Grzegorz X
| Teobaldo Visconti | ||
| Papież Biskup Rzymu | ||
| ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | ||
| Data i miejsce śmierci | ||
| Miejsce pochówku | ?↗, ?↗ | |
| Papież | ||
| Okres sprawowania |
1271–1276 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Pontyfikat |
1 września 1271 | |
.jpg)
| |
| Czczony przez | |
|---|---|
| Beatyfikacja |
1713 |
| Wspomnienie | |
Grzegorz X (łac. Gregorius Decimus, właśc. Teobaldo Visconti; ur. ok. 1210 w Piacenzy, zm. 10 stycznia 1276 w Arezzo[1]) – papież w okresie od 1 września 1271 do 10 stycznia 1276, błogosławiony Kościoła rzymskokatolickiego[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne życie
[edytuj | edytuj kod]Był Włochem z rodu Visconti, ale piastował urząd archidiakona w Liège (dzisiaj w Belgii). Przed wyborem na papieża studiował w Paryżu, gdzie spotkał m.in. Tomasza z Akwinu i św. Bonawenturę[1].
Po śmierci Klemensa IV, król Sycylii Karol I Andegaweński przez 3 lata udaremniał wybór nowego papieża[1]. Dopiero mieszkańcy Viterbo zebrali kardynałów w jednym miejscu i aby ich zmotywować, odcięli im dopływ żywności[1] i wody oraz rozebrali dach, nie zważając na groźbę ekskomuniki („My bez mszy przeżyjemy, wy bez jedzenia nie” – odpowiadali kardynałom). Ostatecznie na papieża wybrano Teobalda Viscontiego, który przybrał imię Grzegorza X (w momencie elekcji, przebywał na wyprawie krzyżowej w Jerozolimie, zatem intronizowany został dopiero 27 listopada)[2].
Pontyfikat
[edytuj | edytuj kod]Pierwszym przedsięwzięciem Grzegorza była próba zakończenia konfliktu pomiędzy Gibelinami a Gwelfami i zakończenie okresu interregnum w Niemczech[1]. Papież zachęcił elektorów do szybkiego wyboru, więc arcybiskup Moguncji zwołał książąt do Frankfurtu[2]. 1 października 1273 wybrano tam ostatecznie Rudolfa I Habsburga, który został ukoronowany w Akwizgranie[2]. Nowo wybrany król spotkał się z papieżem w 1275 roku i ustalił z nim datę koronacji na cesarza[2].
Za pontyfikatu Grzegorza ostatecznie ustalono zasady konklawe, aby nie powtórzyła się sytuacja z lat 1268–1271 (konstytucja Ubi Periculum)[1]. Papież bezskutecznie nawoływał też władców Europy do nowej krucjaty do Jerozolimy. Dążył do reformy wewnętrznej Kościoła katolickiego – odzyskania władzy chrześcijan nad Ziemią Świętą, a także ponownego złączenia Kościoła rzymskiego z Kościołem bizantyńskim[2]. W celu realizacji tego ostatniego zwołał w roku 1274 w Lyonie sobór powszechny, który przeszedł do historii jako Sobór Lyoński II[2]. Na tym soborze Grzegorz X i Michał VIII Paleolog ustalili nową wersję zjednoczenia: kościoły wschodnie miały przyjąć prymat rzymski i nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary[2]. Porozumienie zostało sygnowane 6 lipca i jest znane jako unia lyońska (która ostatecznie okazała się nietrwała)[1].
Podczas powrotu z Lyonu do Rzymu papież dostał wysokiej gorączki i zmarł 10 stycznia 1276 w Arezzo[1]. Przez całe swoje życie wspomagał biednych. W Piacenzy, Arezzo (gdzie został pochowany w katedrze[1]), Lyonie i Liège uchodził za świętego.
Papież Klemens XI beatyfikował Grzegorza X w 1713 roku[2], a Benedykt XIV wpisał do Martyrologium Rzymskiego[1].
Wspomnienie liturgiczne Grzegorza X obchodzone jest obecnie 10 stycznia[2]. Dawniej były to dni: 11 lub 16 lutego oraz 9 lub 10 stycznia.
Kardynałowie z nominacji Grzegorza X
[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- K. Dopierała, Księga Papieży, Poznań 1996
- Conradum Eubel: Hierarchia Catholica Medii Aevi. T. I.
- Pope Gregory X. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-12-25]. (ang.).
- Grzegorz X, papież. DEON. [dostęp 2012-12-25]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Bł. Grzegorz X. Opoka. [dostęp 2012-12-25]. (pol.).
| Uznani za świętego bez formalnej kanonizacji |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Formalnie kanonizowani i beatyfikowani przez Kościół katolicki |