Rudolf Kirchschläger

Rudolf Kirchschläger
Data i miejsce urodzenia	20 marca 1915 ; Niederkappel
Data i miejsce śmierci	30 marca 2000 ; Wiedeń
	Prezydent Austrii
Okres	od 8 lipca 1974; do 8 lipca 1986
Poprzednik	Franz Jonas
Następca	Kurt Waldheim
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rudolf Kirchschläger (^ⓘ[ˈʀuːdɔlf ˈkɪʁçˌʃlɛːɡɐ]; ur. 20 marca 1915 w Niederkappel, zm. 30 marca 2000 w Wiedniu^[1]) – austriacki prawnik, polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych w latach 1970–1974, prezydent Austrii w latach 1974–1986.

Życiorys

Urodził się w rodzinie robotniczej^[2]. W 1935 ukończył szkołę średnią w Horn, a w 1940 studia prawnicze na Uniwersytecie Wiedeńskim^[3]. Studia finansował dzięki stypendium i podejmowanym pracom zarobkowym. Po aneksji Austrii nie przystąpił do partii nazistowskiej^[2]. W trakcie II wojny światowej był żołnierzem Wehrmachtu, ranny na froncie w trakcie działań zbrojnych^[1].

W 1947 pojął praktykę orzeczniczą jako sędzia, pracował w tym zawodzie do 1954. Przeszedł następnie do dyplomacji jako urzędnik resortu spraw zagranicznych. Był ekspertem w departamencie prawa międzynarodowego, od 1963 szefem gabinetu ministra, a w latach 1967–1970 ambasadorem Austrii w Czechosłowacji (w tym w trakcie wydarzeń Praskiej Wiosny)^[1]^[3]. W kwietniu 1970 nowo mianowany kanclerz Bruno Kreisky powierzył mu funkcję ministra spraw zagranicznych, którą pełnił do lipca 1974^[3].

W 1974 zwyciężył w wyborach prezydenckich jako kandydat Socjalistycznej Partii Austrii, otrzymał w pierwszej turze 57,7% głosów^[4]. W 1980 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję z dodatkowym poparciem Austriackiej Partii Ludowej, uzyskał wówczas 79,9% głosów w pierwszej turze^[3]. Urząd prezydenta objął 8 lipca 1974, zakończył urzędowanie 8 lipca 1986^[3]. Był pierwszym po II wojnie światowej prezydentem Austrii, który pełnił urząd do końca kadencji – czterej jego poprzednicy (Karl Renner, Theodor Körner, Adolf Schärf i Franz Jonas) zmarli w trakcie swoich prezydentur.

W 1986 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej przyznał mu tytuł doktora honoris causa^[5].

Był żonaty z Hermą Kirchschläger^[6], miał córkę i syna^[2]. Pochowany w krypcie prezydenckiej na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu.

Odznaczenia

Wielka Gwiazda Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii (ex officio, 1974)^[7]
Order Zasługi Republiki Włoskiej I klasy (Włochy, 1971)^[8]
Order Domowy Nassauski Lwa Złotego (Holandia, 1975)^[9]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Kirchschläger, Rudolf. austria-forum.org. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).
↑ ^a ^b ^c Wolfgang Saxon: Rudolf Kirchschlager, 85, Judge Who Became Austria's President. nytimes.com, 31 marca 2000. [dostęp 2020-01-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Profil na stronie Parlamentu Austrii. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).
↑ Die Wahl des Bundespräsidenten am 23. Juni 1974. bmi.gv.at. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).
↑ Doktorzy honorowi. umcs.lublin.pl. [dostęp 2020-01-19].
↑ Herma Kirchschläger ist tot. diepresse.com, 30 maja 2009. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).
↑ Statut der bundesstaatlichen Auszeichnungen. verwaltung.steiermark.at, 18 kwietnia 2003. [dostęp 2024-01-17]. (niem.).
↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 30 grudnia 1971. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).
↑ Jean Schoos: Die Orden und Ehrenzeichen des Großherzogtums Luxemburg und des ehemaligen Herzogtums Nassau in Vergangenheit und Gegenwart. Luksemburg: Sankt-Paulus-Druckerei, 1990, s. 344. ISBN 2-87963-048-7. (niem.).

[af-1] Kirchschläger, Rudolf. austria-forum.org. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).

[ny-2] Wolfgang Saxon: Rudolf Kirchschlager, 85, Judge Who Became Austria's President. nytimes.com, 31 marca 2000. [dostęp 2020-01-19]. (ang.).

[parl-3] Profil na stronie Parlamentu Austrii. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).

[4] Die Wahl des Bundespräsidenten am 23. Juni 1974. bmi.gv.at. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).

