Tymczasowy Robotniczo-Chłopski Rząd Ukrainy
Tymczasowy Robotniczo-Chłopski Rząd Ukrainy – drugi w kolejności radziecki rząd (pierwszym była Ukraińska Ludowa Republika Rad), utworzony 28 listopada 1918 w Kursku. Utworzony został w celu zamaskowania agresji Rosji Radzieckiej na Ukraińską Republikę Ludową[1].
Pierwszą siedzibą była Sudża (wówczas w składzie Ukrainy) do 27 grudnia 1918, następnie Biełgorod do stycznia 1919[2]. 3 stycznia 1919 r. Armia Czerwona zajęła Charków, który stał się pierwszą siedzibą rządu i stolicą USRR. 25 stycznia 1919 Rząd Tymczasowy uchwalił połączenie Ukrainy z Rosją na zasadach radzieckiej federacji, a 29 stycznia został przemianowany na Radę Komisarzy Ludowych USRR.
Rządowi przewodniczył Jurij Piatakow, a jego członkami byli m.in.: Chrystian Rakowski, Wasilij Awerin, Emanuel Kwiring, Jurij Kociubynśki, Walerij Mieżłauk, Nikołaj Podwojski, Fiodor Siergiejew (Artiom), Mykoła Skrypnyk, Aleksandr Chmielnicki, Aleksandr Szlichter, Wołodymyr Zatonski.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ "Tymczasem 11.XI 1918 w Moskwie zapadła decyzja o rozpoczęciu interwencji zbrojnej pod pozorem obrony zdobyczy rewolucji proletariackiej: pomimo iż robotnicy, oraz wielu włościan (…) jest po naszej stronie, bez rzucenia znacznych sił Armii Czerwonej nie można liczyć nie tylko na powodzenie ruchu rewolucyjnego na Ukrainie, ale nawet na jego zapoczątkowanie. 20 listopada armia sowiecka rozpoczęła działania wojenne. Równolegle z akcją wojskową Moskwa bawiła się w papierową dyplomację." Robert Potocki Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920-1939) Wydawnictwo: INSTYTUT EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ , Lublin 1999 ; ISBN 83-85854-46-0 s. 29 i następne. P. też Jan Jacek Bruski: "Po upadku Hetmanatu Rosja Radziecka ogłosiła, że w związku z anulowaniem traktatu brzeskiego przestaje uznawać niepodległość Ukrainy. Ponownie jednak nie zdecydowano się działać otwarcie. Ofensywa przeciwko wojskom Dyrektoriatu prowadzona była pod firmą utworzonego 20 listopada 1918 r w Kursku Tymczasowego Robotniczo-Chłopskiego Rządu Ukrainy. Na czele tego organu postawiono kolejno dwie osobistości, o których powiedzieć można by wiele, nie to jednak że współczuły ukraińskim aspiracjom narodowym. Gieorgij Piatakow, teoretyk luksemburgizmu zasłynął jako gorący oponent leninowskiego hasła o prawie narodów – a w szczególności narodu ukraińskiego – do samookreślenia. Chrystian Rakowski – pochodzenia Bułgar, z zawodu międzynarodowy rewolucjonista- był postacią nową na terenie rosyjskim, dał się już jednak poznać jako teoretyk sprawy ukraińskiej, głoszący m.in. tezy o szczególnej roli języka rosyjskiego na Ukrainie i nieistotnym charakterze różnic etnograficznych między Ukraińcami a Rosjanami. Funkcjonowanie fasadowego rządu dawało Piotrogrodowi wolną rękę w stosunkach z Ukrainą. W odpowiedzi na protestacyjną notę Dyrektoriatu komisarz spraw zagranicznych Cziczerin spokojnie odrzucał zarzut zaangażowania wojskowego Rosji przeciw URL, stwierdzając, że na Ukrainie toczy się wojna domowa – między robotnikami i biednym chłopstwem z jednej strony a ukraińską burżuazją z drugiej. Podobne wyjaśnienia przyjąć za dobrą monetę mogły osoby albo bardzo naiwne, albo zdesperowane." Jan Jacek Bruski Petlurowcy Kraków 2004 ,Wyd. Arcana , ISBN 83-86225-03-3 s. 60 p. Opis sytuacji i szczegółowe źródła tamże s 59-64.
- ↑ Міфи та факти про «першу столицю України». [dostęp 2024-08-13]. (ukr.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jan Jacek Bruski, Petlurowcy, Kraków: Wyd. Arcana, 2004, ISBN 83-86225-03-3, OCLC 749576912 .
- Robert Potocki Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920-1939) Wydawnictwo: INSTYTUT EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ, Lublin 1999; ISBN 83-85854-46-0