Małżonkowie władców Monako

Księżna Monako to tytuł żony panującego w Monako księcia Monako. Kobiety, będące małżonkami władców tego państwa, nosiły wcześniej tytuły Dama w Monako (ang. Lady in Monaco), przysługiwał on w XIII i XIV wieku żonom Franciszka Grimaldi i Rainiera I Grimaldi. Od czasów Karola I Grimaldi znane były one jako Dama Monako (ang. Lady of Monaco). Ostatnią kobietą noszącą ten tytuł była Maria Grimaldi, z domu Landi, żona Lorda Herkulesa Grimaldi. 21 listopada 1604 roku nowym Lordem Monako został Honoriusz II Grimaldi, po pewnym czasie uzyskał jednak tytuł Księcia Monako (ang. Prince of Monaco). Stało się to po tym, jak król Hiszpanii i Portugalii, Filip IV Habsburg określił Monako oficjalnie księstwem. Od tego momentu żony władców tego kraju znane są jako Księżne Monako (ang. Princess of Monaco, fr. Princesse de Monaco).

Tylko raz w dziejach księstwa zdarzyło się, aby na tronie zasiadła kobieta. Była to Ludwika Hipolita Grimaldi, która panowała od 20 lutego 1731 do 29 grudnia 1731 i de facto to ona nosiła tytuł księżnej Monako. W tym czasie jej mąż, Jakub I de Goyon de Matignon nosił tytuł brzmiący po angielsku Prince consort of Monaco, co w polskim tłumaczeniu oznacza księcia koronnego Monako. Zgodnie z zawartymi umowami, małżonkowie mieli razem rządzić krajem, zwłaszcza że mężczyzna przyjął rodowe nazwisko i herb żony. Księżna Ludwika chciała jednak sama sprawować władzę. Cieszyła się nią tylko dziesięć miesięcy, gdyż zmarła podczas epidemii ospy. Wówczas książę Jakub powrócił do Monako z Paryża i próbował przekonać mieszkańców, że to jemu należy się tron do czasu ukończenia przez ich syna Honoriusza III dwudziestu pięciu lat. Został księciem i był nim do 7 listopada 1733.

Trzy kobiety w historii były małżonkami książąt Monako, ale z różnych przyczyn nigdy nie otrzymały tytuły księżnej. Pierwsza z nich to Maria Aurelia Spinola, żona Ercole Grimaldi, markiza Baux. Jej mąż zginął przedwcześnie i nie zdołał zasiąść na tronie monakijskim, księciem został natomiast jej syn, Ludwik I Grimaldi. Kolejna to Ludwika d’Aumont Mazarin, żona Honoriusza IV Grimaldi. Para rozwiodła się na szesnaście lat przed objęciem przez księcia rodzinnego tronu. Trzecia kobieta to Lady Maria Wiktoria Douglas Hamilton, żona Alberta I Grimaldi. Rozwiedli się w 1880 roku, on został księciem dziewięć lat później.

Obecną księżną Monako jest Charlene Grimaldi, z domu Wittstock. 1 lipca 2011 poślubiła panującego w kraju od sześciu lat księcia Alberta II Grimaldi.

Dama w Monako

Osoba	Ojciec	Matka	Małżonek	Data urodzenia	Panowanie od	do	Data śmierci
Aurelia del Carretto	Giacomo del Carretto		Franciszek Grimaldi	1254	8 stycznia 1297	10 kwietnia 1301	1307
Salvatica del Carretto	Giacomo del Carretto		Rainier I Grimaldi
Małgorzata Ruffo dei Conti			Rainier I Grimaldi
Andriola Grillo			Rainier I Grimaldi

