Santana (zespół muzyczny)

Santana
	; Santana, 1971
Inne nazwy	Santana Blues Band
Rok założenia	1967
Pochodzenie	San Francisco, Kalifornia, Stany Zjednoczone
Gatunek	rock latynoski, blues-rock, hard rock, rock psychodeliczny, jazz fusion, chicano rock, pop-rock
Wydawnictwo	Columbia Records, CBS Records, Legacy Recordings, Polydor Records, Arista Records, StarFaith Records, RCA Records
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Ten artykuł od 2015-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Santana – grupa muzyczna założona w 1967, której liderem i jedynym stałym członkiem jest Carlos Santana.

Historia zespołu

Formowanie grupy

Grupa powstała w 1967 w San Francisco jako Carlos Santana Blues Band. W jej początkowym składzie grali: Carlos Santana (gitara prowadząca), Marcus Malone (instrumenty perkusyjne), Rod Harper (perkusja), David Brown (gitara basowa) i Greg Rollie (wokal prowadzący, organy Hammonda). Pierwszy publiczny występ zespołu miał miejsce późnym latem 1967 r. Występ grupy nie przypadł do gustu promotorowi, który po występie zaproponował Carlosowi, aby zajął się zmywaniem naczyń w restauracji dla kierowców Tick Tock’s Drive.

Przełom

Dwa lata po nieudanym debiucie w maju 1969 zespół Santana zaczął nagrywać swój debiutancki album Santana, który ukazał się w sierpniu. W USA album dotarł na 4. miejsce Billboard 200, zaś w Anglii dotarł jedynie na 26. miejsce. W sierpniu grupa zagrała na festiwalu w Woodstock. We wrześniu ukazał się pierwszy singel zespołu pochodzący z albumu Santana, Evil Ways. Autorem piosenki z singla był w rzeczywistości Clarence Henry.

Abraxas i Santana III

W kwietniu 1970 zespół przystąpił do pracy nad swoim drugim albumem Abraxas. Sesje nagraniowe zakończyły się na początku maja. Album ukazał się we wrześniu. Na albumie znalazł się cover Petera Greena z Fleetwood Mac, Black Magic Woman. Piosenka ta znalazła się na drugim singlu zespołu również we wrześniu i dotarła do 4 miejsca Billboard Hot 100 oraz do pierwszego miejsca Billboard 200.

Od stycznia do lipca 1971 trwały sesje nagraniowe do albumu Santana III, który ukazał się we wrześniu. Tym razem album od razu odniósł sukces, dochodząc do pierwszego miejsca Billboardu.

Caravanserai

Przed nagraniem czwartego albumu Caravanserai nastąpiły zmiany w składzie. Po odejściu w 1971 Davida Browna na basie zastąpili go Doug Rauch i Tom Rutley. Na instrumentach perkusyjnych Michaela Carabello zastąpił Armando Peraza. W niektórych utworach Grega Rollie na basie i keyboardach zastąpił Tom Coster. Żadna z piosenek z albumu Caravanserai nie stała się przebojem, ale i bez singla album dotarł do 8. miejsca brytyjskiej listy przebojów.

Eksperymenty i konsolidacje

13 miesięcy po ukazaniu się albumu Caravanserai zespół wydał kolejny album Welcome. Tym razem album zdobył złoty certyfikat, dochodząc do 25. miejsca na liście Billboardu.

Kolejny album Santany Amigos ukazał się w 1975. I ta płyta odniosła sukces, wchodząc do Top 10 we Francji, Australii, Nowej Zelandii, Austrii i Holandii.

Kolejny album Moonflower ukazał się w 1977. Fani Santany odnaleźli na nim zmianę stylu zespołu; piosenki miały cięższe brzmienie, które odbiegało od pierwotnego konwencjonalnego brzmienia na wcześniejszych płytach zespołu. Mimo zmiany brzmienia eksperymentalne brzmienie zespołu z poprzednich albumów zostało zachowane.

Dalsze pozycje w dyskografii zespołu Inner Secrets (1978) i Marathon (1979) prezentowały dalsze stylistyczne zmiany zespołu. Tutaj zespół opuścił rock łaciński, by pójść w kierunku konwencjonalnego rocka. Oba albumy w USA – pomimo słabej sprzedaży – osiągnęły status Złotej Płyty.

1980 – 1997: spadek popularności zespołu i przerwa

W 1981 ukazał się album Zebop!, który dotarł do Top 20 w kilku krajach. Wzorem swoich poprzedników zawierał rock konwencjonalny. Również następny album Shangó wydany w 1982 otrzymał status Złotej Płyty.

Po wydaniu Shangó zespół na trzy lata zawiesił działalność. Wydany w 1985 album Beyond Appearances nie uzyskał statusu Złotej Płyty. Z powodu złej sprzedaży tego albumu zespół na siedem lat zawiesił działalność.

