Mira Michałowska

Mira Michałowska
	; Mira Michałowska (1995)
Data i miejsce urodzenia	23 listopada 1914 ; Łódź
Data śmierci	19 sierpnia 2007
Dziedzina sztuki	literatura
	Ważne dzieła
	Wojna domowa
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mira Michałowska z domu Zandel (ur. 23 listopada 1914 w Łodzi, zm. 19 sierpnia 2007) – polska pisarka, dziennikarka, satyryczka i tłumaczka literatury amerykańskiej, m.in. powieści Ernesta Hemingwaya, Sylvii Plath i E.L. Doctorowa.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie urzędniczej (ojciec Jan, matka Dorota z d. Gordon). W latach 1919–25 mieszkała w Gdańsku. Uczęszczała do Gimnazjum im. E. Orzeszkowej w Łodzi. Po maturze (1934) rozpoczęła studia w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie. W 1935 została aresztowana za współpracę z tygodnikiem „Kronika”, związanym z Komunistyczną Partią Polski, po pół roku sprawę umorzono.

W 1937 wyszła za fizyka Ignacego Złotowskiego i wraz z nim wyjechała do Paryża. Tam uczęszczała na wykłady z historii cywilizacji i socjologii w Collège de France. Po wybuchu II wojny światowej początkowo była sekretarzem redakcji paryskiego tygodnika „Czarno na białym”, po upadku Francji w czerwcu 1940 ewakuowała się do Casablanki, a w 1941 do Stanów Zjednoczonych. Do 1944 pracowała w radiu w Nowym Jorku przy audycjach w języku polskim, a później w polskiej sekcji Biura Informacji Wojennej, gdzie przygotowywała ulotki przeznaczone do zrzutów nad okupowaną Polską. Po wojnie zatrudniona w dziale międzynarodowym tygodnika „Time”. Publikowała także opowiadania jako Mira Zlotowska na łamach „Harper’s Magazine”. Wtedy też zaczęła tłumaczyć literaturę amerykańską (jako pierwszą Citizen Tom Paine Howarda Fasta, wyd. polskie pod tytułem Obywatel Tom Paine w 1948). Na emigracji obracała się w środowisku artystów, poznała m.in. Juliana Tuwima (przepisywała na maszynie rękopis Kwiatów polskich), Oskara Langego, Stefana Arskiego, a także czeskiego twórcę i polityka Adolfa Hoffmeistera.

W 1947 wyszła za dyplomatę i tłumacza Jerzego Michałowskiego, ówczesnego ambasadora RP w Londynie i przeniosła się do Anglii. Do kraju powróciła w 1953 i zamieszkała w Warszawie. W tym czasie wprowadziła do Telewizji Polskiej program Tele-Echo^[1]. Ponownie wyjechała w latach 1956-1960, gdy mąż został mianowany szefem Misji Polskiej przy Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku.

W latach 50. i 60. XX w. publikowała pod pseudonimem Maria Zientarowa na łamach Przekroju^[1] opowiastki z życia dwóch rodzin. Kolejne rozdziały „prozy w odcinkach” złożyły się na książkę (wydaną po raz pierwszy w 1964 nakładem „Czytelnika”); później na podstawie opowiadań Jerzy Gruza napisał scenariusz telewizyjny serialu Wojna domowa^[2]. Olbrzymie powodzenie pierwszej, siedmioodcinkowej, serii filmów skłoniło realizatorów do kontynuowania serialu i nakręcenia następnych ośmiu odcinków. Pisała powieści, książki dla dzieci, felietony, opowiadania, oraz sztuki (m.in. Madame Curie). Przetłumaczyła wiele książek oraz sztuk teatralnych z języka angielskiego na polski. Pisała też po angielsku: pod pseudonimem Mira Michal wydała „Nobody Told Me How” (1962) oraz serię krótkich opowiadań w pismach „The New Yorker”, „The Atlantic Monthly” oraz „Harper's Magazine”.

W 1976 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Została pochowana 27 sierpnia 2007 na Wojskowych Powązkach w Warszawie (kwatera A29-3-30)^[3].

Przekłady (wybór)

Szklany klosz Sylvia Plath
Witajcie w Ciężkich Czasach, Wystawa światowa, Ragtime i Jezioro Nurów E.L. Doctorow
Stworzenie świata Gore Vidal
Dziennik: 1931-1934 Anaïs Nin
Autobiografia Alicji B. Toklas Gertrude Stein
Cockpit Jerzy Kosiński
Wspomnienia Mosby'ego Saul Bellow
Chłopiec z Georgii Erskine Caldwell
Samotny Dom Agatha Christie
Demokracja, Rzekobieg, Modlitewnik Joan Didion
Poskramianie demonów Shirley Jackson
Życie wśród dzikusów Shirley Jackson
szereg opowiadań i powieść Rajski ogród Ernesta Hemingwaya
Żołnierz i bohater George'a Bernarda Shawa^[4]

Autorka książek

Do zobaczenia, stary wilku: opowieść o przyjaźni Ernesta Hemingwaya z jego polskim tłumaczem Bronisławem Zielińskim
Nie tylko o hamburgerze: kuchnia amerykańska
Drobne ustroje
Przez kuchnię i od frontu
Portret nocą malowany
Ania i Ewa i Marian i Rusak i Tatry, no i Dżo
Sezamki
Gertruda Stein
Wojna domowa (1964)
Wojna domowa trwa (1966)
Nobody Told Me How
Przeprawa

Przypisy

↑ ^a ^b Aleksandra Szarłat: Prezenterki Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015, s. 24. ISBN 978-83-8031-299-9.
↑ Aleksandra Szarłat: Prezenterki Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015, s. 30. ISBN 978-83-8031-299-9.
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
↑ Żołnierz i bohater, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2023-11-30] .

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Mira Michałowska w bazie filmpolski.pl

[:01-1] Aleksandra Szarłat: Prezenterki Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015, s. 24. ISBN 978-83-8031-299-9.

[2] Aleksandra Szarłat: Prezenterki Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015, s. 30. ISBN 978-83-8031-299-9.

[3] Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[4] Żołnierz i bohater, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2023-11-30] .

[1]

[2]

[3]

[4]