Stanisław Lenartowicz
| Data i miejsce urodzenia |
7 lutego 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Lata aktywności |
1955–1993 |
| Odznaczenia | |
 
| |
Stanisław Lenartowicz, ps. „Szron”[1] (ur. 7 lutego 1921 w Dianowie (Дианово), obwód niżnonowogrodzki[2], zm. 28 października 2010 we Wrocławiu[3]) – polski reżyser i scenarzysta filmowy. Jeden z twórców polskiej szkoły filmowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w miejscowości, gdzie jego ojciec był zatrudniony na kolei[1]. Wychowywał się i mieszkał do 1944 w Landwarowie koło Wilna, w rodzinie kolejarskiej; syn Michała Lenartowicza (1879–1957)[4], zawiadowcy miejscowego Odcinka Drogowego II kl. PKP[5] i Bronisławy z d. Krążowskiej (1889–1963). Uczęszczał do szkoły powszechnej w Landwarowie[1]. W 1939 ukończył Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie.[6] W maju 1939 zapisał się na studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, lecz ich nie podjął ze względu na działania wojenne[1].
W czasie okupacji był zatrudniony jako kancelista w nadleśnictwie w Trokach (-1944)[1] oraz pełnił służbę w 7 Brygadzie Armii Krajowej na Wileńszczyźnie[7], która 17 lipca 1944 w Puszczy Rudnickiej została rozbrojona przez oddziały NKWD[1]. W okresie od 5 sierpnia 1944 do 9 stycznia 1946 przebywał w obozie pracy w Kałudze (jedn. woj. nr 36990, 361 zpp). Repatriowany w 1946[8].
Studiował na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego (1946), na Wydziale Reżyserii PWSF w Łodzi (1948–1951)[2]. Absolwent Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Realizator filmów oświatowych w WFO w Łodzi (1952–1954), następnie filmów fabularnych w WFF we Wrocławiu (1956–1983) - gdzie zrealizował 22 filmy[9]. W latach 1989–1991 członek Komitetu Kinematografii.
Odznaczony m, in. Nagrodą Miasta Wrocławia (1959), Złotym Krzyżem Zasługi (1959)[10], Złotym Medalem „Gloria Artis” (2008)[11].
Miał sześcioro rodzeństwa, w tym siostrę Irenę Will-Lenartowicz (1923–2014), plastyczkę[12].
Mieszkał na wrocławskim osiedlu Biskupin[1]. Zmarł w wieku 89 lat, został pochowany na Cmentarzu Świętej Rodziny we Wrocławiu.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- 1993: Obrazki z wystawy (teatr TV)
- 1991: Herkules i stajnia Augiasza (teatr TV)
- 1983: Szkoda twoich łez
- 1979: Strachy
- 1976: Za rok, za dzień, za chwilę...
- 1975: Żelazna obroża
- 1974: To ja zabiłem
- 1972: Opętanie
- 1971: Nos
- 1971: Aktorka
- 1970: Martwa fala
- 1969: Czerwone i złote
- 1967: Zabijaka
- 1967: Upiór
- 1967: Poczmistrz
- 1967: Fatalista
- 1966: Cała naprzód
- 1964: Giuseppe w Warszawie
- 1963: Pamiętnik pani Hanki
- 1961: Nafta
- 1959: Zobaczymy się w niedzielę
- 1958: Pigułki dla Aurelii
- 1957: Spotkania
- 1956: Zimowy zmierzch
- 1955: Nowela kolarska (nowela w filmie Trzy starty)
- 1954: Ratujemy dzieła sztuki (film dokumentalny)
- 1953: Miniatury Kodeksu Behema (film dokumentalny)
- 1952: Czy wiecie, że... (film dokumentalny w cyklu Piękno na co dzień)
- 1952: Dur brzuszny (film dokumentalny)
- 1952: Zbiór i suszenie tytoniu (film dokumentalny)
- 1950: Dzieci trudne (etiuda szkolna)
Nagrody filmowe
[edytuj | edytuj kod]- 2008: Nagroda („Kryształowy Dzik”, nagroda za całokształt twórczości na I Festiwalu Reżyserii Filmowej w Świdnicy)
- 2008: Nagroda (Specjalny „Miś BAREJAdy” na 6. Przeglądzie Filmów Komediowych i Niezależnych „Barejada” w Jeleniej Górze)
- 2008: Nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich (za dorobek życia)
- 1971: Czerwone i złote – Valladolid (MFF), nagroda Związku Hiszpańskich Pisarzy Filmowych
- 1968: Upiór – Triest (MFF Fantastycznych), dyplom
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Biogram
- ↑ a b Stanisław Lenartowicz. Wędrowiec z Wilna, film dokumentalny 2013
- ↑ Zmarł nestor polskich reżyserów Stanisław Lenartowicz. gazeta.pl. [dostęp 2010-10-22].
- ↑ daty z grobowca rodzinnego we Wrocławiu
- ↑ Rocznik Kolejowy 1930, Związek Prawników PKP Warszawa 1930; Rocznik Kolejowy 1931-32, Związek Prawników PKP Warszawa 1931; Rocznik Komunikacyjny 1933–1934, Związek Prawników i Ekonomistów Kolejowych RP Warszawa 1933
- ↑ LCVA.k.178, B.46
- ↑ Janusz Bohdanowicz, 7 Brygada Wilhelma Armia Krajowa Okręg Wileński, wyd. II, Warszawa 2008
- ↑ Szczegóły. [dostęp 2019-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)].
- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 475.
- ↑ Stanisław Lenartowicz. filmpolski.pl. [dostęp 2010-10-22].
- ↑ Uroczystość wręczenia medali Gloria Artis. mkidn.gov.pl, 19 grudnia 2008.
- ↑ https://www.myheritage.pl/names/bronis%C5%82awa_lenartowicz
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Lenartowicz w bazie IMDb (ang.)
- Stanisław Lenartowicz w bazie Filmweb
- Stanisław Lenartowicz w bazie filmpolski.pl
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Lenartowicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Stanisław Lenartowicz. Wędrowiec z Wilna, film dokumentalny 2013. vod.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-13)].
- Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi
- Absolwenci Uniwersytetu Wrocławskiego
- Polscy reżyserzy filmowi
- Polscy scenarzyści XX wieku
- Ludzie związani z Landwarowem
- Artyści związani z Wrocławiem
- Żołnierze 7 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pochowani na Cmentarzu Świętej Rodziny we Wrocławiu
- Urodzeni w 1921
- Zmarli w 2010