Pismo malajalam
Wygląd
Pismo malajalam – alfabet sylabiczny używany do zapisu języka malajalam.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Alfabet malajalam wywodzi się ze starożytnego pisma brahmi.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Podobnie jak w innych indyjskich systemach pisma, podstawowym elementem jest spółgłoska z domyślną samogłoską „a”. Jeżeli w sylabie występuje inna samogłoska niż „a”, jest ona zaznaczana znakami diakrytycznymi. Samogłoska w pełnej postaci występuje jedynie w nagłosie słowa. Jeżeli po spółgłosce nie występuje samogłoska domyślna, jest ona kasowana za pomocą specjalnego znaku virama.
Samogłoski
[edytuj | edytuj kod]Pełna forma samogłoski | Zaznaczenie samogłoski znakiem diakrytycznym | Sylaba zaczynająca się od „p” | Nazwa Unicode | IPA | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|
അ | പ | (pa) | A | a | krótkie ‘a’ | |
ആ | ാ | പാ | (pā) | AA | aː | długie ‘a’ |
ഇ | ി | പി | (pi) | I | i | krótkie ‘i’ |
ഈ | ീ | പീ | (pī) | II | iː | długie ‘i’ |
ഉ | ു | പു | (pu) | U | u | krótkie ‘u’ |
ഊ | ൂ | പൂ | (pū) | UU | uː | długie ‘u’ |
ഋ | ൃ | പൃ | (pr) | ‘r’ zgłoskotwórcze | ɹ̩ | |
ൠ | (pr) | długie ‘r’ zgłoskotwórcze | ɹ̩ː | rzadko używane | ||
ഌ | ‘l’ zgłoskotwórcze | l̩ | rzadko używane | |||
ൡ | długie ‘l’ zgłoskotwórcze | l̩ː | rzadko używane | |||
എ | െ | പെ | (pe) | E | e | krótkie ‘e’ |
ഏ | േ | പേ | (pē) | E | eː | długie ‘e’ |
ഐ | ൈ | പൈ | (pai) | AI | ai | |
ഒ | ൊ | പൊ | (po) | O | o | krótkie ‘o’ |
ഓ | ോ | പോ | (pō) | OO | oː | długie ‘o’ |
ഔ | ൌ | പൗ | (pau) | AU | au | |
അം | (pum) | UM | um | |||
അഃ | (pah) | AH | ah |
Spółgłoski
[edytuj | edytuj kod]Malajalam | Nazwa Unicode | Transliteracja | IPA |
---|---|---|---|
ക | KA | k | k |
ഖ | KHA | kh | kʰ |
ഗ | GA | g | ɡ |
ഘ | GHA | gh | gʱ |
ങ | NGA | n̄ lub ng | ŋ |
ച | CHA | c | tʃ |
ഛ | CHHA | ch | tʃʰ |
ജ | JA | j | dʒ |
ഝ | JHA | jh | dʒʱ |
ഞ | NJA | ñ | ɲ |
ട | TTA | ṭ lub tt | ʈ |
ഠ | TTHA | ṭh lub tth | ʈʰ |
ഡ | DDA | ḍ lub dd | ɖ |
ഢ | DDHA | ḍh lub ddh | ɖʱ |
ണ | NNA | ṇ lub nn | ɳ |
ത | THA | t | t |
ഥ | THHA | th | tʰ |
ദ | DA | d | d |
Malajalam | Nazwa Unicode | Transliteracja | IPA |
---|---|---|---|
ധ | DHA | d | dʱ |
ന | NA | n | n |
പ | PA | p | p |
ഫ | PHA | ph | pʰ |
ബ | BA | b | b |
ഭ | BHA | bh | bʱ |
മ | MA | m | m |
യ | YA | y | j |
ര | RA | r | ɾ |
ല | LA | l | l |
വ | VA | v | ʋ |
ശ | SHA | ś | ɕ |
ഷ | SSA | ṣ | ʃ |
സ | SA | s | s |
ഹ | HA | h | ɦ |
ള | LLA | ḷ lub ll | ɭ |
ഴ | ZHA | ḻ lub zh | ɻ |
റ | RRA | ṟ lub rr | r |
Inne symbole
[edytuj | edytuj kod]Symbol | Nazwa | Funkcja |
---|---|---|
് | virama lub chandrakkala | oznacza brak samogłoski |
ം | anusvara | nosowość poprzedzającej samogłoski |
ഃ | visarga | przydech po samogłosce (brzmi jak „h”) |
Oprócz powyższych podstawowych znaków, istnieje wiele tzw. ligatur powstałych z ich kombinacji.
Cyfry
[edytuj | edytuj kod]Malajalam | Arabskie |
---|---|
൦ | 0 |
൧ | 1 |
൨ | 2 |
൩ | 3 |
൪ | 4 |
൫ | 5 |
൬ | 6 |
൭ | 7 |
൮ | 8 |
൯ | 9 |