[5] Doktorzy honorowi. umcs.lublin.pl. [dostęp 2020-01-19].

[6] Herma Kirchschläger ist tot. diepresse.com, 30 maja 2009. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).

[7] Statut der bundesstaatlichen Auszeichnungen. verwaltung.steiermark.at, 18 kwietnia 2003. [dostęp 2024-01-17]. (niem.).

[8] Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 30 grudnia 1971. [dostęp 2020-01-19]. (niem.).

[9] Jean Schoos: Die Orden und Ehrenzeichen des Großherzogtums Luxemburg und des ehemaligen Herzogtums Nassau in Vergangenheit und Gegenwart. Luksemburg: Sankt-Paulus-Druckerei, 1990, s. 344. ISBN 2-87963-048-7. (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Republika Austriacka	Karl Seitz (1919–1920) Michael Hainisch (1920–1928) Wilhelm Miklas (1928–1938)
Republika Austrii	Karl Renner (1945–1950) Theodor Körner (1951–1957) Adolf Schärf (1957–1965) Franz Jonas (1965–1974) Rudolf Kirchschläger (1974–1986) Kurt Waldheim (1986–1992) Thomas Klestil (1992–2004) Heinz Fischer (2004–2016) Alexander Van der Bellen (od 2017)
Pełniący obowiązki	Leopold Figl (1950–1951) Julius Raab (1957) Bruno Kreisky (1974) Andreas Khol, Barbara Prammer, Thomas Prinzhorn (2004) Doris Bures, Karlheinz Kopf, Norbert Hofer (2016−2017)

Monarchia Habsburgów	Johann Christoph von Bartenstein (1727–1753) Anton Corfiz von Ulfeldt (1742–1753) Wenzel Anton von Kaunitz (1753–1792) Philipp von Cobenzl (1792–1793) Franz Maria von Thugut (1793–1800) Ferdinand von Trauttmansdorff (1800–1801) Johann Ludwig von Cobenzl (1801–1804)
Cesarstwo Austriackie	Johann Ludwig von Cobenzl (1804–1805) Johann Philipp von Stadion (1805–1809) Klemens Wenzel von Metternich (1809–1848) Karl Ludwig von Ficquelmont (1848) Johann Philipp von Wessenberg (1848) Felix zu Schwarzenberg (1848–1852) Karl Ferdinand von Buol (1852–1859) Johann Bernard von Rechberg (1859–1864) Alexander von Mensdorff-Pouilly (1864–1866) Friedrich von Beust (1866–1867)
Austro-Węgry	Friedrich von Beust (1867–1871) Gyula Andrássy (1871–1879) Heinrich Karl von Haymerle (1879–1881) Gustav Kálnoky (1881–1895) Agenor Gołuchowski (1895–1906) Alois Lexa von Aehrenthal (1906–1912) Leopold Graf Berchtold (1912–1915) István Burián (1915–1916) Ottokar Czernin (1916–1918) István Burián (1918) Gyula Andrássy młodszy (1918)
Republika Austriacka	Victor Adler (1918) Otto Bauer (1918–1919) Karl Renner (1919–1920) Michael Mayr (1920–1921) Johann Schober (1921–1922) Walter Breisky (1922) Leopold Hennet (1922) Alfred Grünberger (1922–1924) Heinrich Mataja (1924–1926) Rudolf Ramek (1926) Ignaz Seipel (1926–1929) Ernst Streeruwitz (1929) Johann Schober (1929–1930) Ignaz Seipel (1930) Johann Schober (1930–1932) Karl Buresch (1932) Engelbert Dollfuß (1932–1934) Stephan Tauschitz (1934) Egon Berger-Waldenegg (1934–1936) Kurt Schuschnigg (1936) Guido Schmidt (1936–1938) Wilhelm Wolf (1938)
Republika Austrii	Karl Gruber (1945–1953) Leopold Figl (1953–1959) Bruno Kreisky (1959–1966) Lujo Tončić-Sorinj (1966–1968) Kurt Waldheim (1968–1970) Rudolf Kirchschläger (1970–1974) Erich Bielka (1974–1976) Willibald Pahr (1976–1983) Erwin Lanc (1983–1984) Leopold Gratz (1984–1986) Peter Jankowitsch (1986–1987) Alois Mock (1987–1995) Wolfgang Schüssel (1995–2000) Benita Ferrero-Waldner (2000–2004) Ursula Plassnik (2004–2008) Michael Spindelegger (2008–2013) Sebastian Kurz (2013–2017) Karin Kneissl (2017–2019) Alexander Schallenberg (2019–2021) Michael Linhart (2021) Alexander Schallenberg (od 2021)