pandemii COVID-19. Wyniki zostały ogłoszone na stronie internetowej^[5].

Odpowiedniki za granicą

Francja – antynagroda Brutusy.
Indie i kino Bollywood – antynagroda Złote Banany.
Polska – antynagroda Węże.

Kategorie

Obecnie nagroda jest przyznawana w następujących:

Najgorszy film
Najgorszy reżyser
Najgorszy aktor
Najgorsza aktorka
Najgorszy aktor drugoplanowy
Najgorsza aktorka drugoplanowa
Najgorsze ekranowe połączenie
Najgorszy scenariusz
Najgorszy prequel, remake, plagiat lub sequel^[a]
Odkupienie za Złotą Malinę

Dawniej wręczano również nagrody w następujących kategoriach:

Najgorszy debiut (1981–1998; z wyjątkiem roku 1989)
Najgorsza piosenka (1980–1999; 2002)
Najgorsza ścieżka dźwiękowa (1981-1985)
Najgorsze efekty specjalne (1986–1987)

W niektórych latach przyznawano również nagrody w kategoriach specjalnych i okolicznościowych.

Rok	Kategoria	Nominowani (zwycięzców oznaczono pogrubieniem)
1996	Nagroda im. Joego Eszterhasa dla najgorzej napisanego filmu, który zarobił ponad 100 mln dolarów^[6]	Twister – Michael Crichton i Anne-Marie Martin Dzwonnik Notre Dame – Tab Murphy, Irene Mecchi, Bob Tzudiker i Noni White Dzień Niepodległości – Dean Devlin i Roland Emmerich Mission: Impossible – David Koepp and Robert Towne Czas zabijania – Akiva Goldsman
1997	Największy brak szacunku dla życia ludzkiego i cudzej własności^[7]	Con Air: Lot skazańców Batman i Robin Zaginiony świat: Jurassic Park Turbulencja Wulkan
1998	Najgorszy filmowy trend roku^[8]	58-letni główny bohater baraszkujący z 28-letnimi głównymi bohaterkami Zwiastuny zdradzające całą fabułę Dłuższe filmy, mniej fabuły THX zagłuszające dźwięk Kampanie promocyjne kosztujące tryliardy dolarów
2002	Film dla młodzieży wywołujący największe wzdęcia^[9]	Jackass: Świry w akcji Osiem szalonych nocy Crossroads – Dogonić marzenia Scooby-Doo xXx
2003	Najgorsze usprawiedliwienie dla zrealizowania filmu^[10]	Kot Za szybcy, za wściekli Aniołki Charliego: Zawrotna szybkość Justin i Kelly Prawdziwe Cancun
2005	Najbardziej męczący temat z tabloidów^[11]	Tom Cruise, jego córka, Katie Holmes, kanapa Opry Winfrey i wieża Eiffla Tom Cruise i jego antypsychiatryczna tyrada Paris Hilton Pan i pani Britney, ich dziecko i kamera Simpsonowie: Jessica, Ashlee i Nick
2006	Najgorszy film próbujący uchodzić za kino familijne^[12]	RV: Szalone wakacje na kółkach Wesołych świąt Garfield 2 Śnięty Mikołaj 3: Uciekający Mikołaj Na psa urok
2007	Najgorszy film próbujący uchodzić za horror^[13]	Wiem, kto mnie zabił Obcy kontra Predator 2 Sadysta Hannibal: Po drugiej stronie maski Hostel II
2010	3D sprawiające, że widz chce sobie wyłupić oczy^[14]	Ostatni władca wiatru Psy i koty: Odwet Kitty Starcie tytanów Dziadek do orzechów Piła 3D

Nagrody rocznicowe

Począwszy od 2000 roku, podczas ceremonii wieńczącej dekadę przyznawane są nagrody dla najgorszych aktorów i filmów minionych dziesięciu lat. Wyjątkiem był rok 2000, kiedy nagrody rocznicowe wręczono po raz pierwszy: za lata 80., 90. i za XX wiek. W 2005 roku przyznano również specjalne nagrody z okazji 25-lecia Złotych Malin.

