Karol Polakiewicz

Karol Polakiewicz
	; Karol Polakiewicz w marcu 1928
Data i miejsce urodzenia	4 marca 1893 ; Dublany
Data i miejsce śmierci	4 września 1962 ; São Paulo
	Poseł III kadencji Sejmu (II RP)
Okres	od 16 listopada 1930; do 25 lutego 1935
Przynależność polityczna	poseł niezrzeszony
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Karol Polakiewicz (ur. 4 marca 1893 w Dublanach, zm. 4 września 1962 w São Paulo) – polski prawnik i polityk PSL „Piast”, Stronnictwa Chłopskiego, BBWR i OZN, kapitan Wojska Polskiego, członek Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich od 1936 roku^[1], wolnomularz^[2].

Wczesne lata

Jego ojciec Włodzimierz był urzędnikiem kolejowym. Uczęszczał do gimnazjów w Krakowie i Lwowie^[3]. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim (według niektórych źródeł – na Uniwersytecie Jagiellońskim). W 1916 obronił doktorat.

Kariera wojskowa

Po wybuchu I wojny światowej 20 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Służył w III Brygadzie, 3^[3] i 4 pułku piechoty^[4]. Brał udział w kampanii karpackiej i w bitwie pod Mołotkowem. W tym czasie ukończył szkołę podchorążych. 31 sierpnia 1915 Polakiewicz został ciężko ranny w bitwie pod Jastkowem. Później, w stopniu chorążego, a następnie podporucznika, brał udział w kampanii wołyńskiej. Ponownie ranny w 1916 w bitwie pod Rudką Miryńską. Podczas kryzysu przysięgowego spędził 4 dni w areszcie. Później działał w Polskiej Organizacji Wojskowej^[3].

W Wojsku Polskim, jako porucznik, a następnie kapitan, dowódca 6 kompanii 4 pułku piechoty w Krakowie. Później szef kancelarii DOG, referent polityczny. Od czerwca 1919 pełnił służbę w Oddziale II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego jako szef sekcji plebiscytowej, szef sztabu misji pokojowej w Rydze i zastępca szefa oddziału politycznego. Służbę zakończył 1 stycznia 1921 na własną prośbę, w stopniu majora. Następnie wyjechał do Oksfordu, gdzie przez półtora roku studiował ekonomię polityczną^[3].

Działalność polityczna

Jako reprezentant Naczelnego Wodza i Ministra Spraw Wojskowych był członkiem Głównej Rady Plebiscytowej w łonie Rady Ministrów^[3].

Karierę polityczną rozpoczął jako członek PSL „Piast”. W 1922 wszedł do Sejmu z ramienia tej partii, z okręgu nr 5 (obejmującym Białystok, Wołkowysk i Sokółkę). 26 maja 1923 opuścił PSL „Piast”, wraz z grupą posła Jana Dąbskiego, w proteście przeciwko zawarciu przez partię sojusz z endecją (tzw. pakt lanckoroński). Wszedł w skład klubu parlamentarnego PSL Jedność Ludowa. Później Polakiewicz był jednym ze współtwórców Stronnictwa Chłopskiego. OD 1926 do 1928 zasiadał w Radzie Naczelnej tej partii. 16 sierpnia 1927 objął stanowisko prezesa zarządu wojewódzkiego SCh w Białymstoku. Od 15 maja do 15 czerwca 1927 był redaktorem naczelnym organu prasowego SCh, „Życia Chłopskiego”.

W 1928 usunięto go z szeregów partii – Polakiewicz był zwolennikiem współpracy z obozem rządowym. Wstąpił do Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Z ramienia BBWR wszedł w skład Sejmu. Mandat uzyskał z okręgu nr 5. Od 1928 do 1937 był prezesem Związku Młodzieży Ludowej (organizacji prosanacyjnej). Sprawował również cały szereg innych funkcji: wiceprezesa Związku Legionistów Polskich (od 1936), prezesa Koła Czwartaków, prezesa Związku Gmin Wiejskich RP (od 1932), prezesa Legionu Śląskiego, członka Zarządu Głównego Związku Strzeleckiego.