1998 – 2001: Najlepiej sprzedające się albumy, nagrody Grammy i wejście do Rock and Roll Hall of Fame

W 1998 zespół został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame. Oznaczało to powrót na scenę Carlosa Santany i jego zespołu. Wydany w 1999 album Supernatural dotarł do 19. miejsca Billboard 200 i spędził 18 tygodni w US Charts. Pochodzący z tego albumu pierwszy singel „Smooth” stał się najlepiej sprzedającym singlem Santany, a 30 października album Supernatural wszedł na pierwsze miejsce zestawień, pozostając tam przez 12 tygodni. Drugi singel „Maria Maria” również trafił na pierwsze miejsce Hot 100. Ostatecznie album zdobył platynę, uzyskując sprzedaż 30 milionów egzemplarzy na całym świecie. „Supernatural” był pierwszym albumem Santany z numerem 1 od czasu albumu Santana w 1971.

Muzycznie album prawdopodobnie najsilniej prezentował zmiany stylu zespołu. Poprzedni album Milagro zawierał silne wpływy hard rocka, jak również tradycyjne wpływy rocka łacińskiego. Jednak Supernatural z jednoczesnym zachowaniem wpływu rocka i bluesa łacińskiego zawierał wysokie wpływy z wielu popularnych gatunków, zwłaszcza rocka alternatywnego, a także pop-rock i rhytm’n’bluesa.

Do nagrania albumu Supernatural zostało zaproszonych bardzo wielu gości: Everlast, Eric Clapton, Eagle-Eye-Cherry, Lauryn Hill, Dave Matthews i Cee-Lo.

2002 – 2012: Radzenie sobie z nowo odkrytym sukcesem

Trzy lata po wydaniu Supernatural ukazał się kolejny album Santany Shaman. Pierwotnie zadebiutował na pierwszym miejscu Billboardu, ale szybko z niego spadł. Uzyskał status dwukrotnej platyny w USA i jednokrotnej platyny w kilku innych krajach, w tym w Australii. Pierwszy singel z albumu The Game of Love z Michelle Brand na wokalu dotarł do 5. miejsca na Hot 100. Kolejne cztery single nie weszły na listę; dopiero singel Why You, Don’t I z wokalem Alex Band wszedł na 8. miejsce. Muzycznie album Shaman był powrotem do konwencjonalnego rocka z dźwiękami muzyki Ameryki Łacińskiej. Uzyskał złoto w USA.

W 2005 ukazał się album All That I Am. Tym razem powodzeniem cieszył się tylko w Anglii, docierając do 2. miejsca; na świecie nie zdobył uznania. Kolejny album, Guitar Heaven ukazał się w 2010. Muzycznie była to drastyczna zmiana w zespole; album zawierał dużo cięższe brzmienie z wpływami heavy metalu. Tym razem w Anglii Guitar Heaven odniósł mniejszy sukces niż All That I Am, docierając do 5. miejsca Billboardu.

W 2012 ukazał się album Shape Shifter, który był powrotem do rocka łacińskiego. Żadna piosenka z tego albumu nie ukazała się na singlu. Album dotarł do 16. pozycji na liście Billboardu.

2013 – 2019

W 2013 Carlos Santana zapowiedział reaktywację zespołu. W 2014 ukazał się kolejny studyjny album zatytułowany Corazón. W 2014 ukazało się w formacie CD, DVD i Blu-ray wydawnictwo Corazón – Live from Mexico: Live It To Believe It. Pomiędzy 2014 i 2015 zespół nagrał kolejną płytę Santana IV. Na singlu wyszła piosenka „Anywhere You Want To Go”.

W styczniu 2019 ukazała się EP-ka In Search of Mona Lisa, zawierająca pięć nowych utworów. 23 kwietnia na singlu ukazała się piosenka Breaking Down the Door. 6 lipca swoją premierę miał najnowszy album zespołu pt. Africa Speaks. 4 września ukazało się w formacie DVD i Blu-ray wydawnictwo Santana – Live at US Festival, zawierające zapis koncertu zespołu na US Festival w San Bernardino w 1982 r.

Lata 20. XXI wieku

18 sierpnia 2021 ukazał się nowy singel Santany „Move” z nadchodzącego albumu Blessing and the Miracles. Album ukaże się 15 października 2021.

