John Smith (minister)

John Smith

Data i miejsce urodzenia	13 września 1938 Ardrishaig
Data i miejsce śmierci	12 maja 1994 Londyn
Lider opozycji
Okres	od 18 lipca 1992 do 12 maja 1994
Przynależność polityczna	Partia Pracy
Poprzednik	Neil Kinnock
Następca	Margaret Beckett

John Smith (ur. 13 września 1938 w Ardrishaig, zm. 12 maja 1994 w Londynie) – brytyjski polityk, lider Partii Pracy, minister w rządzie Jamesa Callaghana.

Życiorys

Był synem dyrektora szkoły. Wykształcenie odebrał w Dunoon Grammar School, następnie studiował historię (1957–1960) i prawo (1960–1963) na uniwersytecie w Glasgow. Do Partii Pracy wstąpił w 1956. W 1964 został członkiem Rady Adwokackiej. W 1961 podjął pierwszą próbę dostania się do Izby Gmin, ale przegrał wybory uzupełniające w okręgu East Fife. W 1964 bez powodzenia startował w tym okręgu w wyborach powszechnych. Do Izby Gmin dostał się dopiero w 1970 jako reprezentant okręgu North Lanarkshire.

Po powrocie laburzystów do władzy w 1974 zaoferowano mu stanowisko Radcy Generalnego Szkocji, ale Smith odmówił przyjęcia tego stanowiska. Ostatecznie objął stanowisko podsekretarza stanu w ministerstwie energii. Rok później awansował na stanowisko ministra stanu w tym samym ministerstwie. W 1976 po tym, jak James Callaghan został premierem, Smithowi powierzono funkcję ministra stanu w Urzędzie Tajnej Rady, którego zadaniem jest zapewnianie logistycznego i merytorycznego wsparcia rządowi. Jego owocna i wytężona praca poskutkowała awansem w 1978 na stanowisko ministra handlu w gabinecie Callaghana. Swoje obowiązki John Smith wykonywał do czasu wyborów w 1979. Pozostawał w tym czasie najmłodszym członkiem gabinetu.

Następnie przez szereg lat był kolejno ministrem energii, zatrudnienia oraz handlu i przemysłu w kolejnych gabinetach cieni rodzimej partii. Od 1983 reprezentował okręg wyborczy Monklands East. Smith był bardzo znanym i poważanym deputowanym, o czym świadczy przyznanie mu lauru Parlamentarzysty Roku (dwukrotnie w latach 1986 i 1989). W 1987 został opozycyjnym Kanclerzem Skarbu. W 1988 przeżył atak serca, ale na trzy miesiące musiał zrezygnował z działalności w parlamencie. Aby uniknąć dalszych problemów Smith zmienił dietę i zaczął prowadzić zdrowy tryb życia, rzucił również palenie.

W latach 1992–1994 był przywódcą Partii Pracy. Zastąpił na tym stanowisku Neila Kinnocka. W połowie lat 90. był faworytem opinii publicznej do zajęcia fotela premiera jednak jego nieoczekiwana śmierć uniemożliwiła to. 12 maja 1994 w godzinach porannych doznał drugiego ataku serca. Został przewieziony do szpitala i tam zmarł nie odzyskawszy świadomości. Bezpośrednim następcą Smitha na stanowisku szefa Partii Pracy została Margaret Beckett.

Na uroczystej kolacji Partii Pracy 11 maja 1994 wypowiedział słynne słowa: Możliwość służenia naszemu krajowi – to wszystko, o co prosimy.

Po swojej śmierci Smith stał się ikoną lewego skrzydła Partii Pracy, głównie z tej przyczyny, iż jego następca, Tony Blair, odszedł nieco od lewicowych ideałów w stronę centrum, czym zraził do siebie część tradycjonalistycznych laburzystów.

Imieniem Johna Smitha nazwano główną siedzibę Partii Pracy.

John Smith poślubił Elizabeth Bennett w lipcu 1967. Mieli trzy córki. Elizabeth Smith w 1995 otrzymała tytuł baronowej Smith of Gilmorehill.

Bibliografia

• Andy McSmith, John Smith. A Life 1938–1994, Mandarin Publishing, 1994, ISBN 978-0-7493-9675-6.
• MarkM. Stuart MarkM., John Smith. A Life, London: Politico's Publishing, 2005, ISBN 978-1-84275-126-8, OCLC 58828532 . Brak numerów stron w książce