W 1930 ponownie wybrany na posła z listy BBWR, w okręgu nr 11. Został wybrany na wicemarszałka Sejmu i wiceprezesa klubu BBWR.

13 lutego 1935 decyzją Sądu Obywatelskiego został wykluczony z BBWR. 25 lutego złożył mandat parlamentarny. Pomimo tego po powstaniu Obozu Zjednoczenia Narodowego przystąpił do tej organizacji wraz z kierowanym przez siebie ZML.

Po wybuchu II wojny światowej wyemigrował do Brazylii. Tam prowadził działalność polonijną – w 1948 został sekretarzem okręgowym Unii Polaków w Brazylii w São Paulo.

Odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari^[5],
Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)^[6],
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[5],
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[3],
Złoty Krzyż Zasługi (3 grudnia 1930)^[7],
Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi.

Przypisy

↑ Związek Legionistów Polskich : 1936–1938 r. : sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.
↑ Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928. Warszawa 1984, s. 232.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Tadeusz Rzepecki, Witold Rzepecki: Sejm i Senat 1922–1927: podręcznik dla wyborców, zawierający wyniki wyborów w powiatach, okręgach, województwach, podobizny senatorów i posłów sejmowych oraz mapy poglądowe. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1923, s. 140.
↑ Lista oficerów wszystkich Brygad Legionowych (niekompletna) ze stanem z dnia 1 kwietnia 1916 roku. stankiewicze.com. [dostęp 2010-04-03].
↑ ^a ^b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 583.
↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1930 r. nr 284, poz. 394 „za owocną pracę w inwalidzkich organizacjach społecznych”.

Bibliografia

Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej. Jacek Majchrowski (red.). Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, 1994, s. 399. ISBN 83-7066-569-1.
Zofia Tomczonek. Działalność polityczna posła Karola Polakiewicza na Białostocczyźnie. „Białostocczyzna”, s. 14–16, 1992. Białostockie Towarzystwo Naukowe.
Wiktor Krzysztof Cygan, Słownik biograficzny oficerów legionów Polskich. T. 1., Gryf, Warszawa 1992.

[1] Związek Legionistów Polskich : 1936–1938 r. : sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.

[2] Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928. Warszawa 1984, s. 232.

[Rzepecki-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Tadeusz Rzepecki, Witold Rzepecki: Sejm i Senat 1922–1927: podręcznik dla wyborców, zawierający wyniki wyborów w powiatach, okręgach, województwach, podobizny senatorów i posłów sejmowych oraz mapy poglądowe. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1923, s. 140.

[4] Lista oficerów wszystkich Brygad Legionowych (niekompletna) ze stanem z dnia 1 kwietnia 1916 roku. stankiewicze.com. [dostęp 2010-04-03].

[sl-5] Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 583.

[6] M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[7] M.P. z 1930 r. nr 284, poz. 394 „za owocną pracę w inwalidzkich organizacjach społecznych”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Marszałek Senatu	Kazimierz Świtalski (BBWR)
Wicemarszałkowie	Stanisław Car (BBWR) Jan Piłsudski (BBWR) Karol Polakiewicz (BBWR) Seweryn Czetwertyński (SN) Jan Dąbski (PSL „Piast”-Centrolew) Wacław Makowski (BBWR)