Muzycy

Obecny skład zespołu

Carlos Santana – gitara, śpiew, instrumenty perkusyjne (od 1966)
Benny Rietveld – gitara basowa (1990–1992, od 1997)
Karl Perazzo – instrumenty perkusyjne (od 1991)
Tony Lindsay – śpiew (1991, 1995–2003, od 2012)
Andy Vargas – śpiew (od 2000)
Bill Ortiz – trąbka (od 2000)
Jeff Cressman – puzon (od 2000)
Tommy Anthony – gitara, śpiew (od 2005)
David K. Mathews – instrumenty klawiszowe (od 2011)
Paoli Mejías – instrumenty perkusyjne (od 2013)
José „Pepe” Jimenez – perkusja (od 2014)

Byli członkowie zespołu

Tom Fraser – gitara (1966–67)
Gus Rodriguez – gitara basowa (1966–1967)
Rod Harper – perkusja (1966–1967)
Michael Carabello – instrumenty perkusyjne (1968–1971)
David Brown (zmarły) – gitara basowa (1967–1971, 1974–1976)
Bob Livingston – perkusja (1967–1969)
José „Chepito” Areas – instrumenty perkusyjne (1969–1971, 1972–1973, 1974–1975, 1976–1977, 1988-1989)
Francisco Aguabella – instrumenty perkusyjne (1969–1971)
Tom Rutley – gitara basowa (1971–1972)
Buddy Miles (zmarły) – perkusja, instrumenty perkusyjne (1971, 1972), śpiew, gitara (1986, 1987)
Pete Escovedo – instrumenty perkusyjne (1971, 1977–1979)
Coke Escovedo (zmarły) – instrumenty perkusyjne (1971–1972)
Rico Reyes – instrumenty perkusyjne (1971, 1972)
Victor Pantoja – instrumenty perkusyjne (1971)
Tom Coster – instrumenty klawiszowe (1972–1978, 1983–1984)
Armando Peraza (zmarły) – instrumenty perkusyjne (1972–1976, 1977–1990)
Richard Kermode – instrumenty klawiszowe (1972–1973)
Doug Rauch (zmarły) – gitara basowa (1972–1973)
James „Mingo” Lewis – instrumenty perkusyjne (1972)
Leon Thomas (zmarły) – śpiew (1973)
Leon „Ndugu” Chancler – perkusja (1974–1976, 1988)
Leon Patillo – śpiew (1974–1975, 1976)
Jules Broussard – ssaksofon (1974–1975)
Greg Walker – śpiew (1975–1976, 1976–1979, 1983–1985)
Raul Rekow – instrumenty perkusyjne (1976–2013)
Gaylord Birch (zmarły) – perkusja (1976, 1991)
Graham Lear – perkusja (1976–1983, 1985–1987)
Luther Rabb – śpiew (1976)
Joel Badie – śpiew (1976)
Byron Miller – gitara basowa (1976)
Pablo Telez – gitara basowa (1976–1977)
David Margen – gitara basowa (1977–1982)
Chris Solberg – gitara (1978–1980)
Chris Rhyne – instrumenty klawiszowe (1978–1979)
Russell Tubbs – flet (1978)
Alex Ligertwood – śpiew (1979–1983, 1984–1985, 1987, 1989–1991, 1992–1994)
Alan Pasqua – instrumenty klawiszowe (1979–1980)
Orestes Vilató – instrumenty perkusyjne (1980–1987)
Richard Baker – instrumenty klawiszowe (1980–1982)
Chester D. Thompson – instrumenty klawiszowe (1983–2009)
Keith Jones – gitara basowa (1983–84, 1989)
David Sancious – instrumenty klawiszowe (1984)
Chester C. Thompson – perkusja (1984)
Alphonso Johnson – gitara basowa (1985–1989, 1992)
Sterling Crew – instrumenty klawiszowe (1986)
Walfredo Reyes Jr. – perkusja (1989–1991, 1992–1993)
Billy Johnson – perkusja (1991, 1994, 2000–2001)
Myron Dove – gitara, gitara basowa (1992–1996, 2003–05)
Vorriece Cooper – śpiew (1992–1993)
Oran Coltrane – saksofon (1992)
Rodney Holmes – perkusja (1993–1994, 1997–2000)
Tommie Bradford – perkusja (1994)
Curtis Salgado – śpiew, harmonijka (1995)
Horacio „El Negro” Hernandez – perkusja (1997)
Ricky Wellman – perkusja (1997)
Dennis Chambers – perkusja (2002–2013)
Freddie Ravel – instrumenty klawiszowe (2009–2010)

