Jerzy Jarzębski

Jerzy Jarzębski
Data i miejsce urodzenia	22 sierpnia 1947 ; Bytom
Data śmierci	25 lutego 2024
	Profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych
	Specjalność: literatura polska, literatura XX wieku
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Habilitacja	25 czerwca 1993 – literaturoznawstwo ; UJ
Profesura	18 czerwca 1998
	Polska Akademia Nauk
Status	Członek Komitetu Nauk o Literaturze
	Profesor UJ
jednostka	Wydział Polonistyki; Katedra Historii Literatury Polskiej XX Wieku
	Cytaty w Wikicytatach

Jerzy Jarzębski (ur. 22 sierpnia 1947 w Bytomiu, zm. 25 lutego 2024)^[1] – polski krytyk i historyk literatury specjalizujący się w twórczości Witolda Gombrowicza, Brunona Schulza i Stanisława Lema, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego i Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu.

Życiorys

Absolwent studiów polonistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim (1971), studiował na tej uczelni także filozofię^[2]. Tamże habilitował się w 1993 w zakresie literaturoznawstwa na podstawie pracy "Prawda" w prozie XX wieku^[3]. Znawca twórczości Witolda Gombrowicza, Brunona Schulza i Stanisława Lema. Jako krytyk najczęściej zajmuje się współczesną prozą. W 1998 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych^[3]. Emerytowany profesor zwyczajny na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, (wykładał m.in. w Studium Literacko-Artystycznym) i w Instytucie Polonistyki Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu^[3]. W 1998 wykładał przez semestr letni na Uniwersytecie Harvarda, zastępując Stanisława Barańczaka, w semestrze zimowym 2000–2001 visiting professor na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Wykładał gościnnie na kilkudziesięciu wyższych uczelniach Europy, Azji i obydwu Ameryk. Jego prace tłumaczono na 20 języków.

W latach 2001–2003 członek jury Nagrody Literackiej Nike, W 2008 roku członek jury Nagrody Mediów Publicznych w dziedzinie literatury pięknej COGITO. Od 2016 roku przewodzi jury Nagrody im. Witolda Gombrowicza za debiut prozatorski.

W 1984 otrzymał Nagrodę Wydziału I PAN im. Aleksandra Brucknera, w 1985 roku został laureatem Nagrody Fundacji im. Kościelskich (od 1993 jest jej jurorem), w 1991 roku uhonorowano go Nagrodą im. Kazimierza Wyki^[4], a w marcu 2003 został laureatem nagrody Krakowska Książka Miesiąca za książkę Wszechświat Lema^[5]. W 2006 nominowany do Nagrody Literackiej Nike za Prowincję Centrum^[6].

Wśród wypromowanych przez niego doktorów jest m.in. Jakub Momro^[7].

Publikacje

Gra w Gombrowicza (1982)
Powieść jako autokreacja (1984)
Zufall und Ordnung. Zum Werk Stanislaw Lems (1986)
W Polsce, czyli wszędzie. Studia o polskiej prozie współczesnej (1992)
Apetyt na Przemianę. Notatki o prozie współczesnej (1997)
Pożegnanie z emigracją. O powojennej prozie polskiej (1998)
Schulz (2000)
Podglądanie Gombrowicza (2000)
Wszechświat Lema (2002)
Słownik schulzowski (wraz z Włodzimierzem Boleckim i Stanisławem Rośkiem, 2003)
Gombrowicz (2004)
Proza dwudziestolecia (2005)
Prowincja Centrum. Przypisy do Schulza (2005)
Natura i teatr. 16 tekstów o Gombrowiczu (2007)
Proza: wykroje i wzory (2016)
Schulzowskie miejsca i znaki (2016)
Gry poetyckie i teatralne (2018)
Miasta – rzeczy – przestrzenie (2019)

Przypisy

↑ Jarzębski Jerzy, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 125, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-01] .
↑ Jarzębski Jerzy, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 126, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-01] .
↑ ^a ^b ^c Prof. dr hab. Jerzy Jarzębski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-08-08] .
↑ Nagroda im. Kazimierza Wyki. [dostęp 2014-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
↑ Laureaci 2009-1995 – Krakowska Książka Miesiąca [online] [dostęp 2023-09-28] (pol.).
↑ Nagroda Nike 2006. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
↑ prof. dr hab. Jerzy Jarzębski [online], recenzenci.opi.org.pl .

Linki zewnętrzne

III Międzynarodowy Festiwal Brunona Schulza. brunoschulz.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-02)]. – Drohobycz, maj 2008
Gra w Gombrowicza (1982) w bibliotece Polona

[1] Jarzębski Jerzy, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 125, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-01] .

[2] Jarzębski Jerzy, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 126, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-01] .

[LN-3] Prof. dr hab. Jerzy Jarzębski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-08-08] .

[4] Nagroda im. Kazimierza Wyki. [dostęp 2014-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].

[5] Laureaci 2009-1995 – Krakowska Książka Miesiąca [online] [dostęp 2023-09-28] (pol.).

[6] Nagroda Nike 2006. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].

[7] prof. dr hab. Jerzy Jarzębski [online], recenzenci.opi.org.pl .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]