Sejm II RP	Jakub Bojko (1919–1922) Andrzej Maj (1919–1922) Jędrzej Moraczewski (1919–1925) Stanisław Osiecki (1919–1922) Józef Ostachowski (1919) Stanisław Nowicki (1919) Zygmunt Seyda (1921–1925) Ludwik Gdyk (1922–1928) Aleksander Zwierzyński (1922 26 marca 1928) Juliusz Poniatowski (1922–1927) Leon Pluciński (1925–1926) Ignacy Daszyński (1925–1928) Jan Dębski (1925–1928) Zygmunt Marek (1928–1930) Jan Woźnicki (1928–1930) Wołodymyr Zahajkewycz (1928–1930) Seweryn Czetwertyński (1928–1931) Jan Dąbski (1928–1931) Michał Róg (1930–1935) Zygmunt Żuławski (1930) Jan Piłsudski (1930–1931) Karol Polakiewicz (1930–1935) Stanisław Car (1930–1935) Wacław Makowski (1931–1935) Władysław Byrka (1935–1936) Bogusław Miedziński (1935–1938) Bohdan Podoski (1935–1938) Tadeusz Schaetzel (1935–1938) Stanisław Kielak (1936–1938) Wasyl Mudry (1935–1939) Zygmunt Wenda (1938–1939) Wacław Długosz (1938–1939) Jan Henryk Jedynak (1938–1939) Leon Surzyński (1938–1939)
Sejm RP/PRL	Wacław Barcikowski (1947–1952) Stanisław Szwalbe (1947–1952) Roman Zambrowski (1947–1952) Franciszek Mazur (1952–1956) Józef Ozga-Michalski (1952–1956) Stanisław Kulczyński (1952–1956) Jerzy Jodłowski (1957–1961) Zenon Kliszko (1957–1961) Zenon Kliszko (1961–1965) Jan Wende (1961–1965) Zenon Kliszko (1965–1969) Jan Wende (1965–1969) Zenon Kliszko (1969–1971) Jan Wende (1969–1971) Andrzej Werblan (1971–1972) Halina Skibniewska (1971–1972) Andrzej Benesz (1971–1976) Halina Skibniewska (1972–1976) Andrzej Werblan (1972–1976) Halina Skibniewska (1976–1980) Piotr Stefański (1976–1980) Andrzej Werblan (1976–1980) Halina Skibniewska (1980–1985) Piotr Stefański (1980–1985) Andrzej Werblan (1980–1982) Zbigniew Gertych (1982–1985) Jerzy Ozdowski (1982–1985) Jadwiga Biedrzycka (1985–1988) Jerzy Ozdowski (1985–1989) Mieczysław Rakowski (1985–1988) Marek Wieczorek (1985–1989) Elżbieta Gacek (1988–1989) Tadeusz Porębski (1988–1989) Teresa Dobielińska-Eliszewska (1989–1991) Tadeusz Fiszbach (1989–1991) Olga Krzyżanowska (1989–1991)
Sejm III RP	Henryk Bąk (1991–1993) Andrzej Kern (1991–1993) Jacek Kurczewski (1991–1993) Dariusz Wójcik (1991–1993) Józef Zych (1991–1993) Olga Krzyżanowska (1993–1997) Aleksander Małachowski (1993–1997) Józef Zych (1993–1995) Włodzimierz Cimoszewicz (1995–1996) Marek Borowski (1996–2001) Jan Król (1997–2001) Franciszek Stefaniuk (1997–2001) Stanisław Zając (1997–2001) Andrzej Lepper (2001) Tomasz Nałęcz (2001–2005) Donald Tusk (2001–2005) Janusz Wojciechowski (2001–2004) Kazimierz Ujazdowski (2004–2005) Józef Zych (2004–2005) Jarosław Kalinowski (2005–2007) Bronisław Komorowski (2005–2007) Marek Kotlinowski (2005–2006) Andrzej Lepper (2005–2006) Wojciech Olejniczak (2005–2007) Genowefa Wiśniowska (2006–2007) Janusz Dobrosz (2006–2007) Jarosław Kalinowski (2007–2009) Stefan Niesiołowski (2007–2011) Krzysztof Putra (2007–2010) Jerzy Szmajdziński (2007–2010) Ewa Kierzkowska (2009–2011) Jerzy Wenderlich (2010–2011) Marek Kuchciński (2010–2011) Cezary Grabarczyk (2011–2014) Eugeniusz Grzeszczak (2011–2015) Marek Kuchciński (2011–2015) Wanda Nowicka (2011–2015) Jerzy Wenderlich (2011–2015) Elżbieta Radziszewska (2014–2015) Joachim Brudziński (2015–2018) Barbara Dolniak (2015–2019) Małgorzata Kidawa-Błońska (2015–2023) Ryszard Terlecki (2015–2023) Stanisław Tyszka (2015–2019) Beata Mazurek (2018–2019) Małgorzata Gosiewska (2019–2023) Włodzimierz Czarzasty (od 2019) Piotr Zgorzelski (od 2019) Krzysztof Bosak (od 2023) Dorota Niedziela (od 2023) Monika Wielichowska (od 2023)