Dyskografia

Albumy studyjne

Tytuł	Dane dot. albumu	Pozycja na liście										Certyfikat
Tytuł	Dane dot. albumu	USA ^[1]	AUS ^[2]	AUT ^[3]	FRA ^[4]	NLD ^[5]	NZL ^[6]	NOR ^[7]	SWE ^[8]	CHE ^[9]	UK ^[10]	Certyfikat
Santana	Data: sierpień 1969 Wydawca: Columbia Records	4	14	–	5	5	–	19	–	–	26	USA: 2x platynowa płyta^[11]
Abraxas	Data: wrzesień 1970 Wydawca: Columbia Records	1	1	–	7	7	–	3	–	–	7	USA: 5x platynowa płyta^[11] CAN: 3x platynowa płyta^[12]
Santana III	Data: wrzesień 1971 Wydawca: Columbia Records	1	4	–	–	3	–	3	–	–	6	USA: 2x platynowa płyta^[11]
Caravanserai	Data: 11 października 1972 Wydawca: Columbia Records	8	16	–	–	3	–	10	–	–	6	USA: platynowa płyta^[11] CAN: złota płyta^[12]
Welcome	Data: 9 listopada 1973 Wydawca: Columbia Records	25	19	9	–	–	–	–	–	–	8	USA: złota płyta^[11] CAN: złota płyta^[12]
Borboletta	Data: październik 1974 Wydawca: Columbia Records	20	38	9	–	–	13	–	–	–	18	USA: złota płyta^[11]
Amigos	Data: 26 marca 1976 Wydawca: Columbia Records	10	9	9	5	2	8	13	29	–	21	USA: złota płyta^[11] CAN: złota płyta^[12]
Festival	Data: styczeń 1977 Wydawca: Columbia Records	27	25	9	–	11	37	–	37	–	27	USA: złota płyta^[11]
Moonflower	Data: październik 1977 Wydawca: Columbia Records	10	7	10	6	2	12	16	22	57	7	USA: 2x platynowa płyta^[11] CAN: złota płyta^[12]
Inner Secrets	Data: październik 1978 Wydawca: Columbia Records	27	5	19	3	7	20	17	14	–	1	USA: złota płyta^[11] CAN: złota płyta^[12]
Marathon	Data: wrzesień 1979 Wydawca: Columbia Records	25	9	–	5	21	14	14	15	–	28	USA: złota płyta^[11]
Zebop!	Data: kwiecień 1981 Wydawca: Columbia Records	9	14	12	2	20	23	3	9	–	33	USA: platynowa płyta^[11]
Shangó	Data: sierpień 1982 Wydawca: Columbia Records	22	33	9	–	26	13	3	12	–	35	USA: złota płyta^[11]
Beyond Appearances	Data: luty 1985 Wydawca: Columbia Records	50	57	24	–	44	–	11	20	9	58
Freedom	Data: luty 1987^[13] Wydawca: Columbia Records	95	83	16	–	–	–	16	22	8	–
Spirits Dancing in the Flesh	Data: czerwiec 1990^[14] Wydawca: Columbia Records	85	–	28	–	66	–	–	–	19	68
Milagro	Data: 5 maja 1992^[15] Wydawca: Polydor Records	102	–	31	41	51	–	–	–	11	–
Supernatural	Data: 15 czerwca 1999^[16] Wydawca: Arista Records	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	USA: 15x platynowa płyta^[11] CAN: diamentowa płyta^[12] POL: platynowa płyta^[17]
Shaman	Data: 22 października 2002^[18] Wydawca: Arista Records	1	11	4	2	3	8	6	15	1	15	USA: 2x platynowa płyta^[11] POL: platynowa płyta^[19]
All That I Am	Data: 1 listopada 2005^[20] Wydawca: Arista Records	2	36	6	19	20	12	18	29	5	36	USA: złota płyta^[11]
Guitar Heaven	Data: 21 września 2010^[21] Wydawca: Arista Records	5	5	5	9	24	2	9	17	5	15	POL: platynowa płyta^[22]
Shape Shifter	Data: 14 maja 2012^[23] Wydawca: Starfaith Records	16	55	29	71	63	–	–	–	8	49
Corazón	Data: 6 maja 2014^[24] Wydawca: RCA Records	9	67	5	96	36	–	–	–	14	58	USA: 2x platynowa płyta^[11]
Santana IV	Data: 15 kwietnia 2016^[25] Wydawca: Santana IV Records	5	11	11	29	7	8	24	29	7	4
Africa Speaks	Data: 6 lipca 2019^[26] Wydawca: Santana IV Records
Blessings and Miracles	Data: 15 października 2021^[27] Wydawca: BMG												„–” album nie był notowany.