Okres/ ceremonia	Kategoria	Nominowani
Lata 80. (10.)	Najgorszy aktor	Sylvester Stallone Christopher Atkins Ryan O’Neal Prince John Travolta
	Najgorsza aktorka	Bo Derek Faye Dunaway Madonna Brooke Shields Pia Zadora
	Najgorszy film	Najdroższa mamusia (1981) Bolero (1984) Kaczor Howard (1986) Kobieta samotna (1983) Star Trek V: Ostateczna granica (1989)
	Najgorszy debiut dekady	Pia Zadora Christopher Atkins Madonna Prince Diana Scarwid
Lata 90. (20.)	Najgorszy aktor stulecia	Sylvester Stallone Kevin Costner Prince William Shatner Pauly Shore
	Najgorsza aktorka stulecia	Madonna Elizabeth Berkley Bo Derek Brooke Shields Pia Zadora
	Najgorszy film dekady	Showgirls (1995) Spalić Hollywood (1998) Hudson Hawk (1991) Wysłannik przyszłości (1997) Striptiz (1996)
	Najgorszy debiut dekady	Pauly Shore Elizabeth Berkley Ahmed Best Sofia Coppola Dennis Rodman
25-lecie Złotych Malin (25.)	Największy przegrany	Arnold Schwarzenegger Kim Basinger Angelina Jolie Ryan O’Neal Keanu Reeves
	Najgorszy dramat	Bitwa o Ziemię (2000) Kobieta samotna (1983) Najdroższa mamusia (1981) Showgirls (1995) Rejs w nieznane (2002)
	Najgorsza komedia	Gigli (2003) Pluto Nash (2002) Kot (2003) Luźny gość (2001) Leonard, część 6 (1987)
	Najgorszy musical	Justin i Kelly (2003) Can’t Stop the Music (1980) Glitter (2001) Rhinestone (1984) Spice World (1998) Xanadu (1980)
2000–2009 (30.)	Najgorszy aktor dekady	Eddie Murphy Ben Affleck Mike Myers Rob Schneider John Travolta
	Najgorsza aktorka dekady	Paris Hilton Mariah Carey Lindsay Lohan Jennifer Lopez Madonna
	Najgorszy film dekady	Bitwa o Ziemię (2000) Luźny gość (2001) Gigli (2003) Wiem, kto mnie zabił (2007) Rejs w nieznane (2002)

Odbiór nagród

Złote Maliny nie są odbierane przez laureatów, jednak w historii nagrody osobiście odebrały ją cztery osoby. Pierwszym, który przyjął nagrodę, był Paul Verhoeven jako najgorszy reżyser za film Showgirls w 1996. Drugim był Tom Green, reżyser i aktor filmu Luźny gość, który zwyciężył w pięciu kategoriach w 2001. Trzecią była aktorka Halle Berry w 2004 za rolę w Kobieta-Kot, który wygrał też w trzech innych kategoriach. Odbierając Złotą Malinę, trzymała w ręku Oscara dla najlepszej aktorki za Czekając na wyrok, którego otrzymała w 2002. Czwartą osobą, która odebrała Złotą Malinę, była Sandra Bullock. Otrzymała ona dwie nagrody za rok 2010: dla najgorszej aktorki i (wraz z Bradleyem Cooperem) dla najgorszej ekranowej pary w filmie Wszystko o Stevenie. Następnego dnia Bullock odebrała Oscara za rolę w filmie Wielki Mike, stając się jedną z trzech osób, które w jednym roku zdobyły zarówno Oscara, jak i Złotą Malinę. Wcześniej osiągnęli to kompozytor Alan Menken w 1993^[15] i scenarzysta Brian Helgeland w 1998^[16].

Kilka innych osób, m.in. Bill Cosby i Tom Selleck, odebrało nagrody w ceremoniach zaaranżowanych na potrzeby rozrywkowych talk-shows. Ben Affleck, zdobywca nagrody dla najgorszego aktora za Daredevila, Zapłatę i Gigli, choć nie pojawił się na ceremonii, upomniał się o statuetkę, którą po tygodniu zaprezentował w programie Larry’ego Kinga.

Złota Malina a Oscary

Trzy razy zdarzyło się przyznanie Złotej Maliny osobie, która w tym samym roku zdobyła również Oscara, aczkolwiek za każdym razem twórcy zostali nagrodzeni za różne produkcje. W 1993 Alan Menken otrzymał Złotą Malinę jako autor piosenki z filmu Gazeciarze oraz Oscara za muzykę do filmu Aladyn. W 1998 Malinę otrzymał Brian Helgeland za scenariusz filmu Wysłannik przyszłości, a dzień później Oscara za scenariusz adaptowany filmu Tajemnice Los Angeles. Trzecią osobą była Sandra Bullock nagrodzona w 2010 dwiema Malinami dla najgorszej aktorki i wspólnie z Bradleyem Cooperem jako najgorsza ekranowa para w filmie Wszystko o Stevenie. Następnego dnia Bullock odebrała Oscara dla najlepszej aktorki za film Wielki Mike.

Kilkukrotnie jednak miało miejsce nominowanie twórców za ten sam film zarówno do Oscara i Złotej Maliny. W 1982 James Coco został nominowany jako najlepszy i najgorszy aktor drugoplanowy za film Tylko gdy się śmieję (żadnej z nagród nie zdobył). W 1984 jako najlepsza i najgorsza aktorka drugoplanowa nominowana została Amy Irving za rolę w filmie Yentl (żadnej z nagród nie zdobyła). W 2021 za tę samą rolę w filmie Elegia dla bidoków jako najlepsza i najgorsza aktorka drugoplanowa nominowana została Glenn Close (żadnej z nagród nie zdobyła). Ponadto zarówno do Oscara i Złotej Maliny zostały nominowane piosenki: „Life in a Looking Glass” z filmu Takie jest życie (1987), „How Do I Live” z filmu Con Air – lot skazańców (1998) oraz „I Don’t Want to Miss a Thing” z filmu Armageddon (1999).

Biorąc pod uwagę poszczególne filmy, jedynym jednoczesnym zdobywcą Oscara i Złotej Maliny jest Wall Street. W 1988 Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego zdobył Michael Douglas, a Złotą Malinę dla najgorszej aktorki drugoplanowej otrzymała Daryl Hannah.