Dama Monako

Osoba	Ojciec	Matka	Małżonek	Data urodzenia	Panowanie od	do	Data śmierci
Lucyna Spinola	Girardo Spinola		Karol I Grimaldi		12 września 1331	15 sierpnia 1357
Maria del Carretto	Giorgio del Carretto		Rainier II Grimaldi		29 czerwca 1352	15 sierpnia 1357	1368
Isabella Asinari			Rainier II Grimaldi			1407	1417
? Orsini	? Orsini		Gabriel Grimaldi		29 czerwca 1352	15 sierpnia 1357
Antonia Spinola			Antoni Grimaldi		29 czerwca 1352	15 sierpnia 1357
Blanche Grimaldi			Antoni Grimaldi		29 czerwca 1352	15 sierpnia 1357
Pomellina Grimaldi	Pietro Fregoso	Teodora Fregoso	Jan I Grimaldi	1387/1388	1427	8 maja 1454	1462
Blanche Grimaldi	Galeotto I del Carretto		Katalan Grimaldi	1432	8 maja 1454	lipiec 1457	1458
Klaudyna Grimaldi	Katalan Grimaldi	Blanche Grimaldi	Lambert Grimaldi	1451	1465	marzec 1494	ok. 19 listopada 1515
Antonia Grimaldi	Filip II Sabaudzki	Libera Portoneri	Jan II Grimaldi		1494	1500	1500
Joanna Grimaldi	Tannaquin de Ponteves		Lucjan Grimaldi		25 września 1514	22 sierpnia 1523	ok. 25 maja 1555
Izabela Grimaldi	? Grimaldi		Honoriusz I Grimaldi		8 czerwca 1545	7 października 1581	27 lutego 1583
Maria Grimaldi	Claudio Landi		Herkules I Grimaldi		15 grudnia 1595	19 stycznia 1599	19 stycznia 1599

Księżna Monako

Osoba	Ojciec	Matka	Małżonek	Data urodzenia	Panowanie od	do	Data śmierci
Hipolita Grimaldi	Carlo Trivulzio	Caterina Trivulzio	Honoriusz II Grimaldi	1600	13 lutego 1616	1638	1638
Katarzyna Grimaldi	Antoine de Gramont	Francoise de Gramont	Ludwik I Grimaldi	1639	10 stycznia 1662	4 czerwca 1678	4 czerwca 1678
Maria Grimaldi	Ludwik Lorański	Catherine de Neufville	Antoni I Grimaldi	12 sierpnia 1674	1 stycznia 1701	30 października 1724	30 października 1724
Maria de Brignole	Giuseppe Brignole Sale	Maria Anna Balbi	Honoriusz III Grimaldi	7 października 1731	5 czerwca 1757	9 stycznia 1771	18 marca 1813
Maria Grimaldi	Charles Gibert de Lametz	Marie Gibert de Lametz	Florestan I Grimaldi	18 lipca 1793	2 października 1841	20 czerwca 1856	25 listopada 1879
Antoinette Grimaldi	Werner de Merode	Victoire de Merode	Karol III Grimaldi	28 września 1828	20 czerwca 1856	10 lutego 1864	10 lutego 1864
Alicja Grimaldi	Michael Heine	Maria Amelie Heine	Albert I Grimaldi	10 lutego 1858	30 października 1889	26 czerwca 1922	22 grudnia 1925
Gizela Grimaldi	Robert Dommanget	Marie Louise Dommanget	Ludwik II Grimaldi	13 października 1900	24 lipca 1946	9 maja 1949	30 kwietnia 1991
Grace Grimaldi	John Kelly	Margaret Kelly	Rainier III Grimaldi	12 listopada 1929	18 kwietnia 1956	14 września 1982	14 września 1982
Charlene Grimaldi	Michael Wittstock	Lynette Wittstock	Albert II Grimaldi	25 stycznia 1978	1 lipca 2011	obecnie

Książę Monako

Osoba	Ojciec	Matka	Małżonek	Data urodzenia	Panowanie od	do	Data śmierci
Jakub I Grimaldi	Jakub de Matignon	Charlotte de Matignon	Ludwika Hipolita Grimaldi	21 listopada 1689	26 lutego 1731	29 grudnia 1731	23 kwietnia 1751