Kompilacje

Tytuł	Dane dot. albumu	Pozycja na liście										Certyfikat
Tytuł	Dane dot. albumu	USA ^[1]	AUS ^[2]	AUT ^[3]	FRA ^[4]	NLD ^[5]	NZL ^[6]	NOR ^[7]	SWE ^[8]	CHE ^[9]	UK ^[10]	Certyfikat
Santana’s Greatest Hits	Data: lipiec 1974 Wydawca: Columbia Records	17	50	4	–	19	–	–	–	–	14	USA: 7x platynowa płyta^[11]
25 Hits	Data: 1978 Wydawca: Columbia Records	–	–	–	–	7	–	–	–	–	–
Viva! Santana – The Very Best	Data: 1986 Wydawca: K-Tel Records	–	–	–	–	–	–	–	–	–	50
The Very Best of Santana	Data: 1986 Wydawca: Arcade Records	–	–	–	–	59	–	–	–	–	–
Viva Santana!	Data: sierpień 1988 Wydawca: Columbia Records	142	–	–	–	–	–	–	–	–	–	USA: złota płyta^[11]
The Very Best of Santana	Data: 1990 Wydawca: Arcade Records	–	–	–	–	20	–	–	–	–	–
The Best of Santana	Data: 1991 Wydawca: Sony Music	–	–	–	7	–	38	–	–	–	–
The Definitive Collection	Data: 1992 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
Dance of the Rainbow Serpent	Data: styczeń 1995 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
Love Songs	Data: 1995 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
The Very Best of Santana	Data: styczeń 1996 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
Summer Dreams – The Best Ballads of Santana	Data: 1997 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	2	–	–	–
The Ultimate Collection	Data: 1997 Wydawca: Sony Music	–	–	–	14	5	–	9	13	48	12
The Best of Santana	Data: marzec 1998 Wydawca: Sony Music	82	–	–	–	–	–	–	–	–	–	USA: platynowa płyta^[11]
Best Instrumentals	Data: 1998 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
Best Instrumentals Vol. 2	Data: 28 września 1999 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
The Best of Santana Vol. 2	Data: 21 listopada 2000 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
The Essential Santana	Data: 22 października 2002 Wydawca: Sony Music	125	–	–	22	–	–	–	–	40	–	USA: złota płyta^[11]
Relaxin’ With Santana	Data: 2003 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	67	–
Ceremony: Remixes & Rarities	Data: grudzień 2003 Wydawca: Arista Records	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
Love Songs	Data: 2004 Wydawca: Sony Music	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–
Ultimate Santana	Data: 16 października 2007 Wydawca: Arista Records	8	6	28	11	68	3	7	–	13	16	USA: złota płyta^[11] POL: złota płyta^[28]
Multi-Dimensional Warrior	Data: 14 października 2008 Wydawca: Columbia Records	82	–	–	–	–	–	–	–	–	–
„–” album nie był notowany.

Albumy koncertowe

Tytuł	Dane dot. albumu	Pozycja na liście
Tytuł	Dane dot. albumu	USA ^[1]	AUS ^[2]	FRA ^[4]	NLD ^[5]	NZL ^[6]
Lotus	Data: maj 1974 Wydawca: Columbia Records	–	49	–	15	21
Sacred Fire: Live in South America	Data: 19 października 1993^[29] Wydawca: Polydor Records	181	–	23	–	–
Santana Live at the Fillmore	Data: 1 stycznia 1997 Wydawca: Columbia Records	–	–	–	–	–
The Very Best of Santana (Live in 1968)	Data: 2007 Wydawca: Mastersong Records	–	–	–	–	–
The Woodstock Experience	Data: 30 czerwca 2009 Wydawca: Legacy Recordings	–	–	–	–	–
Corazón – Live from Mexico: Live It To Believe It	Data: 9 września 2014 Wydawca: Legacy Recordings	–	–	–	–	–
„–” album nie był notowany.

Albumy wideo

Tytuł	Dane dot. albumu	Certyfikat
Soul to Soul	Data: 1971 Wydawca: Rhino Entertainment
Viva Santana!	Data: 1 lipca 1991 Wydawca: Sony Music	USA: złota płyta^[11]
Sacred Fire	Data: 2 listopada 1993 Wydawca: PolyGram Records	USA: platynowa płyta^[11]
Lightdance	Data: 7 grudnia 1999 Wydawca: Image Entertainment
Supernatural Live	Data: 12 września 2000 Wydawca: Arista Records	USA: 3x platynowa płyta^[11] POL: złota płyta DVD^[30]
Influences	Data: 20 października 2000 Wydawca: Warner Bros. Records
Adventures In Rhythm From Afro-Cuban to Rock	Data: 2 grudnia 2002 Wydawca: Warner Bros. Records
A&E Live By Request	Data: 14 listopada 2005 Wydawca: Arista Records	USA: platynowa płyta^[11]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Santana Billboard Chart History. billboard.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Santana Australian Albums Chart. australian-charts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Santana Austrian Albums Chart. austriancharts.at. [dostęp 2015-09-05]. (niem.).
↑ ^a ^b ^c Santana French Albums Chart. lescharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Santana Dutch Albums Chart. dutchcharts.nl. [dostęp 2015-09-05]. (niderl.).
↑ ^a ^b ^c Santana New Zealand Albums Chart. charts.org.nz. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Santana Norwegian Albums Chart. norwegiancharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Santana Swedish Albums Chart. swedishcharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Santana Swiss Albums Chart. swisscharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (niem.).
↑ ^a ^b Santana UK Chart History. officialcharts.com. [dostęp 2023-10-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z RIAA: Santana. riaa.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Music Canada: Santana. musiccanada.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ William Ruhlmann: Santana Freedom review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ William Ruhlmann: Santana Spirits Dancing in the Flesh review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ William Ruhlmann: Santana Milagro review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Stephen Thomas Erlewine: Santana Supernatural review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2000 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .
↑ Stephen Thomas Erlewine: Santana Shaman review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2004 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .
↑ Stephen Thomas Erlewine: Santana All That I Am review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Stephen Thomas Erlewine: Santana Guitar Heaven: The Greatest Guitar Classics of All Time review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2010 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-10-27] .
↑ Thom Jurek: Santana Shape Shifter review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Thom Jurek: Santana Corazón review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
↑ Thom Jurek: Santana Santana IV. allmusic.com. [dostęp 2016-07-13]. (ang.).
↑ Africa Speaks | Santana [online], santana.com [dostęp 2019-07-23] .
↑ Blessing And Miracles. allmusic.com. [dostęp 2024-02-12].
↑ Złote płyty CD przyznane w 2008 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .
↑ William Ruhlmann: Santana Sacred Fire: Santana Live in South America review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-06]. (ang.).
↑ Złote płyty DVD przyznane w 2003 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .

Bibliografia

Stephen Thomas Erlewine: Santana Biography. allmusic.com. [dostęp 2023-10-24]. (ang.).
Santana Biography. rockhall.com. [dostęp 2023-10-24]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Strona oficjalna (ang.)

[www.billboard.com-1] Santana Billboard Chart History. billboard.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[www.australian-charts.com-2] Santana Australian Albums Chart. australian-charts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[austriancharts.at-3] Santana Austrian Albums Chart. austriancharts.at. [dostęp 2015-09-05]. (niem.).

[lescharts.com-4] Santana French Albums Chart. lescharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[dutchcharts.nl-5] Santana Dutch Albums Chart. dutchcharts.nl. [dostęp 2015-09-05]. (niderl.).

[charts.org.nz-6] Santana New Zealand Albums Chart. charts.org.nz. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[norwegiancharts.com-7] Santana Norwegian Albums Chart. norwegiancharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[swedishcharts.com-8] Santana Swedish Albums Chart. swedishcharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[swisscharts.com-9] Santana Swiss Albums Chart. swisscharts.com. [dostęp 2015-09-05]. (niem.).

[www.officialcharts.com-10] Santana UK Chart History. officialcharts.com. [dostęp 2023-10-24]. (ang.).

[riaa.com-11] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z RIAA: Santana. riaa.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[musiccanada.com-12] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Music Canada: Santana. musiccanada.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[13] William Ruhlmann: Santana Freedom review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[14] William Ruhlmann: Santana Spirits Dancing in the Flesh review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[15] William Ruhlmann: Santana Milagro review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[16] Stephen Thomas Erlewine: Santana Supernatural review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[17] Platynowe płyty CD przyznane w 2000 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .

[18] Stephen Thomas Erlewine: Santana Shaman review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[19] Platynowe płyty CD przyznane w 2004 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .

[20] Stephen Thomas Erlewine: Santana All That I Am review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[21] Stephen Thomas Erlewine: Santana Guitar Heaven: The Greatest Guitar Classics of All Time review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[22] Platynowe płyty CD przyznane w 2010 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-10-27] .

[23] Thom Jurek: Santana Shape Shifter review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[24] Thom Jurek: Santana Corazón review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).

[25] Thom Jurek: Santana Santana IV. allmusic.com. [dostęp 2016-07-13]. (ang.).

[26] Africa Speaks | Santana [online], santana.com [dostęp 2019-07-23] .

[27] Blessing And Miracles. allmusic.com. [dostęp 2024-02-12].

[28] Złote płyty CD przyznane w 2008 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .

[29] William Ruhlmann: Santana Sacred Fire: Santana Live in South America review. allmusic.com. [dostęp 2015-09-06]. (ang.).

[30] Złote płyty DVD przyznane w 2003 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-11-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

Albumy studyjne	Santana Abraxas Santana III Caravanserai Welcome Borboletta Amigos Festival Moonflower Inner Secrets Marathon Zebop! Shangó Beyond Appearances Freedom Spirits Dancing in the Flesh Milagro Supernatural Shaman All That I Am Guitar Heaven Shape Shifter Corazón Santana IV Africa Speaks Blessings and Miracles
Albumy koncertowe	Lotus Sacred Fire: Live in South America Santana Live at the Fillmore The Very Best of Santana (Live in 1968) The Woodstock Experience Corazón – Live from Mexico: Live It To Believe It
Kompilacje	Santana’s Greatest Hits 25 Hits Viva! Santana – The Very Best The Very Best of Santana Viva Santana! The Very Best of Santana The Best of Santana The Definitive Collection Dance of the Rainbow Serpent Love Songs The Very Best of Santana Summer Dreams – The Best Ballads of Santana The Ultimate Collection The Best of Santana Best Instrumentals Best Instrumentals Vol. 2 The Best of Santana Vol. 2 The Essential Santana Relaxin’ With Santana Ceremony: Remixes & Rarities Love Songs Ultimate Santana Multi-Dimensional Warrior
Single	„Jingo” „Evil Ways” „Soul Sacrifice” „Black Magic Woman” „Oye Como Va” „Hope You’re Feeling Better” „Everybody’s Everything” „No One to Depend On” „Samba Pa Ti” „Song of the Wind” „Europa (Earth’s Cry Heaven’s Smile)” „Let It Shine” „Dance Sister Dance (Baila Mi Hermana)” „Let the Children Play” „Revelations” „She’s Not There” „I’ll Be Waiting” „Well All Right” „Stormy” „One Chain (Don’t Make No Prison)” „Open Invitation” „You Know That I Love You” „Aqua Marine” „All I Ever Wanted” „Changes” „Searchin'” „Winning” „The Sensitive Kind” „I Love You Much Too Much” „Hold On” „Nowhere to Run” „Night Hunting Time” „Say It Again” „Veracruz” „The Healer” „Somewhere in Heaven” „Smooth” „Maria Maria” „Put Your Lights On” „Love of My Life” „Corazón Espinado” „Primavera” „The Game of Love” „You Are My Kind” „Nothing at All” „Feels Like Fire” „Hoy Es Adios” „Why Don’t You & I” „I’m Feeling You” „Just Feel Better” „Cry Baby Cry” „Into the Night” „This Boy’s Fire” „Ya Yo Me Curé” „While My Guitar Gently Weeps” „Photograph” „Fortunate Son” „Under the Bridge” „Dance the Night Away” „Sunshine of Your Love” „La Flaca”
Powiązane	Journey

