Pawieł Rybałko

Paweł Rybałko
Павел Семёнович Рыбалко
	marszałek wojsk pancernych
Pełne imię i nazwisko	Paweł Siemionowicz Rybałko
Data i miejsce urodzenia	4 listopada 1894 ; Mały Istorop,; Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	19 lutego 1948 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1948
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Armia Czerwona
Stanowiska	dowódca: 5 i 3 Armii Pancernej, 3 Gwardyjskiej Armii Pancernej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna domowa w Rosji,; wojna polsko-bolszewicka,; II wojna światowa: bitwa na łuku kurskim,; bitwa o Dniepr,; operacja lwowsko-sandomierska; operacja berlińska;
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paweł Siemionowicz Rybałko, ros. Павел Семёнович Рыбалко (ur. 23 października^?/4 listopada 1894 we wsi Mały Istorop, zm. 19 lutego 1948 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, ostatni attaché wojskowy ZSRR w II Rzeczypospolitej (1937–1939), attaché wojskowy ZSRR w Chinach (1939–1940), marszałek wojsk pancernych, głównodowodzący wojskami pancernymi i zmechanizowanymi Armii Czerwonej, dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego (1943, 1945), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 2. kadencji (1946–1948).

Życiorys

Urodził się 4 listopada 1894 we wsi Mały Istorop w guberni charkowskiej w rodzinie robotniczej. W wieku 13 lat rozpoczął pracę w cukrowni, a następnie był praktykantem tokarza, jednocześnie uczęszczał do szkoły.

W 1914 otrzymał powołanie do wojska i uczestniczył w I wojnie światowej. Po wybuchu rewolucji październikowej wstąpił do Gwardii Czerwonej; od 1919 w Armii Czerwonej. Był zastępcą dowódcy jednostki partyzanckiej podczas okupacji Ukrainy przez wojska niemieckie w 1918. Od 1919 członek RKP(b). Uczestniczył w wojnie domowej w Rosji, walczył w 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920.

W 1934 ukończył Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego w Moskwie. W latach 1937–1939 był ostatnim attaché wojskowym ZSRR w II Rzeczypospolitej, a w latach 1939–1940 attaché wojskowym ZSRR w Chinach.

W 1942 był dowódcą 5 Armii Pancernej, w latach 1942–1943 dowodził 3 Armią Pancerną, a w latach 1943–1946 3 Gwardyjską Armią Pancerną, z którymi walczył na Frontach: Briańskim, Południowo-Zachodnim, Centralnym, Woroneskim, 1 Białoruskim i 1 Ukraińskim. Brał udział w wielu działaniach bojowych, w tym zaczepnych w rejonie Kijowa, Żytomierza, Proskurowa, Lwowa, Berlina, Drezna i Pragi.

W 1945 został mianowany marszałkiem wojsk pancernych. Od 1947 był głównodowodzącym wojskami pancernymi i zmechanizowanymi ZSRR.

W latach 1946–1948 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR 2. kadencji.

Zmarł po długiej chorobie 19 lutego 1948 w Moskwie. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym, a na jego grobie wzniesiono pomnik. Pomnik upamiętniający marsz. Pawła Rybałki znajduje się również w Moskwie na ulicy jego imienia oraz w Pradze.

W 1984 z okazji 90. rocznicy urodzin Pawła Rybałki Ministerstwo Łączności ZSRR wydało okolicznościową kartę pocztową z oryginalnym znaczkiem pocztowym.

Awanse

generał major – 4 czerwca 1940;
generał porucznik – 18 stycznia 1943;
generał pułkownik – 30 grudnia 1943;
marszałek wojsk pancernych – 1 czerwca 1945.

Odznaczenia

Medal „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego – dwukrotnie (17 listopada 1943, 6 kwietnia 1945)
Order Lenina – dwukrotnie
Order Czerwonego Sztandaru – dwukrotnie
Order Suworowa I klasy – trzykrotnie
Order Kutuzowa I klasy
Order Bohdana Chmielnickiego I klasy
Medal „Za obronę Moskwy”
Medal „Za zdobycie Berlina”
Medal „Za wyzwolenie Pragi”
Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”
Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
Medal „W upamiętnieniu 800-lecia Moskwy”
Czechosłowacki Wojskowy Order Lwa Białego „Za zwycięstwo” II klasy (CSSR)
Order Lwa Białego I klasy (CSSR)
Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 – dwukrotnie (CSSR)
Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari (Polska)
Order Krzyża Grunwaldu III klasy (Polska)
Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk (Polska)
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (Polska)

Bibliografia

BolesławB. Potyrała BolesławB., WładysławW. Szlufik WładysławW., Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940-1991, Częstochowa: WSP, 2001, ISBN 83-7098-662-5, OCLC 831020923 .
Mała Encyklopedia Wojskowa, t. II, Wyd. MON, Warszawa 1971
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
(ros.) K. Zalesskij – Imperium Stalina. Biograficzny słownik encyklopedyczny, Moskwa 2000
(ros.) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, Moskwa
(ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 22, s. 438, Moskwa 1969-1978
Павел Семёнович Рыбалко – Герои страны (ros.)
Павел Семёнович Рыбалко – Проект ХРОНОС (ros.)