Uwagi

↑ W latach 1994–2005, ta kategoria nosiła nazwę „Najgorszy remake lub sequel”, z wyjątkiem lat 1996 i 1999. Później w latach 2006–2007 została rozdzielona na kategorie: „Najgorszy prequel lub sequel” i „Najgorszy remake lub plagiat”. Od 2008 roku obie te kategorie zostały połączone ze sobą.

Przypisy

↑ Razzies© 2007 Nominees. [dostęp 2008-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-12)].
↑ Złote Maliny 2021 rozdane. Pierwsze wyróżnienie dla Polski [online], kultura.onet.pl .
↑ Victoria Lindrea: Blowing raspberries at Tinseltown. news.bbc.co.uk, 2007-02-24. [dostęp 2022-01-03]. (ang.).
↑ Złote Maliny. Adam Sandler z rekordową liczbą nominacji. wyborcza.pl, 2012-02-26. [dostęp 2012-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
↑ Koronawirus rzucił cień na galę Złotych Malin 2020. Oto lista „zwycięzców”. kultura.onet.pl. [dostęp 2022-01-04]. (pol.).
↑ 1996 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)].
↑ 1997 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
↑ 1998 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-02)].
↑ 23rd Annual RAZZIE Award Nominations. razzies.com, 2003-02-10. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-02)].
↑ 2003 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-16)].
↑ 26th Annual Razzie ® Award Nominees for Most Tiresome Tabloid Targets. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
↑ 27th Annual Golden Raspberry (Razzie©) Award “Winners”. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-30)].
↑ 28th Annual Golden Raspberry (Razzie©) Award “Winners”. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-29)].
↑ The 31st Annual RAZZIE® Awards. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-24)].
↑ The 65th Academy Awards – 1993. oscars.org. [dostęp 2021-12-15]. (ang.).
↑ The 65th Academy Awards – 1998. oscars.org. [dostęp 2021-12-15]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Strona oficjalna (ang.)

[6] W latach 1994–2005, ta kategoria nosiła nazwę „Najgorszy remake lub sequel”, z wyjątkiem lat 1996 i 1999. Później w latach 2006–2007 została rozdzielona na kategorie: „Najgorszy prequel lub sequel” i „Najgorszy remake lub plagiat”. Od 2008 roku obie te kategorie zostały połączone ze sobą.

[1] Razzies© 2007 Nominees. [dostęp 2008-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-12)].

[2] Złote Maliny 2021 rozdane. Pierwsze wyróżnienie dla Polski [online], kultura.onet.pl .

[3] Victoria Lindrea: Blowing raspberries at Tinseltown. news.bbc.co.uk, 2007-02-24. [dostęp 2022-01-03]. (ang.).

[4] Złote Maliny. Adam Sandler z rekordową liczbą nominacji. wyborcza.pl, 2012-02-26. [dostęp 2012-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).

[5] Koronawirus rzucił cień na galę Złotych Malin 2020. Oto lista „zwycięzców”. kultura.onet.pl. [dostęp 2022-01-04]. (pol.).

[7] 1996 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)].

[8] 1997 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].

[9] 1998 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-02)].

[10] 23rd Annual RAZZIE Award Nominations. razzies.com, 2003-02-10. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-02)].

[11] 2003 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-16)].

[12] 26th Annual Razzie ® Award Nominees for Most Tiresome Tabloid Targets. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].

[13] 27th Annual Golden Raspberry (Razzie©) Award “Winners”. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-30)].

[14] 28th Annual Golden Raspberry (Razzie©) Award “Winners”. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-29)].

[15] The 31st Annual RAZZIE® Awards. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-24)].

[16] The 65th Academy Awards – 1993. oscars.org. [dostęp 2021-12-15]. (ang.).

[17] The 65th Academy Awards – 1998. oscars.org. [dostęp 2021-12-15]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Obecne kategorie	Najgorszy film Najgorsza reżyseria Najgorszy scenariusz Najgorszy aktor Najgorsza aktorka Najgorszy aktor drugoplanowy Najgorsza aktorka drugoplanowa Najgorsze ekranowe połączenie Najgorszy prequel, sequel, remake lub plagiat
Dawne kategorie	Najgorsza piosenka Najgorsza nowa gwiazda
Rozdania	1980 (1) 1981 (2) 1982 (3) 1983 (4) 1984 (5) 1985 (6) 1986 (7) 1987 (8) 1988 (9) 1989 (10) 1990 (11) 1991 (12) 1992 (13) 1993 (14) 1994 (15) 1995 (16) 1996 (17) 1997 (18) 1998 (19) 1999 (20) 2000 (21) 2001 (22) 2002 (23) 2003 (24) 2004 (25) 2005 (26) 2006 (27) 2007 (28) 2008 (29) 2009 (30) 2010 (31) 2011 (32) 2012 (33) 2013 (34) 2014 (35) 2015 (36) 2016 (37) 2017 (38) 2018 (39) 2019 (40) 2020 (41) 2021 (42) 2022 (43) 2023 (44)