1958−1979	„Nel Blu Dipinto Di Blu (Volare)” − Domenico Modugno (1958) „Mack the Knife” − Bobby Darin (1959) „Theme from A Summer Place” − Percy Faith (1960) „Moon River” − Henry Mancini (1961) „I Left My Heart in San Francisco” − Tony Bennett (1962) „Days of Wine and Roses” − Henry Mancini (1963) „The Girl from Ipanema” − Astrud Gilberto i Stan Getz (1964) „A Taste of Honey” − Herb Alpert i the Tijuana Brass (1965) „Strangers in the Night” − Frank Sinatra (1966) „Up, Up and Away” − The 5th Dimension (Billy Davis Jr., Florence LaRue, Marilyn McCoo, Lamonte McLemore i Ron Townson) (1967) „Mrs. Robinson” − Simon & Garfunkel (Art Garfunkel i Paul Simon) (1968) „Aquarius/Let the Sunshine In” − The 5th Dimension (Billy Davis Jr., Florence LaRue, Marilyn McCoo, Lamonte McLemore i Ron Townson) (1969) „Bridge over Troubled Water” − Simon & Garfunkel (Art Garfunkel i Paul Simon) (1970) „It’s Too Late” − Carole King (1971) „The First Time Ever I Saw Your Face” − Roberta Flack (1972) „Killing Me Softly with His Song” − Roberta Flack (1973) „I Honestly Love You” − Olivia Newton-John (1974) „Love Will Keep Us Together” − Captain & Tennille (Daryl Dragon i Toni Tennille) (1975) „This Masquerade” − George Benson (1976) „Hotel California” − Eagles (Don Felder, Glenn Frey, Don Henley, Randy Meisner i Joe Walsh) (1977) „Just the Way You Are” − Billy Joel (1978) „What a Fool Believes” − The Doobie Brothers (Jeffrey Baxter, John Hartman, Keith Knudsen, Michael McDonald, Tiran Porter i Patrick Simmons) (1979)
1980−1999	„Sailing” − Christopher Cross (1980) „Bette Davis Eyes” − Kim Carnes (1981) „Rosanna” − Toto (David Hungate, Bobby Kimball, Steve Lukather, David Paich, Jeff Porcaro i Steve Porcaro) (1982) „Beat It” − Michael Jackson (1983) „What’s Love Got to Do with It” − Tina Turner (1984) „We Are the World” − USA for Africa (1985) „Higher Love” − Steve Winwood (1986) „Graceland” − Paul Simon (1987) „Don’t Worry, Be Happy” − Bobby McFerrin (1988) „Wind Beneath My Wings” − Bette Midler (1989) „Another Day in Paradise” − Phil Collins (1990) „Unforgettable” − Natalie Cole i Nat King Cole (1991) „Tears in Heaven” − Eric Clapton (1992) „I Will Always Love You” − Whitney Houston (1993) „All I Wanna Do” − Sheryl Crow (1994) „Kiss from a Rose” − Seal (1995) „Change the World” − Eric Clapton (1996) „Sunny Came Home” − Shawn Colvin (1997) „My Heart Will Go On” − Céline Dion (1998) „Smooth” − Santana (Rodney Holmes, Tony Lindsay, Karl Perazzo, Raul Rekow, Benny Rietveld, Carlos Santana i Chester Thompson), z udziałem Roba Thomasa (1999)
2000−2019	„Beautiful Day” − U2 (Bono, Adam Clayton, The Edge i Larry Mullen Jr.) (2000) „Walk On” − U2 (Bono, Adam Clayton, The Edge i Larry Mullen Jr.) (2001) „Don't Know Why” − Norah Jones (2002) „Clocks” − Coldplay (Guy Berryman, Jon Buckland, Will Champion, Phil Harvey i Chris Martin) (2003) „Here We Go Again” − Ray Charles i Norah Jones (2004) „Boulevard of Broken Dreams” − Green Day (Billie Joe Armstrong, Mike Dirnt i Frank Edwin Wright III) (2005) „Not Ready to Make Nice” − Dixie Chicks (Martie Maguire, Natalie Maines i Emily Robison) (2006) „Rehab” − Amy Winehouse (2007) „Please Read the Letter” − Alison Krauss i Robert Plant (2008) „Use Somebody” − Kings of Leon (Caleb Followill, Jared Followill, Matthew Followill i Nathan Followill) (2009) „Need You Now” − Lady Antebellum (Hillary Scott, Charles Kelley i Dave Haywood) (2010) „Rolling in the Deep” − Adele (2011) „Somebody That I Used to Know” − Gotye z udziałem Kimbry (2012) „Get Lucky” − Daft Punk (Thomas Bangalter i Guy-Manuel de Homem-Christo), z udziałem Pharrella Williamsa i Nile'a Rodgersa (2013) „Stay with Me” (wersja Darkchild) − Sam Smith (2014) „Uptown Funk” − Mark Ronson z udziałem Bruno Marsa (2015) „Hello” − Adele (2016) „24K Magic” − Bruno Mars (2017) „This Is America” − Childish Gambino (2019) „Bad Guy” − Billie Eilish (2019)
od 2020	„Everything I Wanted” − Billie Eilish (2020) „Leave the Door Open” − Silk Sonic (2021) „About Damn Time” − Lizzo (2022) „Flowers” − Miley Cyrus (2023)

