Kciuk
Kciuk (łac. pollex) – u naczelnych pierwszy palec ręki przeciwstawny czterem pozostałym. Od pozostałych palców różni się także tym, że składa się z dwóch, a nie trzech paliczków – w tym podobny jest do palucha stopy. Kciuk zapewnia chwytność dłoni.
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie w języku polskim kciuk nazywany był palcem – stąd zgrubienie paluch i powiedzenie: Sam jak palec. Zaś pozostałe palce określane były formą pochodną o prasłowiańskiego *pьrstъ[1] (por. cz. prst, chorw. prst czy lit. pirštas) – stąd słowa naparstek i pierścień[1].
Zmiana nazwy nastąpiła pod wpływem religii chrześcijańskiej. Kciuk jest bowiem palcem używanym w trakcie obrzędu chrztu do kreślenia znaku krzyża na czole, stąd powstały dawne formy krzciuk skrócone do współczesnej kciuk[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b dr Maciej Malinowski: Zostaniesz kiedyś sam jak palec. Obcy język polski, 2002-07-17. [dostęp 2020-10-06]. (pol.).
- ↑ Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005. ISBN 83-08-03648-1.
