Ulica Tadeusza Malczewskiego w Bydgoszczy

ulica ks. Tadeusza Malczewskiego

Stare Miasto w Bydgoszczy
Widok w kierunku północnym
Państwo	Polska
Miejscowość	Bydgoszcz
Długość	75 m
Przebieg
ul. Grodzka Stary Rynek
Położenie na mapie Bydgoszczy ulica ks. Tadeusza Malczewskiego
Położenie na mapie Polski ulica ks. Tadeusza Malczewskiego
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego ulica ks. Tadeusza Malczewskiego
53,122721°N 18,000091°E

Rezydencja biskupa bydgoskiego, mieszcząca się przy ulicy.

Katedra bydgoska widziana z ulicy

Dom Katolicki

Ulica ks. Tadeusza Malczewskiego w Bydgoszczy – ulica na terenie miasta lokacyjnego Bydgoszczy.

Położenie

Ulica znajduje się w północnej części Starego Miasta. Rozciąga się na kierunku północ-południe, od ul. Grodzkiej do Starego Rynku. Jej długość wynosi ok. 75 m.

Historia

Ulica ks. T. Malczewskiego została wytyczona w połowie XIV wieku podczas kształtowania bydgoskiego miasta lokacyjnego. Przebiegała ona w północnej części ówczesnego miasta Bydgoszczy, łącząc północno-zachodni narożnik Starego Rynku z nabrzeżem Brdy. Prawdopodobnie stąd wzięła się jej staropolska nazwa, jako ulica Wodna. Z rekonstrukcji przestrzennych dawnego miasta Bydgoszczy wynika, że po obu stronach ulicy znajdowały się kwartały zabudowane domami i kamienicami, zaś nad Brdą zlokalizowano browar. W rejonie ulicy znaleziono relikty późnośredniowiecznej oraz nowożytnej ceramiki.

Na szczegółowym planie zabudowy miasta, sporządzonym przez pruskiego geometrę Gretha w 1774 r., posesje wzdłuż ulicy są w większości niezabudowane. Na planie z 1816 r. występują jedynie narożne kamienice ze Starym Rynkiem, ul. Farną i Grodzką. Na 1797 r. datowany jest narożny z ul. Grodzką budynek lazaretu. W pełni pierzejowa zabudowa występuje dopiero na planie z 1876 r.

Jeszcze na początku XX w. uliczka dochodziła do brzegu Brdy, po czym została zablokowana wskutek budowy w latach 1927–1928 Domu Katolickiego przy ul. Grodzkiej. W Planie Rewitalizacji Bydgoszczy ujęto modernizację nawierzchni ulicy.

Nazwy

Ulica w przekroju historycznym posiadała następujące nazwy:

• XVI w. - I poł. XVIII w. – platea aquatica (Wodna)
• 1800–1816 - Wassergasse
• 1816–1920 - Wasserstraße
• 1920–1931 - Wodna
• 1931–1930 - ks. Tadeusza Malczewskiego
• 1939–1945 - Brunhildenstraße
• od 1945 - ks. Tadeusza Malczewskiego

Nazwa ulicy nawiązuje do osoby ks. Tadeusza Skarbek-Malczewskiego (1873–1929) – proboszcza parafii farnej w latach 1921–1929, inicjatora remontu kościoła farnego (m.in. polichromia, renowacja obrazu Matki Bożej Pięknej Miłości) oraz budowy Domu Katolickiego przy ul. Grodzkiej.

Zabudowa

Pierzeje ul. ks. T. Malczewskiego stanowią kamienice wzniesione lub przebudowane w XIX wieku. Przy ulicy znajduje się rezydencja biskupa Diecezji Bydgoskiej (budynek nr 1 z 1933, z wielospadowym dachem z lukarnami oraz ryzalitem, zdobionym wejściem i tarasem z kutą balustradą w części frontowej), zaś na rogu z ul. Grodzką - diecezjalny Dom Katolicki. Oba budynki powstały w okresie międzywojennym z inicjatywy patrona ulicy ks. Tadeusza Skarbek-Malczewskiego.

Zobacz też

• Stare Miasto w Bydgoszczy
• Tadeusz Malczewski

Bibliografia

• Derenda Jerzy red.: Piękna stara Bydgoszcz. Tom I z serii: Bydgoszcz miasto na Kujawach. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2006. ISBN 83-916178-0-7, 978-83-916178-0-9, 83-916178-5-8, 978-83-916178-5-4, 83-916178-1-5, 978-83-916178-1-6
• Siwiak Wojciech: Życie codzienne mieszkańców Bydgoszczy od XIV do XVIII wieku (w świetle wybranych źródeł kultury materialnej), Bydgoszcz 2015.
• Umiński, Janusz: Bydgoszcz. Przewodnik, Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy” Bydgoszcz 1996