1958–1979	The Music from Peter Gunn – Henry Mancini (1958) Come Dance with Me! – Frank Sinatra (1959) The Button-Down Mind of Bob Newhart – Bob Newhart (1960) Judy at Carnegie Hall – Judy Garland (1961) The First Family – Vaughn Meader (1962) The Barbra Streisand Album – Barbra Streisand (1963) Getz/Gilberto – Stan Getz i João Gilberto (1964) September of My Years – Frank Sinatra (1965) A Man and His Music – Frank Sinatra (1966) Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band – The Beatles (1967) By the Time I Get to Phoenix – Glen Campbell (1968) Blood, Sweat & Tears – Blood, Sweat & Tears (1969) Bridge over Troubled Water – Simon & Garfunkel (1970) Tapestry – Carole King (1971) The Concert for Bangladesh – George Harrison i przyjaciele (1972) Innervisions – Stevie Wonder (1973) Fulfillingness' First Finale – Stevie Wonder (1974) Still Crazy After All These Years – Paul Simon (1975) Songs in the Key of Life – Stevie Wonder (1976) Rumours – Fleetwood Mac (1977) Saturday Night Fever – Various Artists (1978) 52nd Street – Billy Joel (1979)
1980–1999	Christopher Cross – Christopher Cross (1980) Double Fantasy – John Lennon i Yoko Ono (1981) Toto IV – Toto (1982) Thriller – Michael Jackson (1983) Can’t Slow Down – Lionel Richie (1984) No Jacket Required – Phil Collins (1985) Graceland – Paul Simon (1986) The Joshua Tree – U2 (1987) Faith – George Michael (1988) Nick of Time – Bonnie Raitt (1989) Back on the Block – Quincy Jones and Various Artists (1990) Unforgettable... with Love – Natalie Cole (1991) Unplugged – Eric Clapton (1992) The Bodyguard – Whitney Houston (1993) MTV Unplugged – Tony Bennett (1994) Jagged Little Pill – Alanis Morissette (1995) Falling into You – Céline Dion (1996) Time Out of Mind – Bob Dylan (1997) The Miseducation of Lauryn Hill – Lauryn Hill (1998) Supernatural – Santana (1999)
2000–2019	Two Against Nature – Steely Dan (2000) O Brother, Where Art Thou? – Various Artists (2001) Come Away with Me – Norah Jones (2002) Speakerboxxx/The Love Below – Outkast (2003) Genius Loves Company – Ray Charles i Various Artists (2004) How to Dismantle an Atomic Bomb – U2 (2005) Taking the Long Way – Dixie Chicks (2006) River: The Joni Letters – Herbie Hancock (2007) Raising Sand – Robert Plant i Alison Krauss (2008) Fearless – Taylor Swift (2009) The Suburbs – Arcade Fire (2010) 21 – Adele (2011) Babel – Mumford & Sons (2012) Random Access Memories – Daft Punk (2013) Morning Phase – Beck (2014) 1989 – Taylor Swift (2015) 25 – Adele (2016) 24K Magic – Bruno Mars (2017) Golden Hour – Kacey Musgraves (2018) When We All Fall Asleep, Where Do We Go? – Billie Eilish (2019)
od 2020	Folklore – Taylor Swift (2020) We Are – Jon Batiste (2021) Harry’s House – Harry Styles (2022) Midnights – Taylor Swift (2023)